Yerel yönetimlerdeki temsilin şekillenmesinde önemli bir rol oynayan "Belediye Kontenjan Adayı" kavramı, vatandaşlar arasında merak konusu haline geldi. Hangi kriterlere göre belirlendiği, seçim süreçlerine nasıl entegre olduğu ve toplumsal çeşitliliği nasıl yansıttığı gibi sorular, kamuoyunun gündeminde yer alıyor.Bizde haberimizde Belediye Kontenjan Adayı nedir? Belediye Kontenjan Adayı nasıl seçilir? Belediye Meclis Üyesi Sayısı Nasıl Belirlenir? sorularının yanıtlarını haberimizde derledik...
Belediye Kontenjan Adayı nedir?
Belediye kontenjan adayı, siyasi partiler tarafından belirlenen ve seçime katılmak için özel bir kontenjandan yararlanan adaydır. Bu kontenjandan yararlanabilmek için adayların belirli kriterleri karşılaması gerekir. Bu kriterler siyasi partilere göre değişiklik gösterebilse de genel olarak şunlar aranır:
Genel Kriterler:
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak
- En az 25 yaşında olmak
- Lise veya dengi bir okuldan mezun olmak
- Kamu hizmetlerinden yasaklı olmamak
- Siyasi parti üyesi olmak
Ek Kriterler:
- Engelli olmak
- Kadın olmak
- Genç olmak (30 yaş altı)
- Gazilik veya şehitlik sıfatına sahip olmak
- Belirli meslek gruplarından olmak (örneğin: öğretmen, avukat, doktor)
Belediye Kontenjan Adayı nasıl seçilir?
Siyasi partiler, kontenjan adaylarını merkez yoklaması ile tespit ederler. Bu işlemde adayların kriterleri karşılayıp karşılamadığı ve siyasi partiye katkısı gibi unsurlar göz önünde bulundurulur.
Kontenjan adayları, asıl aday listesinde yer almazlar. Seçimlerde, en çok oy alan siyasi partinin kontenjan adayları da meclis üyesi seçilmiş sayılır. Büyükşehir belediyelerinde ise kontenjan adayları, meclis üyeliğinin 1/5'ini (yüzde 20) oluşturur.
Belediye kontenjan adaylığı, toplumun farklı kesimlerinin belediye meclislerinde temsil edilmesini sağlamayı amaçlar. Bu sayede, engelliler, kadınlar, gençler ve diğer dezavantajlı grupların da sesleri duyulabilmektedir.
Belediye Kontenjan Adaylığı Hakkında Bilinmesi Gerekenler:
- Kontenjan adayları, seçimlerde oy alamazlar.
- Kontenjan adayları, meclis üyesi seçildikten sonra diğer meclis üyeleri ile aynı haklara ve görevlere sahiptirler.
- Kontenjan adaylığı, siyasi partilerin kendi iç yönetmeliklerine göre belirlenir.
Belediye Meclis Üyesi Sayısı Nasıl Belirlenir?
Belediye meclis üyesi sayısı, belediyenin nüfusuna göre belirlenir. 2024 yılı için geçerli olan nüfus aralığı ve meclis üyesi sayısı şu şekildedir:
| Nüfus Aralığı | Meclis Üyesi Sayısı |
|---|---|
| 2.000'e kadar | 7 |
| 2.001 - 5.000 | 9 |
| 5.001 - 10.000 | 11 |
| 10.001 - 20.000 | 15 |
| 20.001 - 50.000 | 25 |
| 50.001 - 100.000 | 35 |
| 100.001 - 500.000 | 45 |
| 500.001 - 1.000.000 | 55 |
| 1.000.000'dan fazla | 65 |