Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023 yılına ilişkin Satın Alma Gücü Paritesi (SGP) verilerini açıkladı. Verilere göre, Türkiye’nin kişi başına gayri safi yurt içi hasıla (GSYH) endeks değeri 72 olarak tespit edildi. Bu, Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) ortalamasının yüzde 28 altında kaldığını gösteriyor.
SGP, ülkeler arasındaki fiyat düzeylerinin karşılaştırılabilmesi için oluşturulmuş bir göstergedir. Farklı ülkelerdeki fiyat oranları, standart bir mal ve hizmet sepeti üzerinden karşılaştırılır ve böylece ülkeler arasındaki gerçek fiyat ve hacim farkları ortadan kaldırılır.
Avrupa Birliği İstatistik Ofisi (Eurostat) tarafından yayımlanan veriler, 27 AB üyesi ülke ile 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) üyesi ülke (İsviçre, İzlanda, Norveç) ve 6 aday ülkenin (Türkiye, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan, Arnavutluk, Bosna-Hersek) verilerini kapsıyor. Türkiye, kişi başına GSYH endeksinde 72 puanla AB ortalamasının oldukça gerisinde kalırken, Lüksemburg 237 puanla en yüksek değeri elde etti.
Türkiye'nin Fiili Bireysel Tüketimi AB'nin Altında
Kişi başına fiili bireysel tüketim, ülkelerin vatandaşlarının yaşam standartlarını daha iyi yansıtan bir göstergedir. Bu endeks, sadece tüketilen mal ve hizmetleri değil, devlet tarafından sağlanan eğitim, sağlık gibi hizmetleri de kapsar.
2023 yılı itibarıyla Türkiye'nin kişi başına fiili bireysel tüketim endeksi 84 olarak belirlenirken, AB ülkeleri ortalaması 100 puan oldu. Türkiye, bu alanda da AB ortalamasının yüzde 16 altında kaldı. En yüksek fiili bireysel tüketim endeksine sahip ülke ise 136 ile Lüksemburg oldu.
Türkiye'deki Fiyat Düzeyi AB'nin Çok Altında
Fiyat düzeyi endeksi, ülkelerin alım gücünü karşılaştırmak için kullanılır. Bu endeksin 100’den düşük olması, ülkenin daha ucuz olduğu anlamına gelir. Türkiye’nin fiili bireysel tüketimle ilgili fiyat düzeyi endeksi 39 olarak hesaplandı. Bu, AB ülkeleri genelinde 100 avro ile alınan mal ve hizmetlerin, Türkiye’de 39 avro karşılığında satın alınabileceğini gösteriyor.
2023 Yılına Ait Kişi Başına GSYH Verileri
Eurostat tarafından açıklanan verilere göre, 2023 yılı için seçili ülkelerin kişi başına GSYH endeksi şu şekilde sıralandı:
- Lüksemburg: 237
- İrlanda: 213
- Norveç: 171
- İsviçre: 154
- İzlanda: 135
- Hollanda: 133
- Danimarka: 125
- Avusturya: 120
- Belçika: 118
- Almanya: 116
- İsveç: 114
- Malta: 107
- Finlandiya: 105
- Avro Bölgesi (20 ülke): 104
- Avrupa Birliği: 100
- Fransa: 99
- İtalya: 98
- Güney Kıbrıs: 97
- Slovenya: 92
- İspanya: 91
- Çekya: 90
- Litvanya: 87
- Portekiz: 81
- Estonya: 80
- Romanya: 78
- Polonya: 77
- Macaristan: 77
- Hırvatistan: 76
- Slovakya: 74
- Türkiye: 72
- Letonya: 70
- Yunanistan: 69
- Bulgaristan: 64
- Karadağ: 51
- Sırbistan: 49
- Kuzey Makedonya: 41
- Bosna-Hersek: 36
- Arnavutluk: 36
Bu veriler, ülkelerin ekonomik düzeylerini ve yaşam standartlarını daha net bir şekilde karşılaştırmamıza olanak tanıyor. Türkiye, GSYH ve fiili bireysel tüketim açısından AB ortalamalarının gerisinde kalırken, fiyat düzeyindeki daha düşük seviye, Türk lirası ile yapılan alımların daha avantajlı olduğunu gösteriyor.
