Tarih sahnesinde derin izler bırakmış hükümdarlardan biri olan Olcaytu Han, sadece fetihleriyle değil, kökeniyle de merak uyandırıyor! Peki, onu yetiştiren ve han olmaya hazırlayan babası kimdi? Bazı kaynaklar, onun atalarının büyük bir sırrı barındırdığını iddia ediyor!
Olcaytu Han: İlhanlı Hükümdarı
Olcaytu Han, asıl adıyla Gıyâsü’d-dünyâ ve’d-dîn Muhammed Hudâbende, İlhanlı Devleti’nin yedinci hükümdarıdır ve 1304-1316 yılları arasında tahtta kalmıştır. İran, Azerbaycan ve Anadolu'daki Moğol yönetimini güçlendirmiş, ancak Memlükler ve Çağataylılarla olan mücadeleleri nedeniyle sürekli savaşlarla uğraşmak zorunda kalmıştır.
Gençliği ve Tahta Çıkışı
Olcaytu Han, 24 Mart 1282’de doğmuştur. Babası İlhanlı Hükümdarı Argun Han, annesi ise Nestûrî Hristiyan bir prensesti. Çocukluğunda Budizm ve Hristiyanlık etkisi altında büyüyen Olcaytu, 1295’te ağabeyi Gazan Han ile birlikte İslam’a geçerek Müslüman olmuştur. İlk olarak Sünniliği benimsemiş, ancak daha sonra Şiiliğe geçmiştir. Ağabeyi Gazan Han’ın ölümünün ardından, 1304 yılında İlhanlı tahtına çıkmıştır.
Memlükler ve Çağataylılarla Mücadele
Hükümdarlığının başlarında, Memlükler ile barış sağlamaya çalışmış, ancak Memlükler’in sınır bölgelerine baskınları nedeniyle 1313’te yeni bir sefere çıkmak zorunda kalmıştır. Fakat bu seferde Rahbe Kalesi dışında önemli bir başarı elde edilememiştir. Doğuda ise Çağatay Hanlığı’na karşı Horasan bölgesini savunmak zorunda kalmış ve Çağataylıları Buhara’ya kadar sürmeyi başarmıştır.
İç Yönetim ve Reformlar
Olcaytu Han, devletin iç yapısını güçlendirmeye çalışmış ve İran'da önemli reformlar gerçekleştirmiştir. Ancak, Gazan Han döneminde sağlanan ekonomik istikrarı koruyamamış ve mali zorluklar yaşanmıştır. İlhanlı Devleti’nde imar faaliyetlerine büyük önem veren Olcaytu, yeni şehirler kurmuş ve yolları düzenletmiştir.
Şiiliğe Geçiş ve Dini Politikaları
Başlangıçta Sünni olan Olcaytu Han, 1309-1310 yıllarında Şiiliği benimsemiş ve Şiî İslam’ı destekleyen politikalar izlemiştir. Cuma hutbelerinde ilk üç halifenin adını anmayı yasaklamış, bu durum Anadolu ve İran’daki Sünni ulemanın tepkisini çekmiştir.
Ölümü ve Mirası
Olcaytu Han, 13 Aralık 1316’da Sultâniye’de hayatını kaybetmiş ve burada kendisi için yaptırdığı görkemli Sultâniye Türbesi’ne defnedilmiştir. Ölümüne dair zehirlendiğine yönelik iddialar bulunmaktadır. Onun ölümünden sonra İlhanlı Devleti, siyasi istikrarsızlık ve iç çekişmeler nedeniyle zayıflamaya başlamıştır.
