Ülkede birçok sektör, maliyetlerden dolayı zarara uğramaya devam ediyor. Asgari ücretteki artışın ardından akaryakıt fiyatları ve köprü, otoban gibi geçiş ücretlerine gelen zamlar otobüs firmaları zor durumda bıraktı. İş yapamamaktan şikayet eden çoğu firma otobüslerini satışa çıkardı. İzmir’de de son bir ayda toplam değeri 320 milyon lirayı bulan 103 otobüs internet üzerinden satışa çıkarıldı. Satılığa çıkarılan otobüslerden en pahalısı 14 milyon 390 bin lira, en ucuzu ise 255 bin lira verecek yeni sahibini bekliyor.
‘Ara tatilde de boş’
Şehirlerarası yolculuk yapanların çok azaldığını dile getiren İzmir Ticaret Odası Yolcu Taşımacılığı Komite Başkanı Ahmet Peköz, yolcu olmadığı için bilet fiyatlarında indirime gittiklerini fakat ona rağmen müşteri bulamadıklarını kaydetti. Maliyetlerin sürekli arttığına dikkat çeken Peköz, “Yazıhaneci ayrı, otobüsçü ayrı zarar ediyor. Giderlerimiz de sürekli bir artış var ama gelirler aynı şekilde yükselmiyor. Zararın üstüne bir zarar daha ilave ediliyor. 17 Ocak’ta okullar yarıyıl tatiline girecek ama o tarihlere baktığımızda da fazla bir hareketlilik gözükmüyor. Vatandaşlar da para olmadığı için şehir değiştiremiyor, memleketine bile gidemiyor” dedi.
‘Sektör bitiyor’
Önceki yıllarda hafta sonları otogarda öğrencilerin dolup taştığını vurgulayan Peköz, “Şu an gidip gelen öğrenci yok. İnsanlar geçim derdine düşmüş, seyahat edemiyorlar artık. Çoğu kişi ailesinin yanına bile gidip gelemiyor. Kötü bir durumdayız yani. İzmir- İstanbul arası otobüs biletleri 2 ay önce 800 liradan satılırken, şu an yolcu olmadığı için 500 liraya kadar düştü. Sektör bitti, bu saatten sonra düzelme beklemiyoruz. Yazın 3-4 ay iş yapıyoruz, 8 ay zarar ediyoruz. Uçak fiyatları, otobüs fiyatlarından daha uyguna geliyor artık. 4-5 tane otobüsün taşıdığı insanları bir uçak hepsini taşıyor. Gittikçe kötü bir duruma gidiyor sektör” diye konuştu.
‘Yüzde 30-40 zam’
Türkiye Otobüsçüler Federasyonu (TOFED) Genel Başkanı Birol Özcan ise, yılbaşından itibaren artan maliyetlerle birlikte, otobüsçülerin de zam yapma kararı aldığını duyurdu. Sektörün içinde bulunduğu ekonomik sıkıntıları daha da derinleştiren yüksek maliyet artışlarına dikkat çeken Özcan, “Biz de zam yapacağız. En az yüzde 30-40 arasında bir zam yapmayı düşünüyoruz. Maliyetlerimiz neredeyse her gün artıyor ancak gelirlerimizde hiçbir artış söz konusu değil. Yolculuk yapan insan sayısı ciddi şekilde düştü. Otobüsler neredeyse boş gidiyor, kapasite çok ciddi bir şekilde düştü” ifadelerini kullandı.
‘Taksi gibi 5 yolcuyla’
Geçmişte günde 1300 ile 600 arasında otobüs seferinin yapıldığını belirten TOFED Genel Başkanı Birol Özcan, İzmir otogarından çıkan otobüs sayısının 900’e kadar düştüğünü aktardı. Bu rakamın bile, kalkan otobüslerin çoğunun neredeyse boş kalktığını gösterdiğini vurgulayan Özcan, sektördeki büyük daralmanın etkilerinin her geçen gün daha belirgin hale geldiğini belirtti. Otobüsçülerin, sanki taksi gibi bazen 5 yolcuyla seyahat eder hale geldiğini aktaran Özcan, firmaların günlük gelirlerini bile karşılamakta zorluk yaşadığını kaydetti. Özcan, bu durumun sektördeki tüm oyuncuları zor durumda bıraktığını ve pek çok otobüsçünün iflas tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söylerken şöyle devam etti: “Ulaşım sektörünün bu zorlu dönemden çıkabilmesi için ciddi bir yapısal değişiklik ve destek gerek. Bu şartlar altında bilet fiyatlarında yapılacak zam kaçınılmaz hale geldi. Ancak, zamlar sektördeki krizi tam anlamıyla çözmeye yetmeyecek, sadece zararın bir kısmını telafi etmeye yardımcı olacak.”