Dünya genelinde zeytinyağı üretiminin zirve yaptığı 2024/25 sezonunda 475 bin tonluk rekolteye ulaşarak dünya ikincisi olan Türkiye, tarihi üretimi yüksek katma değere dönüştürmek için ihracatta atağa geçti. Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği (EZZİB), ABD, Çin, Brezilya, Japonya, Kanada ve Avustralya gibi uzak pazarlara odaklanan stratejisini devreye aldı.
Uluslararası tanıtım faaliyetleri
Ege İhracatçı Birlikleri'nde düzenlenen EZZİB 2024 yılı olağan mali genel kurul toplantısında konuşan EZZİB Yönetim Kurulu Başkanı Emre Uygun, Ticaret Bakanlığı’nın “Uzak Pazarlar Stratejisi” ile uyumlu bir yol haritası izlediklerini belirtti. Uygun, Avustralya’da Fine Food Australia Fuarı'na ve ABD’deki Natural Products Expo West Fuarı'na ticaret heyeti ile katıldıklarını, ayrıca Japonya, Çin ve ABD'deki prestijli fuarlarda Türk zeytinyağını başarıyla temsil ettiklerini anlattı. Haziran ayında Çin’in Guangzhou kentinde 18. China Edible Oil Expo’ya katılacaklarını, 2025 Eylül ayında ise Kanada’nın Toronto şehrinde yeni bir sektörel ticaret heyeti organize edeceklerini aktardı.
Yasaklamalar nedeniyle zorlu bir sezon oldu
Geride kalan 2023/24 sezonunda dökme zeytinyağı ihracatına getirilen kısıtlamaların sektörü zorladığını ifade eden Uygun, ihracatın miktar bazında yüzde 52 azalarak 70 bin tona, değer bazında ise yüzde 29 düşüşle 506 milyon dolara gerilediğini belirtti. Buna rağmen, ambalajlı ihracatın toplam ihracatın yüzde 80’ine ulaştığını ve birim fiyatların yüzde 48 artışla 7,16 dolara yükseldiğini vurguladı.
İhracatta 1 milyar dolar hedefi
Sofralık zeytin ihracatında ise miktar düşmesine rağmen gelir artışı sağlandığını kaydeden Uygun, 2023/24 sezonunda sofralık zeytin ihracatının 78 bin tonla yüzde 22 azaldığını, buna karşın 210 milyon dolarlık gelir elde edilerek yüzde 14’lük bir artış yakalandığını söyledi. Siyah zeytin ihracat gelirinin yüzde 18 artışla 162 milyon dolara, yeşil zeytin ihracatının ise yüzde 2 artışla 47 milyon dolara ulaştığını belirten Uygun, zeytin ve zeytinyağında 1 milyar dolarlık ihracat hedefi için güçlü adımlarla ilerlediklerini sözlerine ekledi.
Çifte ödül töreni
Toplantı, iki ayrı ödül töreniyle taçlandı. “İhracatın Yıldızları Ödül Töreni” kapsamında, ambalajlı sofralık zeytin ve zeytinyağı ihracatında en başarılı 26 firma ödüllendirildi. Öte yandan bu yıl ilk kez düzenlenen ve bin 200 fotoğrafın yarıştığı “OLIVEtoLIVE: Zeytinin Bereketinden Hayata 1. Ulusal Fotoğraf Yarışması”nın kazananları da açıklandı. Hava fotoğrafı kategorisinde Muhammet Diler birincilik ödülünü kazanırken, genel kategoride Esengül Alıcı zirveye çıktı. Yarışmada ayrıca 20 eser sergilenmeye değer bulundu.
