Migren, milyonlarca insanın yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen kronik bir baş ağrısı türüdür ve hem auralı hem de aurasız olarak sınıflandırılır. Araştırmalar, bazı gıdaların migren ataklarını tetikleyebileceğini ortaya koyuyor. Pennsylvania Baş Ağrısı Merkezi'nin kurucusu Lee Peterlin'e göre, migren tetikleyicileri kişiden kişiye değişebilir, ancak bazı gıdalar genel olarak çoğu migren hastasında sorun yaratabilir. Peki, bu gıdalar hangileri? İşte, migren ataklarını artırabilecek gıdaların listesi ve neden uzak durmanız gerektiğine dair önemli bilgiler.
Nöroloji Bilimleri dergisinde 2012 yılında yayınlanan bir araştırma, eski peynirlerin migreni tetikleyen en yaygın gıdalardan biri olduğunu ortaya koydu. Amerika’daki Kadın Sağlığı Bürosu'na göre, eski peynirler, tiramin adlı bileşiği içeren gıdalar arasında yer alıyor. Bu bileşik, vücuttaki nörotransmitterlerle etkileşime girerek migren ataklarına neden olabilir. Bu nedenle, migren hastalarının eski peynirlerden kaçınmaları önerilmektedir.
Monosodyum glutamat (MSG), birçok gıda ve gıda katkı maddesinde bulunan sodyum tuzudur. Doğal olarak domateslerde bulunmasının yanı sıra, lezzet arttırıcı olarak ketçap ve barbekü soslarında da kullanılır. Ancak, MSG'nin migren ataklarını tetikleyebileceği düşünülmektedir. Bu nedenle, migren hastalarının MSG içeren gıdalardan kaçınmaları tavsiye edilmektedir.
2. MSG
Monosodyum glutamat (MSG), birçok gıda ve gıda katkı maddesinde bulunan sodyum tuzudur. Domateslerde doğal olarak bulunan bu bileşik, aynı zamanda ketçap ve barbekü soslarında lezzet arttırıcı olarak kullanılır. Birleşik Devletler Ulusal Tıp Kütüphanesi tarafından 2016 yılında yayınlanan bir araştırma, MSG'nin migren için potansiyel bir tetikleyici olabileceğini ortaya koydu. Her bireyin MSG'ye karşı duyarlılığı farklı olabilir, bu nedenle migren hastalarının bu bileşenden kaçınmaları önerilmektedir.
North Carolina Üniversitesi'nden nörolog Dr. Rebecca Traub, sosis ve hindi sandviçleri gibi işlenmiş etlerin migren ataklarını tetikleyebileceğini vurguluyor. Amerikan Migren Derneği'ne göre, bu etler, migreni tetikleyen yaygın bir madde olan sodyum nitratı içeriyor. Bu nedenle, migren hastalarının işlenmiş etleri diyetlerinden çıkarmaları önerilmektedir.
4. Yapay Tatlandırıcılar
Aspartam, yaygın olarak kullanılan bir yapay tatlandırıcıdır. Tıp fakültesinde nörolog olan Dr. Louise Klebanoff'a göre, migren hastalarının diyetlerinden çıkarmaları gereken ilk maddelerden biri bu tatlandırıcıdır. Düşük kalorili seçenekler arasında yer alsa da, aspartam içeren diyet gazlı içecekler ve kahvaltılık gevrekler gibi paketlenmiş yiyeceklerden kaçınmak migreni yönetmeye yardımcı olabilir. Gıda etiketlerini dikkatlice inceleyerek bu tür tatlandırıcılardan uzak durmanız önerilmektedir.
5. Alkol
2018 yılında Avrupa Nöroloji Dergisi'nde yayımlanan bir araştırma, 2107 migren hastası üzerinde alkollü içeceklerin migren ataklarını tetikleyebileceğini ortaya koydu. Araştırmaya göre, alkollü içecekler migren hastalarının yaklaşık yüzde 35’inde atakları başlatabiliyor. Ayrıca, bazı çalışmalar alkolün dehidrasyona neden olarak baş ağrılarını artırabileceğini göstermektedir. Bu sebeplerle, migren hastalarının alkol tüketimini sınırlamaları tavsiye edilmektedir.
Nutrients dergisinde 2021 yılında yayımlanan bir inceleme, kafeinin migrenle hem tetikleyici hem de tedavi edici etkileri olduğunu belirtiyor. Araştırmaya göre, aşırı kafein tüketimi migren ataklarını başlatabilirken, kafeinin aniden kesilmesi de migren krizlerini tetikleyebilir. Bu nedenle, kafein tüketiminin dengeli bir şekilde yapılması ve ani kesilmelerden kaçınılması önemlidir.
2012 yılında yayımlanan bir araştırma, çikolatayı migreni tetikleyen en yaygın gıdalardan biri olarak tanımlamıştı. Ancak 2020 yılından itibaren yapılan çalışmalar, çikolatanın yalnızca potansiyel migren tetikleyiciler arasında yer aldığını göstermiştir. Ayrıca, bazı uzmanlar çikolataya duyulan özlemin, yaklaşan migrenin bir belirtisi olduğunu, neden olmadığını ifade etmektedir. Bu nedenle, çikolatanın migren üzerindeki etkisi kişisel duyarlılıklara bağlı olarak değişebilir.
9. Turunçgiller
Sefalalji dergisinde 2016 yılında yayımlanan bir araştırma, yaklaşık 26 bin kadın üzerinde yapılan incelemelerde turunçgillerin auralı migren için önemli bir potansiyel tetikleyici olduğunu, ancak aurasız migren için benzer bir etkiye sahip olmadığını belirtiyor. Bu bulgular, turunçgillerin migren üzerindeki etkisinin türüne bağlı olarak değişebileceğini gösteriyor.
Gıdaların Migrene Neden Olduğunu Nasıl Anlayabilirsiniz?
Migrenin nedenlerini belirlemek için Dr. Traub, bir baş ağrısı günlüğü tutmanızı öneriyor. Bu günlükte, migren ataklarınızı, şiddetini, tükettiğiniz yiyecekleri ve aldığınız ilaçları ayrıntılı olarak kaydederseniz, hangi gıdaların migreninizi tetiklediğini belirlemeniz mümkün olabilir. Ancak, kendi başınıza teşhis koymak yerine bir uzmandan profesyonel destek almanız daha sağlıklı sonuçlar elde etmenize yardımcı olacaktır.
