Osmanlı padişahı Sultan Abdülmecid tarafından verilen ve devletin en yüksek onurlarından biri olarak kabul edilen Mecidiye Nişanı, neden ve hangi kriterlere göre dağıtılıyordu? Ünlü devlet adamları, komutanlar ve yabancı devlet yetkilileri arasında kimler bu nişana layık görüldü Peki, Mecidiye Nişanı nedir? Mecidiye nişanı kimlere verilir?
Osmanlı’nın Onur Madalyası: Mecidiye Nişanı
Mecidiye Nişanı, Osmanlı İmparatorluğu tarafından 1851 yılında Sultan Abdülmecid tarafından ihdas edilen ve hem askeri hem de sivil başarıları ödüllendirmek amacıyla verilen prestijli bir nişandı. Osmanlı tarihindeki en önemli madalyalardan biri olan bu nişan, yalnızca Osmanlı vatandaşlarına değil, yabancı devlet adamlarına, komutanlara ve bilim insanlarına da layık görülmüştü.
Tasarımı ve Yapısı
Mecidiye Nişanı, Osmanlı sanatının zarif işçiliğini yansıtan gösterişli bir tasarıma sahipti:
- Çift kılıçlı ve beş köşeli yıldız tasarımı
- Ortada Sultan Abdülmecid’in tuğrası
- Kırmızı mineli zemin üzerine altın harflerle "Gayret, Hamiyet, Sadakat" yazısı
- Ay yıldız motifleriyle süslenmiş detaylar
- Nişanın asıldığı bölümde kırmızı mineli bir ay yıldız
Nişan beş farklı rütbeye ayrılmıştı. En üst düzey ödüllerden olan birinci rütbe, değerli taşlarla süslenmiş olarak sunulurdu. Beşinci rütbe gümüşten, diğer tüm rütbeler ise altından yapılırdı.
Kimlere Verilirdi?
Mecidiye Nişanı, Osmanlı İmparatorluğu'na üstün hizmetler sunan kişilere verilirdi. Başlıca verilme gerekçeleri şunlardı:
- Askeri başarılar: Savaşta kahramanlık gösteren Osmanlı ve yabancı subaylara takdim edilirdi.
- Bilim ve sanat alanındaki katkılar: Osmanlı toplumuna önemli katkılarda bulunan bilim insanları, sanatçılar ve diplomatlara verilirdi.
- Devlete sadakat: Osmanlı'ya bağlılık gösteren devlet adamları ve bürokratlar ödüllendirilirdi.
Mecidiye Nişanı, sahibine ömür boyu verilirdi ancak nişan sahibi vefat ettiğinde, nişan tekrar hazineye iade edilirdi.
Mecidiye Nişanı’na Layık Görülen Önemli İsimler
Bu prestijli ödül, Osmanlı ve dünya tarihindeki önemli isimlere verilmiştir. İşte Mecidiye Nişanı sahiplerinden bazıları:
Osmanlı ve Türk Subayları
- Gazi Osman Paşa (Plevne Savunması kahramanı)
- Mustafa Kemal Atatürk (Osmanlı Ordusu subayı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu)
- Kazım Karabekir (Milli Mücadele kahramanı)
- Enver Paşa (Osmanlı Harbiye Nazırı ve Başkomutan Vekili)
Yabancı Askeri Liderler ve Devlet Adamları
- III. Napolyon (Fransa İmparatoru)
- Helmuth von Moltke (Prusya Ordusu subayı)
- II. Pedro (Brezilya İmparatoru)
- Karl Dönitz (Alman Amiral)
Bilim ve Sanat Dünyasından Ünlüler
- Louis Pasteur (Bakteriyolojinin öncüsü, kuduz aşısını geliştiren bilim insanı)
- Robert Koch (Tüberküloz bakterisini keşfeden Alman hekim)
- Emil Adolf von Behring (Difteri aşısının mucidi)
- Vilhelm Thomsen (Göktürk Anıtları’nı çözen Danimarkalı dilbilimci)
- Arthur Conan Doyle (Sherlock Holmes’un yazarı)
- Auguste Lumière (Sinemanın mucitlerinden)
Osmanlı Topraklarından Önemli Kişiler
- Abdülkadir Cezayiri (Fransız işgaline karşı savaşan Cezayirli lider)
- İvan Ayvazovski (Ünlü Ermeni asıllı ressam)
- Yosef Navon (Kudüs ve Osmanlı topraklarında büyük projeler geliştiren iş adamı)
- Şevket Dağdeviren (Edirne Belediye Başkanı)
