Sosyal medya üzerinden yayılan evde ek iş fırsatları, son dönemde büyük bir dolandırıcılık dalgasına yol açtı. Çözüm platformu Şikayetvar, "evde sabun paketleme", "evde toka dizme" gibi başlıklarla yayılan sahte iş ilanlarına dair çarpıcı veriler paylaştı. Sonuç olarak, dolandırıcılık şikayetlerinin sayısı 33 bini geçti. Mağdurlar, kapora ve cayma bedeli gibi tuzaklarla büyük maddi zarara uğradı.
Sosyal Medyada Hızla Yayılan İlanlar
Son aylarda, özellikle Instagram ve Facebook üzerinden yayılan bu dolandırıcılık ilanları, "Haftada 10 bin TL kazanma", "Devlet destekli paketleme işi" gibi cazip vaatlerle kullanıcıları kandırıyor. Şık görsellerle hazırlanan sahte iş ilanlarında, kullanıcıların kimlik bilgileri, adresleri ve IBAN numaraları isteniyor. Başvuru aşamasında ise genellikle 550 TL civarında kapora talep ediliyor.
İlk Adım: Kapora Ödemesi
Şikayetvar verilerine göre, dolandırıcılık süreci genellikle kapora talebiyle başlıyor. Kullanıcılar bu bedeli ödedikten sonra ya engelleniyor ya da yeni ödeme talepleriyle karşılaşıyor. Bu ödemeleri yapmayı reddeden mağdurlara ise, sözleşmede belirtilen cayma bedeli bahanesiyle tehdit ediliyor. İddialara göre, talep edilen cayma bedelleri 15 bin TL'den başlayıp, 300 bin TL'ye kadar çıkabiliyor.
Kimlik Bilgileriyle Hesap Açıyorlar
Bir diğer tehlike ise, dolandırıcıların başvuru sırasında kullanıcıların kimlik bilgilerini kötüye kullanarak, adlarına hesaplar açması. Yapılan şikayetlerin yaklaşık %60'ı, kapora ve ödeme taleplerine ilişkinken, %15'i tehdit ve baskı mesajlarıyla ilgili, %10'u ise kimlik hırsızlığı vakalarını içeriyor. Özellikle 2024 yaz aylarında şikayetlerin zirveye çıktığı ve her geçen gün yeni mağduriyetlerin eklendiği bildiriliyor.
Dolandırıcılık Adımları
Sahte iş ilanları, genellikle Instagram’da yayıldıktan sonra WhatsApp üzerinden birebir iletişim kuruluyor. Kullanıcılardan IBAN numaralarına ödeme yapmaları talep ediliyor, ardından ödeme sonrası engelleniyorlar. Ayrıca, "son gün" veya "son fırsat" gibi ifadelerle aciliyet duygusu yaratılarak mağdurlar daha hızlı bir şekilde dolandırılmaya çalışılıyor. Sahte sayfalarda ise yorumlar kapatılarak güven algısı oluşturuluyor.
Yüksek Bedellerle Karşılaşan Mağdurlar
Birçok kullanıcı, kapora ödedikten sonra yüksek bedellerle karşılaştıklarını bildiriyor. Örneğin, 450 TL kapora ödeyen bir kullanıcı, kargo ve vergi adı altında 18 bin TL dolandırıldı. Başka bir mağdur ise 500 TL kapora ödedikten sonra 84 bin TL cayma bedeliyle tehdit edildi. Konya'da ise 450 TL kapora ödeyen bir kullanıcı, 178 bin TL yıllık cayma bedeliyle karşı karşıya kaldı.