Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ), 10 Aralık İnsan Hakları Haftası kapsamında, 2024 yılında dünya genelinde ö*dürülen gazetecilere dair bir rapor yayımladı. Rapora göre, bu yıl 55’i Gazze’de olmak üzere toplamda 104 gazeteci hayatını kaybetti.
Gazze'de Kaybedilen Gazeteciler
Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ), 10 Aralık İnsan Hakları Haftası çerçevesinde 2024 yılında ö*dürülen gazeteciler hakkında bir rapor yayınladı. Raporda, sadece Gazze'de 55 gazetecinin hayatını kaybettiği belirtiliyor. IFJ, Birleşmiş Milletler’e, gazetecilerin korunması için bir uluslararası sözleşme yapılmasını acil bir konu olarak gündeme alması gerektiğini vurguluyor.
Henüz tamamlanmamış verilere göre, 2024 yılının başından itibaren 12’si kadın olmak üzere 104 medya çalışanı yaşamını yitirdi. Bölgesel dağılıma bakıldığında, Orta Doğu ve Arap coğrafyasında 66, Asya-Pasifik’te 20, Afrika’da 8, Amerika’da 6, Avrupa’da ise 4 gazeteci öldü. Ayrıca raporda, dünya genelinde 520 gazetecinin hapiste olduğu da ifade ediliyor.
IFJ, 2023 yılı boyunca 129 gazetecinin hayatını kaybettiğini, bunun IFJ’nin 1990 yılından bu yana yaptığı kayıtlar dikkate alındığında, en fazla ölümün yaşandığı yıl olduğunu belirtiyor.
138 Filistinli Gazeteci Hayatını Kaybetti
2024 yılında hayatını kaybeden gazetecilerin yaklaşık yüzde 60’ı Orta Doğu ve Arap coğrafyasındaki ülkelerde öldü. İsrail’in Gazze ve Lübnan’daki savaşları sırasında, 55 Filistinli, 6 Lübnanlı ve 1 Suriyeli gazeteci hayatını kaybetti. 7 Ekim 2023’te başlayan savaşın ardından, ö*dürülen Filistinli gazetecilerin sayısı 138’e ulaştı.
13 Ekim 2023’te IFJ, UNESCO’dan gazetecilerin korunmasını, siviller için insani koridorlar açılmasını, Gazze’deki gazetecilerin dışarıya çıkmalarına izin verilmesini ve yabancı muhabirlerin Gazze’ye girişine izin verilmesini talep etti. Ancak bu talepler karşılanmadı ve IFJ bu durumu "Boşuna" olarak nitelendirdi.
Raporda, Türkiye’deki Irak’ın kuzeyindeki İHA saldırısında hayatını kaybeden üç medya çalışanı ile Suriye’de 4 Aralık’ta ö*dürülen bir fotoğrafçı da yer aldı.
Latin Amerika’da C*nayet Oranı Düştü
Bu yıl, Asya-Pasifik bölgesinde 20 gazeteci öldü. Pakistan’da 6, Bangladeş’te 5, Hindistan’da 3, Myanmar’da 3, Filipinler, Endonezya ve Kazakistan’da ise her birinde bir ölüm yaşandı. Asya-Pasifik’te, 2023 yılında 12, 2022’de ise 16 gazeteci hayatını kaybetmişti.
Afrika’da ölen 8 gazetecinin 5’i, Sudan’daki generallerin savaşında hayatını kaybetti. Ayrıca, Somali ve Çad’da birer gazeteci de yaşamını yitirdi.
Gazze’deki savaş öncesinde Latin Amerika, özellikle Meksika, medya çalışanları için dünyanın en tehlikeli bölgelerinden biriydi. Ancak son yıllarda c*nayet oranları düşüş gösterdi. IFJ, 2022’de 30, 2023’te 6, 2024’te ise 5 Meksikalı ve 1 Kolombiyalı olmak üzere 6 gazeteci ölümünü kayda geçirdi.
Avrupa’daki Durum
Ukrayna’daki savaş, 2024 yılında 4 gazetecinin ölümüne yol açtı. 2022’de 13, 2023’te ise 4 gazeteci Ukrayna’daki çatışmada hayatını kaybetmişti. Bu savaşın devam etmesine rağmen, Avrupa, gazeteciler için dünyanın en güvenli kıtası olmaya devam ediyor.
520 Gazeteci Hapiste
IFJ, 2024 yılı itibarıyla dünya genelinde 520 gazetecinin hapiste olduğunu belirtiyor. Bu sayı, 2023’te 427, 2022’de ise 375 olan rakamlarla karşılaştırıldığında ciddi bir artış göstermektedir. Çin, Hong Kong da dahil olmak üzere, 135 gazetecinin tutuklu olduğu ve medya profesyonelleri için dünyanın en büyük hapishanesi olmayı sürdürdüğü ifade ediliyor. İsrail (59 Filistinli gazeteci) ve Myanmar (44) ise hemen ardından geliyor.
IFJ Genel Sekreteri Anthony Bellanger, verilerin gazetecilik mesleğinin ne kadar riskli ve tehlikeli olduğunu bir kez daha ortaya koyduğunu belirtti. Bellanger, “Tüm dünyada otoriter rejimlerin güç kazandığı bir dönemde halkın bilgiye olan ihtiyacı son derece gerçektir. Mesleğimiz adına daha fazla dikkat gerekmektedir. Birleşmiş Milletler Üye Devletlerini, her yıl meydana gelen ölüm ve yaralanmalara son vermek amacıyla gazetecilerin güvenliğine ilişkin bağlayıcı bir sözleşme kabul edilmesini sağlamak için harekete geçmeye çağırıyoruz,” dedi.
