Marmara Denizi, 2021 yılında yaşanan müsilaj felaketinin ardından denizanası popülasyonundaki artış nedeniyle yeni bir çevre tehdidiyle karşı karşıya kaldı. Son araştırmalara göre, son on yıl içinde Marmara’daki denizanası varlığı yüzde 100 oranında arttı. Bu artışın en belirgin olduğu bölgeler ise İzmit Körfezi’nin güneydoğusu, Gemlik ve Bandırma körfezleri olarak belirlendi. İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Melek İşinibilir Okyar, denizanası popülasyonundaki artışın, müsilaj oluşumu riskini de beraberinde getirdiğini vurguladı.
Denizanası Artışı Ekosistemi Tehdit Ediyor
Prof. Dr. Okyar, Marmara Denizi’ndeki tür çeşitliliğinin azalması ve balık stoklarının düşmesi nedeniyle boşalan deniz ortamının, fırsatçı türler olarak bilinen denizanalarıyla doldurulduğunu ifade etti. Bu durum, 2021’deki müsilaj felaketine de zemin hazırlamıştı.
Ekosistem Zarar Görüyor
Marmara Denizi’nde yapılan araştırmada, denizanasının ekosistem üzerindeki olumsuz etkileri gözler önüne serildi. Prof. Dr. Okyar, “Denize, evsel, endüstriyel ve tarım kaynaklı besin tuzları verildiğinde ortam doğal olarak gübreleniyor. Bu durum, fitoplanktonların aşırı çoğalmasına ve su kalitesinin düşmesine yol açıyor. Bu da denizanalarının besin kaynağı olan hamsi yumurtalarının azalmasına neden oluyor ve balık stokları üzerinde büyük bir risk oluşturuyor” şeklinde konuştu.
Denizanası Popülasyonu Artışı Yüzde 100
Küresel ısınma nedeniyle denizlerin sıcaklıklarının artması, denizanası popülasyonunun hızla çoğalmasına neden oluyor. Prof. Dr. Okyar, Marmara’daki denizanası varlığının son 10 yılda yüzde 100 arttığını belirtti. Özellikle İzmit Körfezi’nin güneydoğusu, Gemlik ve Bandırma körfezlerinin yüksek popülasyon yoğunluğu gösterdiğini ifade etti.
Müsilaj ve Denizanaları İlişkisi
Denizanaları doğrudan müsilaj oluşumuna neden olmasa da, araştırmalar denizanası artışının müsilajı tetikleyebileceğini ortaya koydu. Okyar, “Denizanası artışının ardından denize giren organik maddeler ve bakteriyel aktiviteler ortamı strese sokuyor. Bu da müsilaj oluşumuna zemin hazırlıyor. Ortamda denizanası artışı ne kadar fazla olursa, müsilaj görme riski de o kadar yüksek olacaktır” dedi.
Denizanalarından Faydalar Sağlanabilir
Denizanalarının yoğun kolajen içermesi, kozmetik ve biyoteknolojik alanlarda kullanılabilmesi açısından önemli bir potansiyel taşıyor. Prof. Dr. Okyar, denizanalarının gıda ve biyomalzeme üretiminde de kullanıldığını belirterek, “Yenmemiz mümkün değil, ancak onlarla yaşamayı ve faydalanmayı öğrenmeliyiz” ifadelerini kullandı.