Cumhuriyet'in haberine göre, 1 Temmuz 2024'te konut kiralarına yönelik yüzde 25'lik tavan zam oranı sona eriyor. Bu uygulama ilk olarak 2022'de bir yıllığına yürürlüğe girmiş ve 2023'te bir yıl daha uzatılmıştı. Zam sınırının devam edip etmeyeceği konusunda belirsizlik sürerken, ekonomi çevrelerinden gelen açıklamalar bu düzenlemenin sona ereceği beklentisini artırıyor.
Yeni Dönem ve Beklentiler
Merkez Bankası raporları ve Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in açıklamaları, düzenlemenin devam etmeyeceğine işaret ediyor. Şimşek, "Bunu uzatacak bir düzenleme yapmazsak temmuzda bu düzenleme ortadan kalkıyor. Şu anda böyle bir düzenleme yapmaya yönelik çalışmamız yok. Biz şuna inanıyoruz, piyasada fiyatları arz ve talep belirlesin. Konut arzını artıracağız" dedi.
Bu tarihten sonra kiralar yıllık enflasyon ortalamasına (TÜFE) göre belirlenecek. Peki, konut kira fiyatlarına ne kadar zam gelecek? Uzmanlara göre, sınırın kalkmasının ardından kiralara TÜFE oranına göre yüzde 65 zam yapılması bekleniyor ve bu durum davaların artmasına yol açabilir.
Uzman Görüşleri
Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği Başkan Vekili Mustafa Hakan Özelmacıklı, anketlere göre yüzde 25 sınırına çok az kişinin uyduğunu belirterek, "Ev sahipleri genelde bu sınırın üzerinde hareket etti. TÜFE sistemi geldiğinde anlaşmazlıklar azalabilir. Ancak bu sisteme dönüş ile kirası düşük kalan kiracılar ile yeni kiracılar arasındaki fark azalacak. Bu durum mal sahiplerinin evlerini kiraya vermekten kaçınmasına ve bu yerleri satışa koymalarına neden olmuştu. Bu nedenle düzenleme kalktığında konuttaki arz kısmen de olsa arttırılabilir" dedi.
Özelmacıklı ayrıca, "İstanbul'da metrekare fiyatları yükseldi. 100 metrekare için 20 bin TL kira söz konusu, mal sahiplerinin temmuzu bekleme ihtiyacı yok, zaten bu sınır gelmezse TÜFE üzerinden kira zammı yapacaklar. 2023 yılında 120 bine yakın ev sahibi kiracı davası açıldığını biliyoruz. Bu süreçte ev kiralamak isteyenler hızlı olmalı. Kiralık daire sayısı az. Tayin durumları, yatırımcının kiraya vermek için daire almaması, ek emlak vergileri derken özellikle Eylül'e doğru konutta tansiyon yükselir" ifadelerini kullandı.
Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Dr. Ahmet Büyükduman ise kira sınırı kalktıktan sonra TÜFE rakamlarına göre kiralara en az yüzde 65 zam geleceğine dikkat çekerek, "Bu orana rağmen piyasa ortalamasında kalacak kiracılar mevcut, ev sahipleri de uyarlama davası açabilirler. Bu sınıra zaten uyan kişiler de çok az sayıda" dedi. Büyükduman, kiracıların TÜFE düzeni gelmeden gelirinin yüzde kaçının kiraya gittiğini düşünmelerini ve orta bir yol bulmalarını tavsiye etti.
