Çinli teknoloji devi Alibaba, son dönemde yapay zeka alanında büyük ses getiren DeepSeek-V3'ü geride bırakacağını öne sürdüğü yeni nesil yapay zeka modeli Qwen 2.5-Max’i duyurdu. Çarşamba günü yapılan bu sürpriz lansman, Çin’de Ay Yeni Yılı’nın ilk gününe denk gelerek alışılmadık bir zamanlamayla gerçekleşti. Bu durum, Alibaba’nın yapay zeka yarışındaki iddiasını daha da belirgin hale getirirken, DeepSeek’in son haftalardaki yükselişinin sektörde yarattığı baskıyı da gözler önüne serdi.
Alibaba’dan Yapay Zekada Büyük Hamle
Alibaba'nın bulut bilişim birimi, WeChat üzerinden yaptığı açıklamada, Qwen 2.5-Max’in OpenAI'nin GPT-4o, Meta’nın Llama-3.1-405B ve Çinli rakibi DeepSeek-V3 gibi güçlü modellerin neredeyse tamamından daha iyi performans gösterdiğini iddia etti. Şirket, modelin genel yapay zeka (AGI) yetenekleri açısından gelişmiş olduğu ve geniş bir yelpazede zorlu görevleri yerine getirebildiğini belirtti.
Alibaba’nın açıklamalarına göre Qwen 2.5-Max, daha hızlı yanıt süresi, geliştirilmiş dil anlayışı ve yüksek doğruluk oranı ile dikkat çekiyor. Model, özellikle karmaşık problem çözme yetenekleri, kod üretme kapasitesi ve yaratıcı içerik üretimi konularında önceki versiyonlarına göre büyük bir ilerleme kaydetti.
DeepSeek’in Yükselişi Sektörde Dengeleri Değiştirdi
Alibaba’nın bu yeni hamlesi, özellikle DeepSeek’in son aylardaki hızlı yükselişi karşısında bir yanıt olarak görülüyor. DeepSeek-V3, Ocak ayında piyasaya sürüldüğünden bu yana büyük ilgi görmüş ve sektörde bir dönüm noktası olarak değerlendirilmişti. Şirketin 20 Ocak’ta tanıttığı DeepSeek-R1 modeli, Silikon Vadisi’nde dahi büyük yankı uyandırarak yapay zeka piyasalarında dalgalanmalara neden olmuştu.
DeepSeek’in yapay zeka modellerinin geliştirme ve kullanım maliyetlerinin düşük olduğu yönündeki iddialar, yatırımcıların dikkatini çekmiş ve ABD merkezli büyük yapay zeka firmalarının milyarlarca dolarlık yatırım planlarını sorgulamalarına yol açmıştı. Özellikle Nvidia, Microsoft ve OpenAI gibi firmaların hisse değerlerinde dalgalanmalar yaşanırken, yatırımcılar Çin’in yapay zeka yarışında daha güçlü bir konuma geldiğini fark etmeye başladı.
Yerli Rakipler de Devrede: ByteDance’ten Anında Karşı Hamle
DeepSeek’in yükselişi, Çinli teknoloji devlerini de harekete geçirdi. TikTok’un sahibi ByteDance, DeepSeek-R1’in piyasaya sürülmesinden sadece iki gün sonra, Microsoft destekli OpenAI'nin "o1" modelini geride bıraktığını iddia ettiği bir güncellemeyi duyurdu. ByteDance, amiral gemisi yapay zeka modelinin AIME kıyaslama testlerinde üstün performans gösterdiğini öne sürdü.
AIME, yapay zeka modellerinin karmaşık talimatları anlama ve doğru yanıt üretme yeteneklerini ölçen önemli bir kıyaslama platformu olarak biliniyor. Bu testlerde yüksek puan almak, bir yapay zeka modelinin gerçek dünya kullanım senaryolarında ne kadar etkili olabileceğini gösteriyor.
Alibaba’nın Qwen 2.5-Max hamlesi, bu rekabetin daha da kızışacağını gösteriyor. Çinli teknoloji devlerinin, hem yerel pazarda hem de küresel yapay zeka yarışında söz sahibi olmak için agresif bir şekilde yatırım yaptıkları gözlemleniyor.
Çin’in Yapay Zeka Yarışı Küresel Rekabeti Kızıştırıyor
Yapay zeka alanında ABD merkezli şirketler OpenAI, Google DeepMind ve Anthropic gibi firmalar uzun süredir lider konumdayken, Çinli teknoloji devlerinin son dönemdeki hamleleri dengeleri değiştiriyor. Alibaba, ByteDance ve DeepSeek gibi firmalar, ABD’li rakiplerine karşı maliyet avantajı ve büyük veri setleri ile öne çıkmaya çalışıyor.
Çin hükümeti de yerli yapay zeka sektörüne büyük destek veriyor. Çin’in dev teknoloji şirketlerine yönelik düzenlemeleri esnetmesi ve AR-GE yatırımlarını teşvik etmesi, yerel firmaların gelişimini hızlandırıyor.
Ancak ABD merkezli firmalar da rekabeti elden bırakmış değil. OpenAI’nin GPT-5 modelinin geliştirme aşamasında olduğu, Google DeepMind’in Gemini serisi ile rekabeti sürdüreceği ve Anthropic’in Claude AI modelleriyle pazardaki payını artırmaya çalışacağı biliniyor.
Yapay Zeka Yarışında Yeni Bir Dönem
Alibaba’nın Qwen 2.5-Max modeli, sadece Çin’de değil, küresel ölçekte de yapay zeka rekabetinde önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Modelin gerçekten GPT-4o, DeepSeek-V3 ve Llama-3.1-405B’yi geride bırakıp bırakmadığı, önümüzdeki haftalarda yapılacak bağımsız testlerle netleşecek.
Ancak şurası kesin: Çin ve ABD arasındaki yapay zeka yarışı her zamankinden daha çekişmeli hale geldi. Bu rekabet, teknolojinin daha hızlı gelişmesine neden olurken, hem kullanıcılar hem de işletmeler için daha güçlü ve uygun maliyetli yapay zeka çözümleri sunulmasını sağlayabilir.
Alibaba’nın yeni modelinin sektörde nasıl bir etki yaratacağını önümüzdeki dönemde daha net göreceğiz. Ancak şimdiden anlaşılıyor ki, yapay zeka dünyasında kartlar yeniden dağıtılıyor.