Türk halk müziğinin eşsiz eserlerinden biri olan "Hey Onbeşli" türküsü, Türkiye'nin milli mücadele dönemindeki kahramanlıklarını yüreklere dokunan bir şekilde aktaran önemli bir mirastır. Bu türkü, Onbeşli Alayı'nın destansı hikayesini anlatır. Onbeşli Alayı, Türkiye'nin kurtuluş mücadelesinde, düşman işgali altındaki İstanbul'a vatan sevgisiyle dolu gençlerden oluşan bir alaydır. "Hey Onbeşli" türküsü ise, bu cesur gençlerin vatan için verdiği mücadeleyi, fedakarlıklarını ve direniş ruhunu gönüllere dokunacak şekilde dile getirir. Türk halkının milli mücadeledeki onurlu geçmişine ışık tutan bu türkünün hikayesi, unutulmaz kahramanlıkların izini sürmek isteyenler için derinlemesine incelenmeye değerdir.
Onbeşliler kimdir?
Türk tarihine kahramanlık hikayeleriyle kazınmış olan Onbeşliler, Çanakkale Savaşı'nın kahraman minik askerleridir. Ancak adlarıyla çağrılan bu gençler sadece 15 yaşında değillerdi. Onbeşli Alayı'nın oluşumunda, insan kayıplarının artması ve nüfusun azalma korkusuyla, Harbiye Nezareti'nin askerleri memleketlerine geçici izinlerle gönderme gayreti büyük bir etkendi. Çanakkale Savaşı'nın başladığı dönemde ise takviye kuvvetlere ihtiyaç doğunca Sultan V. Mehmed Reşad, lise talebelerini de cepheye çağırmak zorunda kaldı. Bu çağrı üzerine, gençlerin vatanseverlik ruhuyla dolup taşmasıyla Anadolu'nun çeşitli bölgelerinden gelen gençler, cepheye koştu. İşte bu gençler, "Hey Onbeşli Onbeşli" adlı meşhur türkünün ilham kaynağı oldular. Türk halk müziğinde derin izler bırakan bu türkü, Onbeşlilerin vatan için gösterdikleri fedakarlık ve cesareti anlatarak Türk milletinin gurur kaynağı olmuştur.
Hey Onbeşli türküsünün hikayesi nedir?
Bir efsaneye göre, Onbeşli türküsünün dokunaklı hikayesi Tokatlı Halil'in yaşamı üzerinden anlatılır. 1315 yılında dünyaya gelen Halil, ailesinin tek erkek çocuğu olması sebebiyle askere alınmamıştır. Ancak gönüllü olarak savaşa katılmış ve büyük bir fedakarlıkla cepheye gitmiştir. Ancak bu karar, onun hayatını sonsuza dek değiştirecektir.
Tokatlı Halil'in trajedisi, cepheye gitmeden önce yaşadığı aşk acısıyla başlamıştır. Sevgilisi Hediye, köydeki olumsuz dedikodular ve kötü niyetli kişilerin etkisiyle kaçırılmış ve uzun bir süre esir kalmıştır. Bu süreçte Halil'in annesi de Rum çeteciler tarafından öldürülmüştür. Hediye'nin serbest bırakılmasının ardından, köy halkının söylediği olumsuz söylentiler ve dedikodular yüzünden aralarında bir mesafe oluşmuş ve Halil ile Hediye bir daha bir araya gelemeden ayrılmıştır.
Hey Onbeşli türküsü, bu acı dolu hikayeyi Halil ve Hediye'nin karşılıklı konuşması şeklinde anlatır. Türküde, Hediye'nin hislerini ifade ettiği kısımlar, özellikle dokunaklıdır. Hediye'nin içten sözleri, acı dolu geçmişin izlerini taşırken, Halil'in hayatı boyunca yaşadığı acıları ve fedakarlıkları yüreklerde derin bir iz bırakır. Bu efsanevi hikaye, Türk halk müziğinin derinliklerinde yaşayan unutulmaz bir anı olarak kalırken, Halil'in cesareti ve aşkıyla dolu yaşamı, türkünün de en önemli ilham kaynağı olmuştur.