Yayın hayatına iddialı giren diziler birkaç bölüm sonra neden apar topar final yapıyor? Televizyon kanallarının kaderini belirleyen reyting sistemi nasıl işliyor? Evinizin televizyonu aslında dev bir ölçüm cihazının parçası olabilir! Reyting nedir, 1 puan kaç izleyici demektir?
TV reytingleri nasıl ölçülüyor?
TV reytingleri, bir televizyon programının ne kadar izlendiğini ölçmek için kullanılan sistematik ve sayısal bir yöntemdir. Yayıncılar, reklamcılar ve medya planlamacıları için hayati önem taşır çünkü reytingler, bir programın izleyiciye ulaşıp ulaşmadığını ve reklamların ne kadar etkili olabileceğini gösterir.
TV reytingleri, özel olarak seçilmiş bir örneklem grup üzerinden elde edilen verilerle hesaplanır. Bu grup, ülke genelindeki TV izleyicilerini temsil edecek şekilde sosyoekonomik, demografik ve coğrafi olarak dengeli biçimde oluşturulur.
1. People Meter (Kişi Ölçer) Yöntemi
- En yaygın kullanılan sistemdir. Türkiye’de bu ölçümü Kantar Media (öncesinde AGB Nielsen) yapmaktadır.
- People meter cihazı, örnekleme dahil edilen evlerin televizyonlarına bağlanır.
- Her bireyin uzaktan kumandadaki kendi tuşu vardır. TV izlemeye başladığında kendi numarasına basar.
- Cihaz, kimin, hangi saatte, hangi kanalı izlediğini kaydeder.
- Toplanan veriler merkezde analiz edilir ve izlenme oranları hesaplanır.
2. Kablo/Uydu İzleme Yazılımları
Bazı ülkelerde kablo operatörleri ya da dijital yayın sağlayıcıları, izleyici davranışlarını sistem üzerinden doğrudan izleyebilir. Bu yöntemde kanal değiştirme, durdurma, geri sarma gibi bilgiler de kaydedilir.
3. Taşınabilir Ölçüm Cihazları
Yeni nesil taşınabilir sayaçlar (Portable People Meter – PPM), kullanıcıların ev dışındaki izlemelerini de ölçebilir. Bu cihazlar, programlara yerleştirilen algılanamaz (subaudible) sinyalleri yakalayarak izleme verisini kaydeder.
1 Reyting Kaç Kişiye Denk Gelir?
“1 reyting puanı” demek, belirli bir bölgede TV sahibi hanelerin %1’inin (ya da kişiler bazında izleyicilerin %1’inin) o programı izlediği anlamına gelir.
Bu oran, ülke nüfusuna ve televizyon sahibi hane sayısına göre değişir.
Türkiye Örneği:
Sayılar değişebilir; en güncel oranlar ölçüm yapan şirketlerden alınmalıdır. Aşağıdaki, genel bir açıklamadır.
Türkiye’de yaklaşık 25 milyon TV sahibi hane olduğu varsayılırsa;
1 hane reyting puanı ≈ 250.000 haneye denk gelir.
Eğer kişi bazında ölçülüyorsa ve toplamda 85 milyonluk nüfusun 70 milyonu TV izliyorsa:
1 kişi reyting puanı ≈ 700.000 kişiye karşılık gelebilir.
ABD Örneği:
2024 itibarıyla ABD’de yaklaşık 123 milyon TV sahibi hane vardır.
1 reyting puanı ≈ 1.23 milyon hane eder.
Kişi bazında bakıldığında, izleyici gruplarına (örneğin 18-49 yaş) göre de ayrı reyting hesapları yapılır.
