Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UCM) İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu hakkında verdiği tutuklama emri, Fransa’da siyasi bir tartışma başlattı. Son altı gündür Fransa’dan yapılan açıklamalardaki çelişkiler dikkat çekiyor. Başbakan Michel Barnier ve Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot’nun farklı tonlardaki ifadeleri, hem ulusal hem de uluslararası arenada eleştirilere neden oldu.
Hukuki Çelişkiler: Uluslararası Yükümlülükler ve Dokunulmazlık
Başbakan Michel Barnier, Meclis Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, Fransa’nın uluslararası hukuk çerçevesinde üzerine düşen yükümlülükleri yerine getireceğini belirtmişti. Ancak, Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot’nun televizyondaki ifadeleri ve ardından yapılan yazılı açıklama, Fransa’nın tutumuna dair belirsizlik yarattı.
Barrot, France Info kanalında yaptığı açıklamada, Roma Statüsü’nün taraf devletlere, UCM ile tam işbirliği yapma yükümlülüğü getirdiğini vurguladı. Ancak, UCM’nin bazı liderlere tanınan dokunulmazlıkları da dikkate alması gerektiğini belirterek son kararı yargıya bıraktı. Bakanlığın yazılı açıklamasında ise Fransa’nın Netanyahu’nun tutuklanması konusunda hangi adımı atacağına dair net bir ifade yer almadı.
Muhalefetten Sert Eleştiriler
Fransa’nın bu çelişkili tutumu, iç politikada sert eleştirilere neden oldu. Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) Partisi milletvekili Thomas Portes, Dışişleri Bakanlığı açıklamasını sosyal medya platformu X’te şu sözlerle eleştirdi:
"Fransa, kendisini utançla kaplıyor. Soykırım işleyen bir savaş suçlusu için herhangi bir dokunulmazlık yok."
Fransa’nın Netanyahu konusunda net bir duruş sergilememesi, UCM’nin daha önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hakkında verdiği tutuklama emrine verdiği destekle çelişkili bulundu. 17 Mart 2023’te Dışişleri Bakanlığı, Putin’in tutuklanmasıyla ilgili, “Hiçbir suç sorumlusu, unvanı ne olursa olsun adaletten kaçmamalı.” ifadelerine yer vermişti.
Netanyahu-Macron Görüşmesi: Baskı ve Diplomasi
Fransa’nın bu söylem değişikliğinin, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile Netanyahu arasında geçen hafta yapılan telefon görüşmesinin ardından gelmesi dikkat çekti. Fransız medyasına sızan bilgilere göre, Netanyahu, görüşmede öfkesini dile getirerek Fransa’dan UCM kararını uygulamamasını talep etti. Macron’un ise uluslararası hukuka bağlılık vurgusu yaptığı ancak yargının dokunulmazlık tanıyabileceğine dair bir ifade kullandığı iddia edildi.
Fransa’nın tutuklama emri karşısındaki bu tavrı, uluslararası hukuka bağlılıkla diplomatik ilişkileri dengede tutma çabasının bir göstergesi olarak değerlendiriliyor.