Elektrik faturalarında 1 Ocak 2025 itibarıyla önemli değişikliğe gidildi. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nun (EPDK) yayımladığı yeni düzenlemeye göre, önceki yıllarda 417 kilovatsaatin üzerindeki elektrik tüketiminde devletin verdiği yüzde 50’lik sübvansiyon kaldırıldı. Bu nedenle 417 kilovatsaatlik sınırı geçen vatandaş neredeyse 2 kat fazla fatura ödeyecek. Aynı zamanda faturalarını düzenli ödeyen abonelere avantajlar gelirken, ödemelerini aksatanlara ise ek maliyetler yansıtılacak.
İki katı ödenecek
Artık aboneler yıllık olarak belli bir sınırın üzerinde tüketim yaptıklarında, ödedikleri ücretler gerçek fatura değerlerine eş değer olacak. Konutlarda tüketilen yıllık enerji miktarı 5 bin kilovatsaat olarak belirlendi. Bu da aylık 417 kilovatsaate eş değer. 4 kişilik bir ailenin aylık toplam enerji harcaması ortalama 200-300 kilovatsaat olan konutların faturalarında bir değişim görülmezken, aylık 417 kilovatsaati geçen konutlarda faturalar neredeyse ikiye katlanacak. Bu da 1050 TL ve üzeri gelecek faturaların 1 Ocak itibariyle yaklaşık 2 bin TL üzerinde bir ödemeye neden olacağını işaret ediyor. Bu oran ticarethanelerde ise yıllık 15 bin kilovatsaate denk geliyor. Yani meskende 1050 TL ve üzerinde 2 bin TL’den fazla ödeme yapılacakken, bu durum ticarethanelerde ise 5 bin TL ve üzeri faturalar için geçerli.
“Tek odada yaşanacak”
1 Ocak’tan itibaren faturalara yansıtılacak gerçek ücretlerin dar gelirli aileleri zor durumda bırakacağını kaydeden Ekonomist Ayhan Bülent Toptaş, mevcut enflasyon nedeniyle vatandaşların fiyat algısını yitirdiğini belirtti. Toptaş, dar gelirli ailelerin, geçimlerini sağlarken tasarruf etmek zorunda kaldıklarını vurgulayarak, “Aileler artık sobalı evlerdeki gibi tek bir odada yaşamlarını sürdürecek. Ailenin tüm fertleri kendi odasında oturmak yerine tek bir odayı ısıtarak aynı odada uyumak zorunda kalabilir. Vatandaş mevcut enflasyona zaten güvenemiyor. Her gün barınmadan, ulaşıma, beslenmeden temel ihtiyaçlara kadar her kaleme gelen zamlarla birlikte aldığı maaş zammı, daha eline geçmeden uçan vatandaş, faturalar daha düşük gelsin diye evindeki her şeyden kısacak. Yani vatandaş ne maaştan refah payını alabildi, ne de hayattan. Vatandaşın refahı, eline geçmeden uçup gitti” dedi.
“Et fiyatları etkilenebilir”
Ürünlerini taze veya soğuk tutmak için buzdolabı kullanan esnaf da bu uygulamadan olumsuz etkilenecek. Soğutma dolapları kullanan kasapların da mevcut enerji zamlarıyla birlikte, maliyetlerinin katlanacağını belirten İzmir Kasaplar Odası Başkanı Melih Şenkara ise esnafın maliyetler nedeniyle ürünlerine zam yapmak zorunda kalabileceğini söyledi. Şenkara, et ürünlerinde uzun süredir devam eden sabit fiyatların yeni zamlarla birlikte yeniden değerlendirilmek zorunda kalabileceğini belirterek, “Kasaplar da diğer esnaf gibi ürünlerinin fiyatlarını kira, faturalar, çalışan ücretleri gibi maliyetlerin üzerinden hesaplıyor. Uzun süredir kasap esnafı, ürünlerinde sabit bir fiyat uyguluyordu. Ancak yeni yıl ile birlikte her kaleme gelen zamlar fiyatları etkileyecek. Enerji fiyatlarına gelen bu yeni düzenleme de, devamlı olarak elektrikle çalışan dolaplar kullanması gereken kasapların maliyetlerini artıracak. Dolayısıyla ürün fiyatları üzerinde etkisi olabilir” ifadelerini kullandı.
Aylık tüketime dikkat!
Dört kişilik bir ailenin yaşadığı mesken bir konutta aylık 417 kilovatsaatin üzerine çıkıldığında faturanın neredeyse 2 katına kadar bir ücret talep edilecek. Ortalama hesaplamalara göre buzdolabı sürekli çalıştığı için ayda yaklaşık 72 kilovatsaat harcar, televizyon 15 kilovatsaat, çamaşır makinesi 9 kilovatsaat, bulaşık makinesi 24 kilovatsaat, elektrik süpürgesi 8 kilovatsaat, klima 180 kilovatsaat, aydınlatmalar 15 kilovatsaat, fırın 16 kilovatsaat ve bilgisayarlar 9 kilovatsaat harcama yapar. Bu da ayda toplamda 348 kilovatsaatlik bir tüketim olarak faturaya yansımakta ve belirlenen 417 kilovatsaati geçmiyor. Fakat aile kalabalıklaştıkça bu sınır rahatlıkla aşılabilir.
Ek maliyetler artıyor
Elektrik faturalarında yapılacak değişiklikler yalnızca tarifeleri değil, çeşitli hizmet bedellerini de içeriyor. Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, yeni yılda geçerli olacak ücretler içerisinde elektrik kesme ve bağlama bedeli için alçak gerilimde 106,08 TL, orta gerilimde ise 799,06 TL alınacak. Sayaç kontrol bedeli için kullanılan ekipmana göre 148 TL ile 187,05 TL arasında değişen ücretler de talep edilebilecek. Öte yandan güvence bedelleri ise şöyle değişiyor; Mesken aboneleri için kilovat başına 200,03 TL, sanayi, kamu ve özel sektör için 569,04 TL, şehit aileleri ve gaziler için yalnızca 100 TL, tarımsal faaliyetler ve diğer aboneler için ise 270,02 TL.