Merhabalar! Aşağılık kompleksi, kişinin kendisini başkalarından daha değersiz, yetersiz, beceriksiz hissetmesine neden olan psikolojik bir durumdur. Yetersiz ve değersiz hissetme duygusu, bireylerde özgüvensizlik yaratır. Ayrıca bu bireylerde genellikle kendini ispat etme çabası görülür. Bu durum bireyleri fazla düşünmeye iter ve bazen antisosyal davranışla sonuçlanır. Genellikle çocukluk döneminde başlar. Bu psikolojik bozulma, anne ve babanın yanlış tutumlarından kaynaklanabilir. Ebeveynlerinin olumsuz davranışlarına maruz kalan çocuğun benlik algısı zarar görür. Alfred Adler’e göre, aşırı rekabet ve saldırganlığa kadar çeşitli davranışlara yol açan temel bir yetersizlik ve güvensizlik duygusudur. Alfred Adler'e göre bir insanın yaşamının ilk 6 yılı kişilik gelişiminde önemli rol oynar. Adler de tıpkı Freud gibi ailenin davranışlarının birey gelişiminde önemli rol oynadığını belirtir. Kurama göre dünyaya gelen her bebek yetersizlik hissiyle dünyaya gelir. Bunun nedeni bebeklerin yaşamak için yetişkinlere bağımlı olmasından kaynaklanır. Bebek kendini savunmasız hissederken zamanla çevresini fark etmeye başlar. Kişilik yapısı sağlıklı olan çocuklarda aşağılık kompleksi yerini güven duygusuna bırakır. Aşağılık kompleksi yerini güven duygusuna bırakmazsa, bu kompleks bireylerin yetişkinlik döneminde yetersiz ve değersiz hissetmelerine yol açar. Özellikle sosyal yaşamda kendini diğer insanlardan daha eksik algılayan birey bu psikolojik durumun içinden çıkmakta zorlanır. Çocukluk dönemindeki özgüvensizliğin yanı sıra; fiziksel farklılıklar ve zihinsel özellikler, çocukların içinde yetiştiği sosyal ve ekonomik zorluklar, kaygı bozukluğu örüntüsü, toplumsal baskılar ve yaşanılan travmalar da aşağılık kompleksi gelişmesine neden olur.
Peki ne yapılmalıdır?
Aşağılık kompleksi olan bireyler; kendini yetersiz görür, çekingen ve içe kapanık olurlar ve sevilmeye, kendilerinden bahsedilmeye ihtiyaç duyarlar. Bu durum sosyal ve mesleki hayatlarında zorluk yaşamalarını sağlar. ayrıca kurdukları yakın ilişkilerde de olumsuz etki yaratmış olurlar. Bunun sonucunda aşağılık kompleksi olan bireyler yalnızlaşır. Bu sorun ile başa çıkmak için öncelikle bireylerin kendi yeteneklerinin farkına varması ve psikoterapiler eşliğinde özgüven kazanması sağlanmalıdır.