Türkiye'nin siyasi geçmişinde iz bırakan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kuruluşu ve kapatılması arasındaki nedenler merak konusu olmaya devam ediyor. Tarihsel bir derinlikle ele alınması gereken bu konu, Cumhuriyet'in ilk dönemlerindeki siyasi dinamikleri anlamak açısından büyük önem taşıyor. İşte Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ne zaman kuruldu? Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası neden kapatıldı? sorularının yanıtları haberimizde!
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ne zaman kuruldu?
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin ilk muhalefet partisi olarak önem taşır. Mustafa Kemal Paşa'nın eski silah arkadaşları ve dava ortakları Kâzım Karabekir, Rauf (Orbay) Bey, Ali Fuat (Cebesoy) Paşa, Refet (Bele) Paşa ve Adnan (Adıvar) Bey tarafından 17 Kasım 1924'te kurulmuştur. Parti tüzüğünde cumhuriyet ilkesi, liberalizm ve demokrasi vurgulanmış, aynı zamanda dini inançlara da saygı duyulduğu belirtilmiştir.
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası neden kapatıldı?
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk muhalefet partisiydi ve 17 Kasım 1924'te Kâzım Karabekir, Rauf Bey, Ali Fuat Paşa, Refet Paşa ve Adnan Bey tarafından kuruldu. Parti, cumhuriyet ilkesini, liberalizmi, demokrasiyi benimseyerek aynı zamanda dini inançlara da saygılı olduğunu vurguladı.
Mustafa Kemal Paşa'nın hem parti üyesi hem de cumhurbaşkanı olmasına karşı çıkan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, tarafsız cumhurbaşkanlığını savundu. Tek parti yönetiminin otoriterleşeceği endişesiyle hareket eden parti üyeleri, muhalefetsiz bir sistemi önlemek amacıyla bu harekete katıldı.
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, kısa süre sonra rejim muhaliflerini etrafında topladı ve dini duyguların propaganda aracı olarak kullanıldığı iddialarıyla karşı karşıya kaldı.
Beş kişilik kumandan kadrosu arasında yer alan Terakkiperver Fırkası liderleri, Amasya Tamimi ile Kurtuluş Savaşı'nı başlatmıştı. Ancak parti, dini inanç ve düşüncelere saygılı olması nedeniyle Şeyh Said İsyanı'na bağlanarak kapatıldı. Daha sonra İzmir Suikastı olayında, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kurucularından bazıları yargılandı.