Sümela Manastırı, yüzyıllardır ihtişamıyla büyüleyen bir yapıdır, ancak inşa edilme süreci hala netlik kazanmış değil. Kimler tarafından yapıldığı, hangi dönemde inşa edildiği ve arkasındaki derin anlamlar... Peki, Sümela Manastırı ne zaman ve kim tarafından yapılmıştır?
Sümela Manastırı ne zaman yapıldı?
Sümela Manastırı, Trabzon'un Maçka ilçesinde, Altındere Vadisi'ne bakan Karadağ eteklerinde bulunan tarihi bir yapıdır. Halk arasında "Meryem Ana" Manastırı olarak da bilinir. Bu etkileyici manastır, 300 metre yüksekliğiyle doğayla iç içe bir konumda yer alır ve Bizans döneminden günümüze kadar çeşitli yapısal değişiklikler geçirmiştir. Yapının adı, Yunanca "Mela" (siyah) kelimesinden türediği düşünülerek, manastırın çevresindeki koyu renkli Karadağlar'dan ya da Meryem Ana tasvirinin koyu renklerinden kaynaklandığı tahmin edilmektedir.
Sümela Manastırı, MS 365-395 yılları arasında Bizans İmparatoru I. Theodosius döneminde kurulduğu sanılmaktadır. Manastırın ilk kurucularının, Atina'dan gelen rahipler Barnabas ve Sophronios olduğu rivayet edilmektedir. Bu iki rahip, aynı rüyayı görüp, Meryem Ana'nın ikonunun yerini işaret eden bir işaret almışlar ve Trabzon'a gelerek manastırın temellerini atmışlardır.
Sümela Manastırı kim tarafından yapılmıştır?
Manastır, MS 375-395 yılları arasında Bizans İmparatoru I. Theodosius döneminde kurulduğu rivayet edilmektedir. Başlangıçta Atina'dan gelen rahipler Barnabas ve Sophronios tarafından inşa edilen bu yapının 6. yüzyılda İmparator Justinianus tarafından onarıldığı, 13. yüzyıldan itibaren ise Trabzon Komnenosları Prensliği döneminde önemli bir dini merkez haline geldiği bilinmektedir. Manastır, Osmanlı İmparatorluğu döneminde de çeşitli imtiyazlar kazanmış ve 18. yüzyılda büyük yenilikler yapılmıştır.
Manastırın en dikkat çekici özelliklerinden biri, kayaya oyulmuş olan kilisesi ve ona bağlı şapel, öğrenci odaları, mutfak, misafirhane ve kutsal ayazmalar gibi çeşitli yapılarının fresklerle süslenmiş olmasıdır. Fresklerde İncil'den alınan sahneler ve Meryem Ana ile İsa'nın hayatına dair tasvirler yer almaktadır. Ayrıca, 1916-1918 yılları arasındaki Rus işgali sırasında manastır el değiştirmiş ve 1923'te tamamen boşaltılmıştır. Günümüzde, 2010 yılında yapılan özel bir ayinle manastırda tekrar dini törenler düzenlenmiştir.
