Türkiye İstatistik Kurumu, Ocak ayına ilişkin enflasyon rakamlarını açıkladı. Enflasyon aylık yüzde 5,03 yıllık yüzde 42,12 oldu. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) da ocak ayı fiyat gelişmelerini açıkladı. Bu rapora göre, kira ve diğer hizmetlerdeki fiyat artışları da aylık enflasyonun yükselmesine katkı sağladı. Türkiye’nin içinde bulunduğu bu ekonomik kriz, iğneden ipliğe her şeyde kendini hissettirirken emekli ve emekçinin dışarıya çıkıp sosyal hayat yaşamasını neredeyse imkânsız kıldı. Bırakın sosyal hayatı, emekli ve emekçi, kirasını nasıl ödeyeceğini, ayın sonunu nasıl getireceğini bilemiyor. Emekliler, aldıkları üç kuruş aylıkla ele güne muhtaç duruma düşmeye başladı. Asgari ücrete ve emekliye gelen zamların çok üzerinde zamlarla karşı karşıya kalarak alım gücü günden güne eriyen emekli ve emekçi, bu duruma tepkisini sık sık dile getirse de değişen pek bir şey olmuyor.
‘Emekli ev hapsinde’
Özellikle emeklinin bir hayatı kalmadığını vurgulayan İzmir Emekli ve Emekçiler Derneği Başkanı ve Sosyal Güvenlik (SGK)Uzmanı Dilek Ete, “Siyasi görüşleri ya da ekonomi yönetimini beğenmedikleri için düşüncelerini söyleyen insanlar savcılığa şikâyet ediliyor ve çoğu insana elektronik kelepçe takılarak ev hapsi veriliyor. Emeklilere de ekonomik kelepçe takılıyor artık. Çünkü sokağa çıkacak güçleri yok. Emekli, asgari ücretli ya da biraz üstünde çalışan bütün insanların alım gücü düştü. Sokağa çıktığından itibaren en kötü ihtimalle 50 lira olması gerekiyor. En düşük emekli aylığı 14 bin 469 lira, dul ve yetimler bundan da düşük alıyor. Büyükşehirler haricinde diğer illerde bile en düşük kira 10 bin lira. Bu insanlar kirayı nasıl ödesin, nasıl geçinsinler? Önceki yıllarda olduğugibi insanların aldığı emekli ikramiyeleriyle ve bu politikalarla ev araba almaları gibi durumu zaten yok. Orta gelire sahip birinin bile en fazla alabileceği en uç nokta 1 milyon 200 bin lira. Bu paraya 1+1 ev bile alamıyorsunuz. Mecburen kirada oturacaksınız. Bu insanlar kirayı da ödeyemeyince, devletin huzurevlerine bile paraları yetmeyince ne yapacaklar. Böyle giderse bu insanlar sokakta kalacak” dedi.
‘Enflasyon bir ayda 5 kat arttı’
Ülkenin genelinde çok ciddi bir barınma sorunu olduğunu vurgulayan Ete, “Bu konuda da en çok sıkıntı yaşayan kesim emekli kesimi. Maaşı, kirasının bile altında kalıyor. Bu durum, emekliyi eve hapsetti. Kadınlar önceden altın günü yaparlardı, onlar misafirliğe bile gidemez oldular. Davet edemiyorlar, çünkü bir şey ikram etmesi gerekiyor ama alacak ekonomik durumu yok. Her kademede insanlar bunu yaşıyor. Ama emekliyi bir kelepçeyle eve mahkumettiler, yani elektronik kelepçe yerine ekonomik kelepçe taktılar.Bu kelepçe önce emeklinin bileğinde sonra asgari ücretlinin bileğinde. Maaşlardan ocak ayı bitmeden 2 bin lira maaşlardan eridi zaten. Maaşlarını almadan yüzde 5,03 ocak ayı enflasyonu ile, aldıkları 22 bin 104 lira da, değer kaybetti. Çünkü açlık sınırı, yoksulluk sınırı asgari ücretin 3 katı oldu.Ekonomiyle ilgili en küçük şey okuyan bir insan bile, aralık ayındaki enflasyon yüzde 1,03 açıklanırken, ocak ayında 5,03 açıklanmasının bir sahtekârlık olduğunu söyler. Hiçbir enflasyon rakamı ne kadar harcama olursa olsun bir ayda 5 katına çıkamaz. Emeklilere enflasyon farkını vermemek için aralıkta düşük gösterdiler. Emekli kirasını ödeyemiyor, pazara gidemiyor” ifadelerini kullandı.
‘Sığınacak yerimiz yok’
Geçen aya göre enflasyon oranında düşme olduğunu söyleyen DİSK Emekli Sen Ege Bölge Temsilcisi Sabahattin Yeşiltepe de “En düşük emekli maaşı 14 bin 669 lira, asgari ücret de 22 bin 104 lira. İzmir’de 10 bin liraya kiralık ev var mı? En düşük kira 15 bin lira, en ücra yerlerde bile 10 bin liraya ev yok. Bu emekli ev kirası mı ödesin, hayatını devam ettirebilmek için yaşam mücadelesi mi versin? Sığınacak bir yer yok. Pazarlara sabah giden bir tane emekli yok. Çünkü ya akşamları gidiyorlar ya da pazar kapandıktan sonra gidiyorlar. Ev kirasını bile ödeyemeyen bir vatandaş vefat ettiğinde belediye mezar parasını ödemiyorsa bunu ne olacak, kimsesizler mezarlığına gömüleceğiz. Biz yıllarca çalışarak bu ülkeye vergimizi ödemişiz, katkı sunmuşuz. 16 milyon insan hiçbir şey yapmadı mı? Devletin vereceği üç kuruş paraya muhtaç edildik.Mehmet Şimşek Avrupa’dan daha iyiyiz diyor ama Avrupa’da 29 milyon emekli var. Oradaki arkadaşlar, elimize haritayı alıyoruz nereye gezelim diye bakıyoruz siz ne yapıyorsunuz diye sorduklarında ise ailemizin ya da sevdiklerimizin mezarını ziyarete gidecek paraya bile sahip değiliz diyoruz. Aradaki uçurum o kadar çok ki, sadece ev kirası değil. Cumhurbaşkanı simit hesabı yapıyordu, şu an o simidi iki kişi bölüp yiyoruz. Kahveye gidiyoruz bir çay 15 lira. Erken seçimin olmasını, yapılan haksızlıkların düzeltilmesini istiyoruz ve meydanlarda olup savaşacağız. Çaresizliğin çaresini kendimiz bulacağız” diye konuştu.
