Artvin, tarih boyunca pek çok önemli olaya ev sahipliği yapmış, derin köklere sahip bir şehirdir. Bu tarihi şehrin en önemli dönemlerinden biri, Rus işgali altındaki süreç ve kurtuluş mücadelesidir. Artvin'in kurtuluşu ne zaman? ve Artvin kaç yıl Rus işgalinde kaldı? Kullanıcılar tarafından sıkça merak edilen sorular arasında, Artvin'in kurtuluşu ne zaman gerçekleştiği, kaç yıl boyunca Rus işgalinde kaldığı ve şehrin kuruluş tarihi bulunmaktadır. Bu yazıda, Artvin'in tarihine ışık tutacak ve bu önemli soruların cevaplarını bulacaksınız. İşte detaylar haberimizde
Artvin'in kurtuluşu ne zaman?
Gürcistan sefiri Siman Midivani, 17 Ocak 1921'de Ankara'ya gelerek ülkesinin itimatnamesini Mustafa Kemal'e iletti. Mustafa Kemal, Gürcü sefaretinden derhal işgal ettikleri toprakları boşaltmalarını talep etti. Ancak sefir, geçen günler boyunca Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümetini oyalamaya devam etti. Bu durum üzerine Hariciye Nazırı Bekir Sami Bey, Gürcistan'a sert bir nota verdi. Sonuç olarak, 23 Şubat 1921'de Türkiye Büyük Millet Meclisi ve Gürcü hükümetleri arasında Batum Anlaşması imzalandı.
Türk Bayrağı Artvin'de Dalgalanmaya Başladı
Bu tarihten itibaren Artvin-Ardanuç-Borçka ve Şavşat'tan Gürcü kuvvetleri çekildi ve 45 yıllık esaret sona erdi. Aynı zamanda Trabzon'dan Artvin'e kuvvetleriyle hareket eden Miralay Şükrü Bey, Oruçlu köyünden Kamil Bey'i Kaymakam vekili olarak atayarak kendisi Batum'a geçti. 7 Mart 1921'den itibaren Artvin'de Türk bayrağı dalgalanmaya başladı.
Artvin Vilayet Haline Geldi
1878-1918 ve 1918-1921 arası Rusya, Ermeni, İngiliz ve Gürcü idaresinde kalan Artvin-Borçka ve Şavşat kazaları, 7 Mart 1921'den itibaren 4 ay kadar Ardahan kazasına bağlandı. Yeni Türk devletinin ilk Anayasası olan Teşkilat-ı Esasiye'de yapılan değişikliklerle, 24 Nisan 1924'te Liva-Sancak teşkilatı kaldırıldı ve Artvin vilayet haline geldi. Daha sonra 1926 Haziran'ında 877 sayılı kanunla Yusufeli kazası Erzurum vilayetinden alınarak Artvin'e bağlandı. 1928'de ise 1282 sayılı kanunla Borçka kazası nahiye haline getirilerek Artvin'e bağlandı.
Artvin, Çoruh İli Olarak Yeniden Teşkilatlandırıldı
Dokuz yıl boyunca Artvin vilayeti teşkilatıyla yönetilen bu yerler, 1 Haziran 1933'te 2197 sayılı kanunla merkezi Rize olmak üzere Artvin ve Rize birleştirilerek Çoruh vilayeti oluşturuldu. Ancak arazi şartlarının zorluğu ve Artvin'in vilayet merkezine olan uzaklığı bir dizi soruna yol açtı. Bu durum, dönemin Başbakanı İsmet İnönü'ye 25 Temmuz 1935'te yapılan Artvin ziyaretinde iletilmiştir. Bunun üzerine hükümet, 4 Kasım 1936'da kabul edilen 2885 sayılı kanunla merkezi Rize olan Çoruh vilayetini kaldırarak, Artvin, Hopa, Borçka, Şavşat kazalarını ve önceden Erzurum'a verilmiş olan Yusufeli kazasını da alarak Çoruh İli'ni teşkil etti.
Artvin kaç yıl Rus işgalinde kaldı?
Son olarak, 93 Harbi'nden sonra imzalanan Berlin Antlaşması'yla savaş tazminatı olarak Rusya'ya bırakılan Artvin'in 40 yıl boyunca Rus işgali altında kaldığına dikkat çekilerek, İngiliz işgalinin başlaması ve sonrasında Türk Kurtuluş Savaşı'nın önemine değinildi.