Yunanistan'ın en tartışmalı ve en etkili siyasetçilerinden biri olan Eleftherios Venizelos, kimilerine göre bir ulusun kurtarıcısı, kimilerine göre ise bir çıkarcıydı. Peki, bu liderin siyasi yolculuğu nasıl şekillendi? Yunanistan'ın en önemli siyasetçilerinden Eleftherios Venizelos kimdir?
Eleftherios Venizelos kimdir?
Eleftherios Venizelos, 23 Ağustos 1864’te, o zamanlar Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı olan Girit adasında, Hanya şehrinde doğdu. Modern Yunanistan’ın en etkili siyasetçilerinden biri olarak tanınan Venizelos, aynı zamanda Megali İdea’nın (Büyük Fikir) mimarı olarak da bilinir. Ailesi Osmanlı karşıtı bir geçmişe sahipti; dedesi, 1770 yılında gerçekleşen Orlof Ayaklanması’na katılırken, babası Kiriakos Venizelos ise 1821’deki Yunan İsyanı ve 1866’daki Girit isyanlarında yer almıştı. Bu yüzden, Venizelos henüz iki yaşındayken ailesi sürgün edilmiştir. 1880 yılına kadar Siroz adasında eğitim gördü ve hukuk okudu.
1887 yılında Girit’e dönen Venizelos, burada avukatlık yapmaya başladı ve adanın 17 avukatından biri oldu. Siyasete de ilgisi devam etti ve 1905’teki Terisso isyanı gibi Girit’in Yunanistan’a katılmasını amaçlayan ayaklanmalarda önemli bir rol oynadı. Venizelos, aynı zamanda Girit’teki Lefka Ori (Beyaz Dağlar) gazetesini satın alarak, burada yazılar kaleme aldı.
1910 yılında Yunanistan’da askeri yönetimin başkanı olarak göreve başlayan Venizelos, Balkan Birliği’ni kurarak Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaştı ve 1913’te Girit’in Yunanistan’a katılmasını sağladı. Ancak, I. Dünya Savaşı sırasında tarafsız kalmayı tercih etti. 1915’te, İtilaf Devletleri’nden alınan garantilerle Çanakkale’ye askeri kuvvet göndermeye karar verince, Kral Konstantin tarafından istifaya zorlandı.
1915 seçimleri sonrası tekrar başbakanlık görevine geldi. Ancak, Sırbistan’ın yanında savaşa girme kararı nedeniyle bir kez daha görevinden alındı. 1916’da Selanik’te muhalif bir hükûmet kurarak mücadeleye devam etti. 1917’de Kral Konstantin’in tahttan feragat etmesinin ardından tekrar Yunanistan’a dönerek I. Dünya Savaşı sonrası yapılan antlaşmalarla Yunanistan’ın topraklarını genişletmeye çalıştı. Ancak, Megali İdea’yı tam anlamıyla hayata geçiremedi.
1920'lerde Türkiye ile savaşa giren Venizelos, 1928 yılında millî birlik hükûmetini kurarak iktidara geldi. Türkiye ile barışçı bir dış politika izlemeye çalıştı, fakat Yunanistan’daki iç ekonomik zorluklar nedeniyle 1933’te hükümetten ayrıldı. 1930’da Türkiye Cumhuriyeti’nin Cumhuriyet Bayramı kutlamalarına katıldı. 1935 yılında Yunanistan’da askerî darbe girişimi yaşandı ve Venizelos seçimleri kaybedince Paris’e yerleşti. Burada, gıyaben ölüm cezasına çarptırıldı ve 18 Mart 1936’da Paris’te hayatını kaybetti.
