Uzay, insanlığın sonsuz merakının odak noktalarından biri olmaya devam ediyor. Son günlerde ise, NASA'nın Ay'a insan gönderme projeleri ve bu görevlerin ayrıntıları, geniş bir kitle tarafından araştırılıyor. Ay yolculuklarının süresi, insanlı misyonların tarihi, Dünya ile Ay arasındaki uzaklık ve bu seyahatlerin ne kadar zaman aldığı gibi konular, oldukça ilgi çekiyor. Biz de, NASA'nın Ay'a insan gönderme projesi nedir? Ay yolculuğu kaç gün sürer? İnsanoğlu Ay'a kaç kez gitti? Dünyadan Ay'a gitmek ne kadar sürer? bu heyecan verici konunun tüm yönlerini ele alarak, okuyucularımız için detaylı bir derleme hazırladık. İşte, Ay yolculuklarıyla ilgili merak edilen her şey...
NASA'nın Ay'a insan gönderme projesi nedir?
İnsanlı Ay yolculukları, Uzay Yarışının bir parçası olarak ilk defa 1969 - 1974 arasında Apollo Projesi kapsamında ABD tarafından gerçekleştirilmiştir.Apollo Projesi, insanlı Ay yolculuğu projesi olarak NASA tarafından yürütüldü. Uzay Yarışı ve Soğuk Savaş'ın etkisiyle oluşturulan bu proje, Gemini Projesi'nin ardından gerçekleştirildi. 1961 ile 1975 arasında Apollo uzay araçları ve Saturn V roketi kullanılarak gerçekleştirilen bu proje, adını Yunan tanrısı Apollon'dan aldı.
Apollo uzay gemileri, 3 kişilik bir kabin, bir füze ve özitmeli bir kapsülden oluşuyordu. Füze, fırlatma ve manevra için; kapsül ise uzay gemisi ile Ay yüzeyi arasındaki bağlantıyı sağlamak için kullanılıyordu. Genellikle, astronotlar kapsülle Ay yüzeyine inip çıkarken, uzay gemisi yörüngede bekliyordu.
NASA, insanlı görevlerden önce insansız Orbiter, Ranger ve Surveyor araçlarını Ay'a göndererek iniş için uygun bölgeleri belirledi.
Projenin insan yaşamına zararı en aza indirme amacıyla düşünülen 4 farklı uçuş planı vardı:
- Doğrudan Yükseliş: Ay'a doğrudan iniş ve geri dönüşü içeren plan, Nova roketinden daha güçlü bir roket gerektiriyordu.
- Dünya Yörüngesinde Buluşma: İki Saturn V roketi kullanarak, uzay gemisinin Dünya yörüngesine yerleşmesi ve oradan Ay'a gidip dönmesi planıydı.
- Ay Yüzeyinde Buluşma: İnsansız bir aracın önceden Ay'a inmesi ve ardından insanlı uzay gemilerinin gelmesi planıydı.
- Ay Yörüngesinde Buluşma: Bu plan seçildi ve Ay'a inmek için Ay Örümceği olarak adlandırılan bir modül kullanıldı. Bu, geri dönüş yolculuğunda gereken kütleyi en aza indiren bir planı içeriyordu.
Projenin başarısına rağmen, iki büyük başarısızlık yaşandı: Apollo 1'in fırlatma provası sırasında üç astronotun ölümü ve Apollo 13'ün patlaması. Ancak, ekip çabalarıyla Apollo 13'teki felaket başarılı bir şekilde atlattı.
Apollo 8'in 1968'deki Ay yörüngesine oturtulmasıyla projede önemli bir adım atıldı. Apollo 9'da Ay Örümceği'nin testi gerçekleştirildi. En büyük başarı Apollo 11 ile elde edildi; Neil Armstrong ve Edwin Aldrin, 20 Temmuz 1969'da Ay'a adım attılar. Apollo 12, Apollo 13'ün yaşadığı patlamadan sonra Ay'a başarıyla indi. Diğer Apollo görevleri, Ay yüzeyinde dolaşıp örnekler topladı ve 1972'de Apollo 17 ile son Ay seferi gerçekleştirildi.
Ay yolculuğu kaç gün sürer?
Ay'a yolculuk, uzay aracının fırlatıldığı yerin ve Ay'ın konumuna bağlı olarak değişebilir. Ancak, genel olarak, Ay'a yolculuk yaklaşık 3 gün sürer. Apollo 11 görevi, Ay'a ulaşan ilk insanlı görevdi ve 1969'da 3 gün 3 saat 49 dakika sürdü.
