Türkiye’nin kuru incir üretimi ve ihracatında dünya liderliğini sürdürdüğünü belirten Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, aflatoksin sorununa karşı üretici, ihracatçı ve Tarım ve Orman Bakanlığı’nın işbirliğiyle yürütülen denetim sürecini anlattı. Işık, kuru incir üretiminin gıda kodeksine ve uluslararası standartlara uygun olduğunu vurgularken, aflatoksin sorununun iklim koşullarına bağlı doğal bir sorun olduğunu ifade etti.
Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin düzenlediği basın toplantısında, kuru incirdeki aflatoksin sorunu ve bu konuda yapılan çalışmalar hakkında önemli açıklamalarda bulunan Işık, aflatoksinin kuru incire insan eliyle eklenen bir zirai ilaç veya kalıntı olmadığını, doğal olarak ortaya çıkan bir mantar sorunu olduğunu belirtti. Ayrıca, hava koşullarının bu sorunun büyüklüğünü etkilediğini ve 2024 yılında aflatoksin bulaşıklığı nedeniyle AB ülkelerine yapılan ihracatın arttığını dile getirdi.
Aflatoksinle Mücadelede Ortak Çaba
Işık, aflatoksin oluşumunun engellenmesi için, üreticilerden borsalar, üniversiteler ve Tarım ve Orman Bakanlığı ile birlikte yoğun bir mücadele süreci yürütüldüğünü belirtti. Üreticilere zirai mücadele malzemeleri, kurutma kereveti gibi araçların ücretsiz olarak dağıtıldığını açıkladı. Ayrıca, aflatoksinle mücadelede işletmelerde karanlık odalarda UV lambaları ve lazer ayıklama makineleriyle ürünlerin fiziksel olarak kontrol edildiğini, bu sayede zararlı maddelerden arındırılmış kuru incirlerin ihraç edildiğini aktardı.
İhracat Sürecinde Sıkı Denetim
Kuru incirin ihracat öncesinde, her partiden alınan numunelerin laboratuvarlarda analiz edildiğini söyleyen Işık, bu analizlerin ardından yalnızca uygun bulunan ürünlerin piyasaya sürüldüğünü belirtti. Ancak, AB ülkelerinin kendi üreticilerinden istemediği standartları Türkiye’den talep ettiğine dikkat çekti. Bu durumun, Türk kuru incirinin ihracatını zorlaştırdığını savunan Işık, ihracatın her aşamasında Türk Gıda Kodeksi'ne ve uluslararası standartlara uygunluk sağlandığını söyledi.
Aflatoksinli İncirlerin Biyogazda Enerjiye Dönüşümü
Birlik Başkanı Işık, ihracatçılar olarak her yıl yaklaşık 600 ton aflatoksinli inciri biyogaz tesislerinde enerjiye dönüştürdüklerini de açıkladı. Bu yılki olumsuz iklim koşulları nedeniyle aflatoksinli incir oranının geçen yılın binde 7'sinden yüzde 1,5'a yükseldiğini belirten Işık, bu oranın yıllık üretimin yüzde 2,5’ini bulduğunu, bunun da yaklaşık 1500 tonluk bir miktara tekabül ettiğini söyledi.
Işık, ihracatçıların bu maliyeti kendi üzerlerine aldığını ve bu durumun dünyada benzeri olmayan bir uygulama olduğunu vurguladı. Ayrıca, incirlerin geri dönmesinin ardından Türkiye'de yeniden analiz edilip, yasal limitler altında olanların iç piyasada satılmasına izin verildiğini belirterek, "Aflatoksinli kuru incirlerin ülkemizde satışa sunulduğuna dair yapılan iddialar tamamen asılsız ve yanıltıcıdır" şeklinde konuştu.
Dış Ticaret Geliri Yükseldi
Işık, kuru incir ihracatında bu yıl önemli bir artış sağlandığını belirtti. 2023-2024 sezonu arasında dış satımın 86 milyon 431 bin dolardan 122 milyon 65 bin dolara çıkarak yüzde 41 oranında bir artış gösterdiğini söyledi.
Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık’ın açıklamaları, kuru incir üreticilerinin karşılaştığı zorluklar ve bu zorluklarla başa çıkabilmek için yapılan kapsamlı çalışmalar hakkında önemli bilgiler sundu.
