Rosetta Taşı'ndaki yazıların sırrı yıllarca çözülmeden kalmıştı, ancak bir levha üzerinde üç farklı dilin bir araya gelmesi, antik Mısır'ın en büyük gizemlerinden birinin anahtarını sunmuştu. Peki, Rosetta Taşı nedir? Rosetta Taşında ne yazıyor?
Rosetta Taşı nedir?
Rosetta Taşı, Mısır'da bir kale inşaatı sırasında 1799 yılında Fransız askeri Pierre-François Bouchard tarafından rastlantı eseri bulunmuş ve Mısır'da Fransızların kurduğu enstitüye gönderilmiştir. Taş, üç farklı dilde yazılmıştır: Eski Mısır hiyeroglifleri, Demotik yazı ve Antik Yunanca. Bu, Mısır halkının, asillerinin ve Yunanların metni okuyabilmesini sağlamaktadır. Hiyeroglifler uzun süre çözülemeyen bir sır olarak kalmışken, bu taşın keşfi sayesinde Mısır yazıları çözüme kavuşturulmuştur.
Taş, MÖ 196 yılında yazıldığı tahmin edilmektedir ve Mısır'daki Ptolemaios Hanedanı'ndan bir hükümdar tarafından yazdırılmıştır. Büyük İskender'in Mısır'ı fethetmesinin ardından hüküm süren Ptolemaios Hanedanı, taşın üzerinde yazılı üç dil sayesinde, halkın ve hükümetin mesajları anlamasını sağlamıştır. Jean-François Champollion'un 1822'deki araştırmaları, taşın üzerindeki hiyerogliflerin Kıpti diline benzer olduğunu ortaya koymuş ve hiyerogliflerin çözülmesine yol açmıştır.
Rosetta Taşı, British Museum'da sergilenmektedir ve eski Mısır yazılarına dair önemli bir bilgi kaynağı olmuştur. Ayrıca bu taşın çözülmesi, Antik Mısır'ın tarihini anlamamıza büyük katkı sağlamıştır.
Rosetta Taşında ne yazıyor?
Rosetta Taşı'nda yazılı olan metin, Mısır'daki Ptolemaios Hanedanı'na ait bir kralın hükümetinin başarılarını ve halkı için yaptığı iyilikleri anlatan bir ferman içeriyor. Bu ferman, üç farklı dilde yazılmıştır: Eski Mısır hiyeroglifleri, Demotik yazı ve Antik Yunanca. Aşağıda, taşta yer alan metnin içeriği hakkında genel bir özet bulabilirsiniz:
Metin, Ptolemaios V Epiphanes'in tahta çıkışını ve hükümetinin ilk yıllarındaki başarıları anlatıyor. Özellikle, tanrılara olan saygıyı, tapınaklara yapılan bağışları ve halk için gerçekleştirilen çeşitli iyileştirmeleri vurguluyor. Ptolemaios V'in, tapınakların gelirlerini artırmak, rahiplere daha fazla saygı göstermek, borçları affetmek ve vergileri hafifletmek gibi adımlar attığı belirtiliyor.
Metnin içeriği, kralın halkı için yaptığı iyilikleri ve Mısır'ı daha refah bir hale getirmek için gerçekleştirdiği düzenlemeleri övüyor. Ayrıca, çeşitli tapınaklar ve festivaller için yapılan bağışlar ve düzenlemeler de detaylı şekilde anlatılmaktadır.
Rosetta Taşı'ndaki metin, aynı zamanda Mısır'da dini törenlere, tapınaklara ve rahiplere verilen önemi de vurgulamaktadır. Bu ferman, kralın hem tanrılar hem de halk nezdinde büyük bir saygı kazandığını belirten önemli bir belgedir.
