Dünyada sadece Yunanistan'ın Sakız Adası ve Türkiye'nin Çeşme Yarımadası’nda yetişebilen sakız ağaçları, Çeşme’de yeniden hayat buldu. Coğrafi işaretle tescillenen Çeşme damla sakızı, kilogramı 15 bin TL’ye ulaşan değeriyle dikkat çekerken, bölgenin tarımsal ve ekonomik potansiyeline de önemli katkı sağlıyor. İzmir'in gözde turizm merkezi Çeşme, sadece altın gibi plajlarıyla değil, topraklarından yükselen sakız ağaçlarıyla da uluslararası rekabete hazırlanıyor. 1959’da başlatılan ancak uzun yıllar boyunca ilgi görmediği için sekteye uğrayan sakız ağacı üretimi, son 20 yılda yeniden canlandırıldı. Bugüne kadar yaklaşık 40 bin fidan yetiştirildi ve bunların 20 bini toprakla buluşturuldu.
Arazi Sorunu Büyüyor
Sakız üretiminin önündeki en büyük engel ise arazi sıkıntısı. Üretici Hasan Ege Tütüncüoğlu, 26 binin üzerinde sakız fidanının dikilecek arazi bulunamadığı için bekletildiğini belirterek, "Çeşme'de araziler çok pahalı. Tarımsal üretim için alan bulmakta büyük zorluk çekiyoruz" dedi. Çeşme Belediyesi ile yapılan iş birliği sayesinde yeşil alanlara sakız fidanları dikilirken, rüzgar enerjisi santrallerinin bulunduğu atıl alanların da bu amaçla değerlendirilmesi gündemde. Tütüncüoğlu, önümüzdeki 4-5 yıl içinde yıllık bir tonun üzerinde Çeşme damla sakızı üretilebileceğini ifade ederek, "Türkiye, sakız ihtiyacının büyük bölümünü ithalatla karşılıyor. Yerli üretimi artırabilirsek, dünya pazarında ciddi bir aktör olabiliriz. Yılda 50 bin sakız ağacını toprakla buluşturacak kapasitemiz var" diye konuştu.
Üretici İbrahim Topal ise geçmişten günümüze sakız üretiminin hikayesini anlattı. 1995'te ilk denemelerinde başarısız olduklarını, ancak daha sonra çelikten fidan yetiştirme yöntemleriyle hızlı bir gelişim kaydettiklerini söyledi. Topal, Yunan basınının Türk üreticilerin çalışmalarını yakından izlediğini ve "Türkler sahte sakız üretiyor" iddialarıyla karalama kampanyaları başlattığını da belirtti. "Oysa sakız ağacı ana karada da doğal olarak yetişiyor. Bu topraklar sakızın anavatanı" ifadelerini kullandı.
Yeni Hedef: Dünya Pazarında Yüzde 50 Pay
Üreticiler, devlet desteğiyle birlikte önümüzdeki on yıl içinde Çeşme'nin dünya damla sakızı pazarında yüzde 50'ye varan bir paya ulaşabileceğini belirtiyor. Bölgedeki üretim artışının sadece tarım sektörü için değil, gıda, kozmetik ve sağlık alanlarındaki sanayiler için de büyük bir fırsat yaratacağı vurgulanıyor.
