Florence Nightingale denince akla ilk olarak hemşirelik geliyor, ancak onun Osmanlı topraklarında yaptığı çalışmalar, modern tıbbın Türkiye’deki gelişimine nasıl katkı sağladı? Florence Nightingale kimdir? Florence Nightingale'ın Türkiye ile bağlantısı nedir?
Florence Nightingale kimdir?
Florence Nightingale, sadece bir hemşire değil; çağının çok ötesinde düşünebilen, insan hayatını iyileştirmek için mücadele eden bir öncüdür. 12 Mayıs 1820'de İtalya’nın Floransa kentinde varlıklı bir İngiliz ailesinin çocuğu olarak dünyaya geldi. Ona ismini doğduğu şehir verdi; ama yaşamı, sınırların çok ötesine taşan bir etki yarattı.
Zekâsı, analitik düşünce yeteneği ve derin bir yardım arzusu, onu sıradan bir hayatın dışına taşıdı. Kadınların toplumsal rollerinin kısıtlandığı bir çağda, Florence hemşire olma arzusunu ailesine karşı savundu. Bu karar, yalnızca kendi hayatını değil, dünyadaki milyonlarca insanın hayatını değiştirecekti.
Florence Nightingale’in hikâyesi sadece hemşirelik tarihine değil, modern sağlık sistemlerine de derin etkiler bırakmış çok yönlü bir başarı öyküsü. Senin de paylaştığın gibi, sadece savaşta görev alan bir hemşire değil; aynı zamanda bir istatistikçi, yazar ve sosyal reformcuydu. Onun bu kadar ikonik bir figür haline gelmesinin temelinde yatan şey, yalnızca sahadaki özverili çalışmaları değil, sistematik düşünme yeteneği ve istatistiksel verileri kamuoyuna etkili biçimde sunabilmesiydi.
Ayrıca Nightingale’in kadınların eğitim alarak profesyonel bir meslek edinmeleri gerektiği yönündeki inancı, hemşireliğin sadece merhamet değil aynı zamanda bilgi ve uzmanlık isteyen bir alan olduğunu ortaya koydu. Bugün hâlâ hemşirelik okullarının temel felsefesi onun ilkelerine dayanıyor.
Florence Nightingale'ın Türkiye ile bağlantısı nedir?
1854 yılında, İngiliz hükümeti, savaşta yaralanan askerlerin bakımı için gönüllü hemşireler arıyordu. Florence Nightingale, 38 kişilik hemşire grubuyla birlikte İngiltere'den yola çıkarak İstanbul’a (o zamanki adıyla Konstantinopolis) geldi.
Yaralı İngiliz askerlerin tedavi edildiği yer, bugün hâlâ Üsküdar’da bulunan Selimiye Kışlası’ydı. Kışla, İngiliz ordusu tarafından hastane olarak kullanılmaktaydı.
Korkunç Hastane Koşulları
Selimiye Kışlası’ndaki koşullar, Nightingale ve ekibi geldiğinde tam bir felaketti. Temizlik yoktu, kanalizasyon çalışmıyor, hastaların çoğu hijyen eksikliği nedeniyle enfeksiyondan ölüyordu.
Florence Nightingale, temiz su temini, havalandırma, temizlik, atıkların düzgün şekilde atılması gibi temel hijyen önlemleriyle ölüm oranlarını büyük ölçüde düşürmeyi başardı. Ölüm oranı %40’lardan %2’lere kadar geriledi.