Ay'a yolculuğun ilk aşaması, uzay aracının Dünya'dan fırlatılmasıdır. Bu aşama, genellikle birkaç saat sürer. İkinci aşama, uzay aracının Ay'a doğru yol alması ve Ay yörüngesine girmesidir. Bu aşama, genellikle birkaç gün sürer. Üçüncü ve son aşama, uzay aracının Ay yüzeyine inmesidir. Bu aşama, genellikle birkaç saat sürer.
Artemis Programı kapsamında, NASA, astronotları Ay'a göndermek için Space Launch System (SLS) roketi ve Orion uzay aracını kullanacaktır. SLS roketi, Dünya'dan Ay'a kadar olan yolculuğu tek seferde gerçekleştirebilecek ilk roket olacaktır. Bu, Ay'a yolculuğun süresini önemli ölçüde azaltacaktır.
Artemis 1 görevi, 2022'nin sonlarında veya 2023'ün başlarında yapılması planlanıyor. Bu görev, Orion uzay aracının Ay yörüngesine girmesini içerecek. Artemis 2 görevi, 2024'te yapılacak ve Orion uzay aracının Ay'ın yörüngesinde dolaşmasını içerecek.Artemis 3 görevi, 2025'te yapılacak ve astronotların Ay yüzeyine inmesini içerecek.
İnsanoğlu Ay'a kaç kez gitti?
İnsanoğlu, 1969-1972 yılları arasında gerçekleştirilen Apollo programı kapsamında Ay'a toplam 6 kez gitti. Bu görevlerde, toplam 12 astronot Ay yüzeyine indi.
İnsanlı Uzay Yolculukları
Apollo 1
- Görev: Fırlatma Roketi: Saturn IB / Fırlatma Aracı: AS-204
- Ekip: Grissom (Komutan), White (Başpilot), Chaffee (Pilot)
- Tarih: 21 Şubat 1967 (Planlanan), fırlatma gerçekleşemedi. Ekip, 27 Ocak 1967'de deneme sırasında çıkan yangında hayatını kaybetti.
Apollo 7
- Görev: Fırlatma Roketi: Saturn IB / Fırlatma Aracı: AS-205
- Ekip: Schirra (Komutan), Eisele (Komuta-Hizmet Modülü Pilotu), Cunningham (Ay Örümceği Pilotu)
- Tarih: 11 Ekim 1968
- Süre: 10 gün 20 saat 09 dakika 03 saniye
- Detaylar: Apollo ve Saturn IB'nin insanlı ilk uzay yolculuğu.
Apollo 8
- Görev: Fırlatma Roketi: Saturn V / Fırlatma Aracı: AS-503
- Ekip: Borman (Komutan), Lovell (Komuta-Hizmet Modülü Pilotu), Anders (Ay Örümceği Pilotu)
- Tarih: 21 Aralık 1968
- Süre: 06 gün 03 saat 00 dakika 42 saniye
- Detaylar: Ay çevresinde insanlı ilk uçuş, Saturn V'in insanlı ilk uzay yolculuğu.
Apollo 9
- Görev: Fırlatma Roketi: Saturn V / Fırlatma Aracı: AS-504
- Ekip: McDivitt (Komutan), Scott (Komuta-Hizmet Modülü Pilotu), Schweickart (Ay Örümceği Pilotu)
- Tarih: 3 Mart 1969
- Süre: 10 gün 01 saat 00 dakika 54 saniye
- Detaylar: Ay Örümceği'yle insanlı ilk uzay yolculuğu.
Apollo 10
- Görev: Fırlatma Roketi: Saturn V / Fırlatma Aracı: AS-505
- Ekip: Stafford (Komutan), Young (Komuta-Hizmet Modülü Pilotu), Cernan (Ay Örümceği Pilotu)
- Tarih: 18 Mayıs 1969
- Süre: 08 gün 00 saat 03 dakika 23 saniye
- Detaylar: Ay Örümceği'yle Ay çevresinde ilk uzay yolculuğu.
Apollo 11
- Görev: Fırlatma Roketi: Saturn V / Fırlatma Aracı: AS-506
- Ekip: Armstrong (Komutan), Collins (Komuta-Hizmet Modülü Pilotu), Aldrin (Ay Örümceği Pilotu)
- Tarih: 16 Temmuz 1969
- Süre: 08 gün 03 saat 18 dakika 35 saniye
- Detaylar: Ay'a ilk insanlı iniş, ilk ayak basma 20 Temmuz'da gerçekleşti.
Apollo 12
- Fırlatma aracı: Saturn V (AS-507)
- Mürettebat: Conrad, Gordon, Bean
- Modüller: Yankee Clipper, Intrepid
- Fırlatma Tarihi: 14 Kasım 1969, 16.22 GMT
- Görev Süresi: 10 gün 4 saat 36 dakika 24 saniye
Apollo 13
- Fırlatma aracı: Saturn V (AS-508)
- Mürettebat: Lovell, Swigert, Haise
- Modüller: Odyssey, Aquarius
- Fırlatma Tarihi: 11 Nisan 1970, 19.13 GMT
- Görev Süresi: 5 gün 22 saat 54 dakika 41 saniye
- Oksijen tankının patlaması nedeniyle görev iptal edildi; insanlı Ay yolculuğunda yörüngeye giriş gerçekleştirilemedi.
