Fransa ile Çad arasındaki işbirliği anlaşmasının sona ermesinin ardından, Fransa, Çad’daki askeri üslerinden birini daha boşalttı. Çad’ın doğusunda yer alan Abeche Askeri Üssü, düzenlenen resmi törenle Çad ordusuna devredildi. Bu adım, Fransa’nın Çad’daki askeri varlığını tamamen sonlandırma sürecinin bir parçası olarak görülüyor.
Tören ve Devir Teslim
Abeche Askeri Üssü’nde gerçekleşen devir teslim törenine, Fransız ve Çadlı yetkililerin yanı sıra bölgesel liderler de katıldı. Törende konuşma yapan Abeche Valisi Bachar Ali Souleymane, bu süreci “Çad’ın savunma kapasitesine duyulan güvenin bir göstergesi” olarak nitelendirdi. Souleymane, Çad ordusunun ülkenin güvenliği ve egemenliği için gereken her türlü yetkinliğe sahip olduğunu vurguladı.
Törende, Fransız askerlerinin çekilmesi ve üssün tüm operasyonel sorumluluklarının Çad ordusuna devri resmileştirildi. Üste bulunan 120 Fransız askerinden 90’ı ülkeden ayrılırken, kalan askerlerin de 31 Ocak 2025 tarihine kadar tahliye edilmesi planlanıyor.
Fransa-Çad İşbirliği Neden Sona Erdi?
Çad hükümeti, 28 Kasım 2024 tarihinde, Fransa ile imzalanmış olan savunma sanayisi ve güvenlik işbirliği anlaşmasını iptal ettiğini duyurmuştu. Anlaşmanın iptali, iki ülke arasındaki askeri işbirliğinin sonlanmasını ve Fransız askerlerinin Çad’dan çekilmesini hızlandırdı.
Kararın ardından Fransız askeri birlikleri ve hava kuvvetleri unsurları, aşamalı olarak ülkeden ayrılmaya başladı. Daha önce Faya Askeri Üssü, 26 Aralık 2024’te Çad ordusuna devredilmişti. Başkent Encemine’de bulunan Adji Kossei Üssü ise 31 Ocak 2025 tarihinde teslim edilerek Fransa’nın Çad’daki askeri varlığı tamamen sona erdirilecek.
Fransa’nın Çekilmesinin Sebepleri ve Etkileri
Fransa’nın Çad’dan çekilmesi, bölgedeki askeri ve siyasi dinamiklerde önemli bir değişimi işaret ediyor. Uzmanlara göre, bu kararın arkasında hem Çad’ın askeri olarak bağımsızlaşma hedefleri hem de Fransa’ya yönelik Afrika genelindeki eleştiriler yer alıyor. Özellikle Fransız askeri varlığı, son yıllarda birçok Afrika ülkesinde “yeni sömürgecilik” tartışmalarına yol açtı.
Çad hükümeti, Fransız askerlerinin çekilmesiyle birlikte güvenlik ve savunma alanında tam bağımsızlık hedefini gerçekleştirmeyi amaçlıyor. Yetkililer, ordunun bölgedeki istikrarı ve ulusal güvenliği sağlama konusunda gerekli donanıma sahip olduğunu belirtiyor.
Fransa ve Afrika’da Azalan Askeri Varlık
Fransa, Çad’dan çekilme kararını hayata geçirirken, bu durum Afrika’nın diğer bölgelerinde de benzer bir eğilimi yansıtıyor. Son yıllarda Mali, Burkina Faso ve Nijer gibi ülkelerde de Fransız askeri varlığı sorgulanmış ve çekilme talepleri gündeme gelmişti.
Fransa’nın Afrika’da azalan askeri varlığı, bölgede Batı dışı aktörlerin, özellikle Çin ve Rusya’nın etkisini artırabileceği yorumlarına yol açıyor. Çad’ın savunma stratejisinde, bundan sonraki süreçte bölgesel işbirliklerinin ön planda olması bekleniyor.
Fransa’nın Çad’dan tamamen çekilmesi, iki ülke arasındaki uzun yıllara dayanan askeri işbirliğinin sonlanması anlamına geliyor. Çad hükümeti, bu süreci kendi savunma kapasitesini artırmak için bir fırsat olarak görüyor. Ancak bölgedeki istikrarsızlık, Çad’ın güvenlik stratejileri üzerinde önemli bir baskı yaratabilir.
31 Ocak 2025’te Adji Kossei Üssü’nün teslim edilmesiyle, Fransa’nın Çad’daki askeri varlığı resmen tarih olacak. Bu gelişme, Çad’ın ulusal güvenlikteki yeni dönemi için bir dönüm noktası olarak kabul ediliyor.
