Sovyetler Birliği'nin dağılma sürecinde ismi en çok anılan liderlerden biri olan Mihail Gorbaçov, dünya tarihini şekillendiren önemli figürlerden biri olarak kabul ediliyor. Peki, Sovyetler Birliği'nin son lideri Mihail Gorbaçov kimdir?
Mihail Gorbaçov kimdir?
Mihail Sergeyeviç Gorbaçov, Sovyetler Birliği'nin son lideri olarak tanınan bir Rus siyasetçisidir. 1985'ten 1991'e kadar Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri ve ülkenin devlet başkanı olarak görev yapmış, Sovyetler Birliği'nin çöküşüne yol açan reformlara öncülük etmiştir. Gorbaçov, Sovyetler Birliği'ni ekonomik ve politik reformlarla dönüştürme amacıyla önemli adımlar atmıştır. Bu süreçte, glasnost (açıklık) ve perestroyka (yeniden yapılanma) gibi reformları başlatmış ve Sovyet sisteminde köklü değişiklikler yapmıştır.
Gorbaçov, 1931 yılında Rusya'nın Stavropol bölgesindeki Privolnoye köyünde doğdu. Gençliğinde Sovyetler Birliği'nin tarım sektöründe çalıştıktan sonra, Moskova Devlet Üniversitesi'ni bitirmiş ve Komünist Parti'ye katılmıştır. Sovyetler Birliği'nin askeri ve ekonomik yapısındaki değişim ihtiyacını fark eden Gorbaçov, 1985'te iktidara geldikten sonra daha açık bir toplum yaratmayı hedeflemiş ve ekonomik verimliliği artırmak için birçok reform gerçekleştirmiştir. Ayrıca, ABD Başkanı Ronald Reagan ile başlattığı silahsızlanma müzakereleri Soğuk Savaş’ın sona ermesine yardımcı olmuştur.
Gorbaçov'un liderliğindeki Sovyetler Birliği, 1989'da Doğu Avrupa'daki Marksist-Leninist rejimlerin çöküşüne tanıklık etti ve Almanya'nın birleşmesini kabul etti. Ancak Gorbaçov'un reformları, Sovyetler Birliği'ndeki milliyetçi hareketleri güçlendirmiş ve sonunda 1991'deki başarısız darbe girişimi sonrası Sovyetler Birliği'nin çözülmesine yol açmıştır.
Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Gorbaçov, Rusya'da sosyal demokrat bir hareket başlatmış ve çeşitli seçimlerde aday olmuştur ancak başarılı olamamıştır. 2022 yılında Moskova'da hayatını kaybetmiş ve Novodevichy Mezarlığı'na defnedilmiştir. Hem Rusya hem de dünya çapında karmaşık bir mirasa sahip olan Gorbaçov, Batı dünyasında Soğuk Savaş'ın sona ermesinde oynadığı rol nedeniyle takdir edilirken, Rusya'da ekonomik çöküş ve Sovyetler Birliği'nin dağılması nedeniyle eleştirilmiştir.
