Tüketicilerin online alışverişlerinde en fazla merak ettiği konulardan biri de cayma hakkıdır. Bu hak, tüketicinin aldığı ürünün memnuniyetsizlik veya başka bir gerekçeyle geri iade edilmesine olanak tanır.
İnternet alışverişinde cayma hakkı nedir?
Online alışverişte tüketicilere sağlanan önemli avantajlardan biri olan cayma hakkı, mesafeli satış sözleşmelerinde, tüketicinin internet üzerinden satın aldığı ürünü 14 gün içinde iade etmesine olanak tanır. Tüketici, aldığı üründen cayma talebinde bulunduğunda, eğer ürün satın alma koşullarına uygun ise, ürünün bedeli 14 gün içinde alıcıya tam olarak geri ödenir.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a göre belirlenen cayma hakkı yalnızca ayıplı mallar için geçerli değildir. Tüketiciler, başka sebeplerle de cayma hakkını kullanma hakkına sahiptir. Bu, online alışverişte tüketicilerin daha esnek ve güvenli bir alışveriş deneyimi yaşamalarını sağlar.
Cayma hakkı kaldırıldı mı?
Özellikle cep telefonları, akıllı saatler, tabletler, bilgisayarlar ve motosikletler gibi ürünlerde geçerli olan 15 günlük cayma hakkının son bulduğu öne sürüldü. Ancak, Ticaret Bakanlığı konuya ilişkin açıklamalarda bulunarak iddiaları yalanladı.
Yeni yönetmelik ile birlikte, yalnızca 'ayıplı mal' kategorisinde yer alan ürünlerde iade hakkı geçerli olacak. Yani, kullanıcılar yalnızca kusurlu ürünler için iade talebinde bulunabilecek. Diğer ürünlerde ise cayma hakkı, 1 Ocak 2026 tarihine kadar geçerli olmayacak. Bu değişiklik, tüketiciler tarafından bazı olumsuz yorumlarla karşılandı. Birçok kişi, bu düzenlemenin dolandırıcılıklara yol açabileceği endişesini taşıyor.
Yeni yönetmelikte, arızalı ürünlerde değişim yapılması durumunda, kargo ücretinin de tüketici tarafından karşılanacağı belirtildi. Bu değişiklik, satıcıların kargo masraflarından muaf tutulmasını öngörüyor. Yönetmelikte, "Ürünü geri göndermek isteyen tüketici, kargo ücretini kendisi ödeyecektir" ifadesine yer verildi.
Tüketiciler Birliği Genel Başkanı Mahmut Şahin, yapılan düzenlemelerin hileli işlemleri kolaylaştıracağını öne sürdü. Şahin, satıcıların yanıltıcı ürünler göndermesi durumunda, tüketicilerin iade hakkını kullanamayacakları için mağdur olacağını belirtti. Bu tür dolandırıcılık olaylarının mahkeme süreçlerini uzatabileceği ve ekstra maliyetlere yol açabileceği uyarısında bulundu.
Cayma hakkı ne zaman kaldırılacak?
Ticaret Bakanlığı, sosyal medyada ve bazı basın organlarında çıkan iddiaların gerçeği yansıtmadığını duyurdu. Bakanlık, ilgili düzenlemenin, 10 Ağustos 2024 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandığını ve iade hakkındaki değişikliklerin 1 Ocak 2026 tarihine kadar ertelendiğini açıkladı.
