Ponzi nedir?
Ponzi scheme, Ponzi fraudü olarak da bilinen bir tür dolandırıcılık şemasıdır. Bu şema, yatırımcılardan para toplayan ve daha sonra bu paraları yeni yatırımcılara ödeme yapmak için kullanarak mevcut yatırımcılara yüksek getiri vaat eden dolandırıcılık türünü ifade eder. Şema, adını 1920'lerde Amerika Birleşik Devletleri'nde faaliyet gösteren Charles Ponzi'den almıştır, çünkü Ponzi bu tür bir dolandırıcılığı büyük bir ölçekte uygulayan ilk kişiydi.
Ponzi şemaları, mevcut yatırımcılara söz verilen getiriyi ödemek için yeni yatırımcıların katılımını sürekli olarak gerektirir. Ancak bu tür bir yapı sürdürülebilir değildir ve sonunda çöküşe yol açar. Yeni yatırımcıların akışı yavaşladığında veya mevcut yatırımcılar ödemelerini talep ettiğinde, dolandırıcılar genellikle ortadan kaybolur ve sistem çöker. Bu tür dolandırıcılık, yatırımcılardan büyük miktarda para toplamak için cazip getiri vaat ederek onları kandırır.
Ponzi şemaları genellikle yatırım fırsatları veya işletmeler gibi görünürler ve yatırımcılara düşük riskle yüksek getiri vaat ederler. Ancak bu tür şemalara katılmak, yatırımcıların büyük miktarda paralarını kaybetmelerine neden olabilir ve hukuki sorunlara yol açabilir. Bu nedenle yatırım yaparken dikkatli olmak ve herhangi bir fırsatı iyice araştırmak önemlidir.
Ponzi şeması ne için kullanılır?
Ponzi şeması, genellikle yatırımcılardan para toplamak ve bu paraları daha önceki yatırımcılara yüksek getiri ödemek gibi yasadışı ve dolandırıcı bir amaçla kullanılır. Şema, aşağıdaki amaçlarla kullanılabilir:
Dolandırma: Ponzi şemaları, yatırımcılardan para toplayarak onları kandırmak için kullanılır. Dolandırıcılar, yatırımcılara yatırdıkları parayı artırma vaadiyle yaklaşırlar ve bu sayede yatırımcılardan büyük miktarda para toplarlar.
Kişisel Kazanç: Ponzi şemaları düzenleyen kişiler, toplanan paraları kendi kişisel kazançları için kullanır. Bu kişiler, yatırımcıların paralarını kullanarak lüks yaşam tarzları sürdürebilirler.
Yatırımcı Çekme: Şema, yeni yatırımcıların katılması için mevcut yatırımcıların getiri ödemelerini kullanır. Bu, yeni yatırımcıları çekmek ve şemayı devam ettirmek için kullanılır.
Sahte İşletme: Ponzi şemaları, sahte işletmeler veya yatırım fırsatları gibi görünürler. Bu şekilde, yatırımcılar dolandırıcılığı fark etmezler ve paralarını yatırırlar.
Sonuç olarak, Ponzi şemaları genellikle yatırımcılardan para toplamak, dolandırma ve mevcut yatırımcılara yüksek getiri vaadiyle yeni yatırımcıları çekmek amacıyla kullanılır. Bu tür şemalar, yasa dışıdır ve yatırımcıları büyük miktarda kayba uğratabilir. Bu nedenle, herhangi bir yatırım fırsatına katılmadan önce dikkatli bir araştırma yapmak ve yatırım yaparken temkinli olmak önemlidir.