Apollo 14
- Fırlatma aracı: Saturn V (AS-509)
- Mürettebat: Shepard, Roosa, Mitchell
- Modüller: Kitty Hawk, Antares
- Fırlatma Tarihi: 31 Ocak 1971, 21.03 GMT
- Görev Süresi: 9 gün 0 saat 1 dakika 58 saniye
- Alan Shepard'ın Ay'da golf oynaması, Merkür-Redstone 3'ten sonra gerçekleşti.
Apollo 15
- Fırlatma aracı: Saturn V (AS-510)
- Mürettebat: Scott, Worden, Irwin
- Modüller: Endeavour, Falcon
- Fırlatma Tarihi: 26 Temmuz 1971, 13.34 GMT
- Görev Süresi: 12 gün 7 saat 11 dakika 53 saniye
- İlk kez Ay Taşıtı kullanıldı.
Apollo 16
- Fırlatma aracı: Saturn V (AS-511)
- Mürettebat: Young, Mattingly, Duke
- Modüller: Casper, Orion
- Fırlatma Tarihi: 16 Nisan 1972, 17.54 GMT
- Görev Süresi: 11 gün 1 saat 51 dakika 5 saniye
- Ay'ın yüksek bölgelerine ilk iniş gerçekleştirildi.
Apollo 17
- Fırlatma aracı: Saturn V (AS-512)
- Mürettebat: Cernan, Evans, Schmitt
- Modüller: America, Challenger
- Fırlatma Tarihi: 7 Aralık 1972, 05.33 GMT
- Görev Süresi: 12 gün 13 saat 51 dakika 59 saniye
- Apollo'nun son Ay yolculuğu; gece fırlatılan ilk uzay aracı olarak kayda geçti.
İptal Edilen Görevler
Apollo 18
- Ekip: Gordon (Komutan), Brand (Komuta-Hizmet Modülü Pilotu), Schmitt (Ay Örümceği Pilotu)
- Tarih: Temmuz 1972 / İptal tarihi: 2 Eylül 1970
- Sebep: Bütçe kesintisi
Apollo 19
- Ekip: Haise (Komutan), Pogue (Komuta-Hizmet Modülü Pilotu), Carr (Ay Örümceği Pilotu)
- Tarih: Şubat 1973 / İptal tarihi: 2 Eylül 1970
- Sebep: Bütçe kesintisi
Apollo 20
- Ekip: Conrad (Komutan), Weitz (Komuta-Hizmet Modülü Pilotu), Lousma (Ay Örümceği Pilotu)
- Tarih: Aralık 1974 / İptal tarihi: 4 Ocak 1970
- Sebep: Fırlatma roketi Skylab'ı fırlatmıştır.
Dünyadan Ay'a gitmek ne kadar sürer?
Dünyadan Ay'a gitmek, uzay aracının fırlatıldığı yerin ve Ay'ın konumuna bağlı olarak değişebilir. Ancak, genel olarak, Dünyadan Ay'a gitmek yaklaşık 3 gün sürer.Apollo 11 görevi, Ay'a ulaşan ilk insanlı görevdi ve 1969'da 3 gün 3 saat 49 dakika sürdü.
Apollo 11 görevi
Ay'a yolculuk, üç aşamadan oluşur:
- Fırlatma: Uzay aracı, Dünya'dan fırlatılır. Bu aşama, genellikle birkaç saat sürer.
- Seyahat: Uzay aracı, Ay'a doğru yol alır. Bu aşama, genellikle birkaç gün sürer.
- Iniş: Uzay aracı, Ay yüzeyine iner. Bu aşama, genellikle birkaç saat sürer.
Artemis Programı kapsamında, NASA, astronotları Ay'a göndermek için Space Launch System (SLS) roketi ve Orion uzay aracını kullanacaktır. SLS roketi, Dünya'dan Ay'a kadar olan yolculuğu tek seferde gerçekleştirebilecek ilk roket olacaktır. Bu, Ay'a yolculuğun süresini önemli ölçüde azaltacaktır.
Artemis 1 görevi, 2022'nin sonlarında veya 2023'ün başlarında yapılması planlanıyor. Bu görev, Orion uzay aracının Ay yörüngesine girmesini içerecek. Artemis 2 görevi, 2024'te yapılacak ve Orion uzay aracının Ay'ın yörüngesinde dolaşmasını içerecek. Artemis 3 görevi, 2025'te yapılacak ve astronotların Ay yüzeyine inmesini içerecek.
