Son dönemde artan finansal suçlar ve yasa dışı işlemler, Mali Suçları Araştırma Kurulu’nu (MASAK) alarma geçirdi. Peki, MASAK denetimi nedir? MASAK neyi araştırır?
MASAK Denetimi Nedir?
MASAK (Mali Suçları Araştırma Kurulu), Türkiye’de mali suçları inceleyen, yasa dışı finansal işlemleri tespit eden ve kara para aklama, terörün finansmanı gibi suçlarla mücadele eden devlet kurumudur. Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı olarak çalışan bu kuruluş, suç gelirlerinin aklanmasını önlemek için detaylı denetimler yapar.
MASAK’ın denetim süreçleri, belirli kişi, kurum veya işlemlerin incelenmesini kapsar. Bu denetimler sırasında banka hesapları, şirketlerin mali yapıları ve şüpheli para transferleri detaylı şekilde analiz edilir.
MASAK neyi araştırır?
MASAK denetimi, belirli kişi veya kurumların mali hareketlerinin incelenmesi ve yasa dışı faaliyetlerin tespit edilmesine yönelik yapılan incelemelerdir. Denetimler, genellikle bankalar, finans kuruluşları ve diğer ilgili kurumların bildirdiği şüpheli işlem raporları (ŞİR) üzerine başlatılır.
Denetim sürecinde aşağıdaki unsurlar araştırılır:
- Banka hesap hareketleri – Büyük miktarda para giriş-çıkışları, anormal para transferleri, sık döviz veya kripto para hareketleri gibi durumlar incelenir.
- Şirketlerin mali yapısı – Vergi kaçırma, sahte fatura kullanımı, naylon şirketler üzerinden yapılan işlemler araştırılır.
- Gayrimenkul ve lüks harcamalar – Kişilerin gelir düzeyiyle uyumsuz olan taşınmaz alımları, pahalı araçlar, lüks harcamalar gibi konular MASAK’ın radarına girer.
- Kripto para işlemleri – Büyük hacimli kripto para hareketleri ve yasa dışı fon kullanımı araştırılır.
- Terör finansmanı ve kara para aklama – Yasa dışı yollarla elde edilen paraların sistem içine sokulması (aklanması) incelenir.
- Vergi kaçırma ve kayıt dışı ekonomi – MASAK, vergi kaybına yol açan işlemleri detaylı inceler ve gerekli yaptırımları uygular.
MASAK, farklı suç kategorilerine giren mali işlemleri inceler. İşte MASAK’ın araştırdığı başlıca suçlar ve şüpheli durumlar:
Kara Para Aklama
Kara para aklama, yasa dışı yollarla elde edilen gelirlerin finansal sisteme sokularak yasal görünmesini sağlama işlemidir. MASAK, şüpheli banka hareketleri, para transferleri, şirketler arası işlemler gibi unsurları analiz ederek kara para aklama faaliyetlerini ortaya çıkarmaya çalışır.
Örnek: Bir kişinin belirli bir geliri olmamasına rağmen banka hesaplarında milyonlarca lira hareket varsa, MASAK bu paranın kaynağını araştırır.
Terörün Finansmanı
Terör örgütlerine veya yasa dışı yapılara fon sağlanması MASAK’ın öncelikli araştırma konularından biridir. Kuruluş, uluslararası fon transferlerini, yardım derneklerini, şirket bağışlarını ve bireysel para transferlerini inceleyerek terör finansmanı ihtimalini araştırır.
Örnek: Bir kişinin sürekli yurt dışına yüksek miktarda para göndermesi ve bu ödemelerin şüpheli kuruluşlarla bağlantılı olması MASAK tarafından detaylı incelenir.
Vergi Kaçakçılığı ve Sahte Fatura Kullanımı
MASAK, devletin vergi kaybına uğramasını önlemek için sahte fatura düzenleyen şirketleri ve kayıt dışı kazançları araştırır. Özellikle naylon fatura kullanımı, sahte şirketler, POS cihazı sahtekarlıkları gibi konular MASAK denetimine tabi tutulur.
Örnek: Bir firmanın defter kayıtlarında milyonlarca liralık işlem olmasına rağmen, fiili olarak ticari faaliyet yürütmemesi şüpheli bir durumdur ve MASAK incelemesi başlatılabilir.
Bankacılık ve Finansal Suçlar
MASAK, bankalar ve finans kuruluşları aracılığıyla yapılan şüpheli işlemleri denetler. Bu kapsamda:
- Banka hesaplarının anormal hareketleri
- Havale, EFT gibi para transferlerindeki tutarsızlıklar
- Kimliği belirsiz kaynaklardan gelen yüksek meblağlı paralar
- Banka kartlarının ve POS cihazlarının kötüye kullanımı gibi durumlar incelenir.
