Kültür yani cultura!
Genel olarak çevrenizde sadece siyaset ve din konuşuluyorsa “Kültürel Issızlık” yaşıyorsunuz demektir. Latince “Cultura”dan gelen kültür kelimesi anlam olarak; inşa etmek, işlemek, süslemek, bakmak anlamındadır. Aynı zamanda yöresel gelenek ve görenek de demek olan kültür, birçok disiplini kendi içinde barındırır. Ancak yüzyılımızın en önemli konuları haline gelen din ve siyaset kültürün içerisinde olan diğer alanları gölgede bırakmaktadır. Bunun birçok sebebi olabilir, mesela hızla gelişen iletişim ağı gibi. Sadece bu konuları konuşanlar iki başlık altında ele alınabilir. İflah olmaz iyimserler ve iflah olmaz kötümserler. Bu iki kutup arasında belirlenen gündem arasında pinpon topu gidip gelirken zihinlerimiz kulaktan doğmuş ancak herhangi bir ilmi dayanağı olmayan yanlış bilgiye maruz kalıyor.
Din ise öğretilmiş gerçeklikten öteye gidemiyor. Maalesef ki, kulaktan dolma bilgiler ile kendini din konusunda bilgi sahibi sanıyor insanlar. Çok temel bilgilerden biri bile yanlış biliniyor. Din kavramı, Kuran-ı Kerim ile başlamadı. Bulunan en eski yerleşim alanlarında bulunan kalıntılar buna delil teşkil eder nitelikte. Ayrıca Hz. Muhammed SAV. babasının adı Abdullah bin Abdülmuttalib. Abdullah isminin anlamı “Allah inancına ve korkusuna sahip kimsedir. Allah'ın kulu ve kölesi anlamına gelmektedir.” Küçük bir örnekle anlatmaya çalıştığım bildiğimizi sandığımız şey eksik ya da yanlış olabilir. Doğru bilgi için kültüre ihtiyacımız vardır. Çünkü tüm ilmi, edebi, tinsel ya da sanatsal alanlar asla tek başına gerçeği size anlatamazlar. Örnekleyerek gitmek istiyorum: evrenin yaradılışını anlamak için fizik, kimya vb. bilmeniz gerekir. Ruhani gerçekler ancak ve ancak bilim ile açıklanabilir. Sanatı anlamak için sosyoloji, eğitimi anlamak için antropoloji, ziraat için biyoloji bilmeniz gerekmektedir. Bu, disiplinler arası bilgi türevi örnekleri uzayıp gidebilir.
Mesela etimoloji bilmek, kelimelerin bize söylediklerini anlamak için önemli. Kültür kelimesini hemen hemen hepimiz kullanıyoruz. Ama aslında bize söylemek istediğini çoğumuz bilmiyoruz. Bize ne diyor kültür; bilgiyi inşa etmek için ilmek ilmek işlemek, bilgiyi diğer disiplinler ile süslemek ve farklı branşlardan bakmak ve görmek gerekir.
Bunu yapmayan, sadece siyaset ve din konuşulan toplumlar için kültürel ıssızlık terimi kullanılır. Birey olarak bizi çevreleyen korkunçluklardan, maruz kaldığımız eksik ve yanlış bilgilerden ruhsal özgürlüğümüz ile kurtulabiliriz. Bireyi, toplumu kültürel ıssızlığa karşı korumaya almazsak hem bireylerin hem de toplumun cahilleşmesine tanıklık edeceğiz. Sabah program kuşağında hayretle izlediğimiz korkunç cehalet vakaları gibi. Sadece zengin kız fakir oğlan veya illegal ilişkiliyi legal gösteren reyting rekorları kıran diziler gibi.
Kültürel bellek, kültürel hafıza toplumların uzun süreli bilgi birikimidir. Bireysel olarak bakıldığında ise çoğu bilim insanı, en az 4 genel bellek türü olduğuna inanır: Çalışan bellek, duyusal bellek, kısa süreli bellek, uzun süreli bellek. İster toplumsal bellek isterse bireysel bellek tipleri olsun yanlış ve gereksiz bilgiye tahammül etmek zorunda değiliz. Zihin sağlımız kadar zihnimizin içini doldurduklarımız da önemli bence. Tabi tercih sizin. Genel geçer bilgiler ile devam etmek günü kurtarmak da isteyebilirsiniz gerçek bilgiye vakıf olmak ta…