Tarihte "Golyat" olarak da bilinen Calut, pek çok kaynakta devasa bir savaşçı olarak anlatılıyor. Peki, bu anlatımlar ne kadar gerçek? Calut hangi kavme mensuptu ve hangi savaşta ünlendi? İsrailoğulları ile Filistinliler arasındaki mücadelede neden bu kadar önemli bir figür haline geldi? Onunla ilgili anlatılan efsaneler ne kadar doğru, ne kadar abartı?
Calut Kimdir?
Calut (Golyat), Yahudi ve İslam kaynaklarında adı geçen, devasa bir savaşçı olarak tasvir edilen ve Davud (Hz. Davud) tarafından öldürülen Filistinli bir askerdir. Tevrat'ta Golyat olarak geçen bu figür, İslam kaynaklarında Calut adıyla anılır. Eski Ahit'e (Tevrat) ve Kur’an-ı Kerim’e göre, güçlü ve korkutucu bir savaşçı olup, İsrailoğulları’nın karşısına dikilen düşman komutanlarından biridir.
Calut Hangi Kavimdendir?
Calut, Filistinliler (Philistîler) kavminden gelmektedir. Filistinliler, MÖ 12. yüzyılda Doğu Akdeniz bölgesinde, özellikle Gazze, Aşkelon, Aşdod, Ekron ve Gat şehirlerinde hüküm süren bir kavimdi. Deniz Kavimleri olarak bilinen ve Ege kökenli olduğu düşünülen bu topluluk, Kenan topraklarına yerleşerek İsrailoğulları ile uzun yıllar süren savaşlar yapmıştır. Filistinliler, askeri anlamda güçlü olup, demir silahları kullanarak savaşlarda üstünlük sağlamışlardır. Calut da bu güçlü ordunun önemli bir savaşçısı olarak bilinmektedir.
Calut'un Tarihi Bağlamı ve İsrailoğulları ile Savaşı
Calut'un adı özellikle Talut ve Davud kıssası ile anılır. Tevrat’a göre, İsrailoğulları, Filistinlilerle büyük bir savaşın eşiğindeyken, düşman ordusunda devasa bir savaşçı olan Golyat (Calut), İsrailoğulları’na meydan okur. Kutsal metinlere göre Calut’un boyu olağanüstü uzun ve güçlüdür. Onun karşısına çıkabilecek cesarette bir savaşçı bulunamamaktadır.
İslam kaynaklarında da anlatıldığı üzere, o dönemde İsrailoğulları’nın lideri Talut (Saul), Calut’a karşı savaş açar. Ancak ordusu korkuya kapılır ve bu dev savaşçının karşısına çıkmak istemez. Bunun üzerine genç ve cesur bir çoban olan Davud (Hz. Davud), Allah’a güvenerek Calut’un karşısına çıkmaya gönüllü olur.
Calut'un Ölümü ve Davud'un Zaferi
Tevrat’a ve Kur’an’a göre, genç Davud (Hz. Davud), sadece bir sapan ve birkaç taş ile savaş meydanına çıkar. Dev savaşçı Calut zırhı ve silahlarıyla meydanda dururken, Davud cesurca sapanını kullanarak bir taşı Calut’un alnına fırlatır. Taş Calut’un başına saplanır ve onu yere yıkar. Ardından Davud, Calut’un kendi kılıcını alarak onun başını keser ve büyük bir zafer kazanır.
Bu olay, Davud’un halk arasında büyük bir kahraman olmasını ve ilerleyen dönemde İsrail’in kralı olmasının önünü açmıştır. Kur’an-ı Kerim’de Bakara Suresi 249-251. ayetlerde bu olay anlatılmaktadır. Allah’ın izniyle, küçük ve zayıf görünen bir kimsenin güçlü bir zalimi alt edebileceği vurgulanır.
Calut'un Anlamı ve Sembolizmi
Calut, tarihsel bir figür olmasının ötesinde, güçlü ama kibirli bir zorbanın temsilcisi olarak görülür. Davud’un Calut’u yenmesi, imanın ve azmin, fiziksel güce ve zorbalığa karşı galip gelebileceğini simgeler. Bu olay, özellikle küçük görülen kişilerin büyük işler başarabileceği fikriyle ilişkilendirilerek pek çok kültürde metafor olarak kullanılmıştır.
