Ülkede yaşanan ekonomik krizden dolayı özellikle yüksek kiralar, düşük alım gücü, yetersiz sosyal imkânlardan dolayı vatandaşlar evini başka vatandaşlarla birleştiriyor. Özellikle emekli ve dul aylığı alanların yaşadığı sıkıntılar, yaşam koşullarını çok zora sokuyor. İnsanların aynı evi paylaşmasının çok yaygınlaşmaya başladığını dile getiren İzmir Ticaret Odası Meclis Üyeleri Derneği (İZTOMÜD) Yönetim Kurulu Üyesi ve sektör temsilcisi Reşat Budak, “Ekonomik sıkıntılar nedeniyle tıpkı öğrenciler veya emekliler gibi aynı evi paylaşan aileler de görülmeye başlandı. Kiraların çok yüksek olması, alım gücünün düşük olması özellikle emekli ve öğrencilerin imkanlarının kısıtlı olması sonucu herkes kendince bir formül üretiyor” diye konuştu.
Aynı evi 2 aileye kiralamaya emlak sektörünün soğuk baktığını aktaran Budak, “Bu konuyla ilgili özellikle prosedür anlamında ters geldiği için alt kiracılık olayı böyle bir işlemlere biz girmiyoruz. Çünkü yasal değil. Sonuçta biriyle kiralanmış bir yere ikinci kişinin alınması doğru değil. Bazıları ise mal sahibinin bilgisi dahilinde yapıyoruz diyorlar. Bu durum gittikçe yaygınlaşıyor. Ekonomik kriz özellikle alt kesimleri çok etkiliyor. Bir taraftan da ev sahiplerini düşünürsek onlar da yatırım yapıyorlar, bu yatırımın dönüşünü bekliyorlar. Mevduat faizinin getirisini evin değeriyle ölçtüğü zaman ne kadar kirayı yükseltse de karşılığı olmadığını görüyor. Böyle bir çelişki var. Bir taraftan mal sahibinin kendilerini korumaya alması, bir taraftan da alım gücünün düşük olmasından kaynaklı sıkıntılar ortaya çıkıyor” dedi.
Karabağlar ve Konak’ta
İzmir’de Karabağlar ve Konak’ın Hatay semtinde evleri birleştirme olayının çok yaygın olduğunu vurgulayan Emekli ve Emekçiler Derneği İzmir Dernek Başkanı Dilek Ete, “Aileler de tıpkı eşlerini kaybeden emekliler gibi artık mecburiyet nedeniyle aynı çatıyı paylaşmak zorunda kalabiliyor. İzmir’in en kötü bölgesinde bile ev kiraları en az 10 bin lira ve yapılan zamlar gıda masrafını bile karşılamakta zorlanınca ya aileler, ya eşini kaybeden emekliler tek evde birlikte yaşamaya başlıyor. Bir de eşinden kalan dul aylığı için geçinmeye çalışan kadınlarımız var. En düşük emekli maaşı 12 bin 500 lirayken onlar bu maaşın 4’te 3’ünü alıyordu yani 9 bin lira gibi bir rakam. Şartlar insanları paylaşmaya mecbur bırakıyor. Bu bazen bir dilim ekmek bazen bir tas yemek bazen de bir çatı altındaki ev olabiliyor” şeklinde konuştu.
‘İnsanlar birlikte yaşamaya alıştı’
İki ayrı kişinin aynı evi paylaştığını duyduğunu aktaran İzmir Emlak Kulübü Başkanı Rıdvan Akgün, “Son zamanlarda evler birleşiyor, yalnız yaşayan kadınlar ve erkekler ortak daire tutup birlikte yaşama alışkanlıkları oluşturuyor. Aynı evde ortak kira, giderlerden ekonomik sıkıntılardan dolayı yaşanıyor. Ülkeye baktığımız zaman Türkiye ekonomisindeki gerçekler, vatandaşın maaşlarına yapılan zamlar, barınma sorunuyla ilgili kiraların yüksek bedelli olması, neredeyse bir kira bedelinin bir vatandaşın maaşına eşit şekilde olması insanları birlikte yaşamaya zorluyor. Böyle olunca da insanlar birlikte yaşayabileceği insanlar arıyor. Bunlar aynı iş yerinde birlikte çalışanlar olabiliyor, aynı okulda ya da aynı fabrikada olabiliyor. Ucuz konutlar üretilmesi şart. Aksi halde birbirlerini tanımayan insanların bir arada yaşamasını getireceği sakıncalar da gündemimizde olur. Adli olayların ne olduğunu bilemeyiz ama mutlu olmayanlar, ayrılanlar, ev sahibi ile sözleşme yapıp daha sonra evi terk edenler olabiliyor. Her ne kadar birlikte geçinemeyen insanlar olsa da çoğunlukla ekonomik şartlar birlikte yaşamayı zorunlu tutuyor. İnsanlar birlikte yaşamaya bir şekilde alıştı” sözlerine yer verdi.
‘Emekli sokakta kalacak’
Devlet huzurevlerinin bile ödemelerinin 2024 yılında 8 bin lira civarında olduğunu aktaran Emekli ve Emekçiler Derneği İzmir Dernek Başkanı Dilek Ete, “Bir kişinin iki kişilik odada konaklaması 8 bin lira. 10 bin lira kirayla bir yerde oturamayınca dul aylığı alan birisi çare olarak başka bir dul aylığı alan kişiyle evini birleştiriyor. Aynı apartmanda otuyorlar sonra bir dairede birleşiyorlar. Devlet huzurevlerinde bile kalmak zorlaşacak, imkansız hale gelecek. Çünkü oraya yazıldığınızda sizin aldığınız maaşa bakıyorlar. Huzurevinde kalacak kişilerin yakınlarından teminat isteniyor. Devletin huzurevinde kalıyorsun ama devlet orada kalmana yetecek kadar bile maaş vermiyor. Yakında oturdukları evler de 2 kişi birleşmeyle de olmayacak bu sayı artacak ya da Amerika’daki gibi evsizler sokaklarda yatacak. Evlerinde ısınma bulunmadığı için AVM'lere gidip kışın ısınmak zorunda kalan bir sürü yaşlı var. Hiç kimse 14 bin lira aylıkla kirasını ödeyip evi varsa da alışverişini yapıp yaşayamaz. En az iki tane emekli olması lazım” ifadelerini kullandı.
