Suriye’de 61 yıllık Baas rejiminin çökmesi ve 25 yıldır cumhurbaşkanlığını yürüten Beşar Esad muhalifler tarafından devrildi. Muhalif grupların Halep’in ardından başkent Şam’ı da kontrol altına almasıyla ülkede köklü değişiklikler yaşanıyor. Beşar Esad’ın Şam’dan kaçtığı haberleriyle birlikte, yurt dışındaki Suriyelilerin ülkelerine geri dönüşü gündemin en sıcak konusu haline geldi. Ülkemizde Suriyelilerin ucuz iş gücü olarak görülmesinden dolayı özellikle ayakkabı, inşaat, tarım ve tekstil sektörlerinde çalışan sayısı çok fazla. Sektör temsilcileri, bu sektörde çalışan Suriyelilerin ülkelerine geri dönme durumunda yerine Türk vatandaşlarına istihdam sağlanacağını vurguladı.
‘Sıkıntı çıkmaz’
Ayakkabıcılar Odası Başkan Vekili Murat Kayıkcı, “Ayakkabı sektöründe şu an için istihdam açığı söz konusu değil. Piyasalarda zaten bir daralma var. Suriyelilerin kaçak çalışmasından dolayı Türk vatandaşı çalışanlar zaten sektörden kaçmaya başladı. Herhangi bir istihdam sıkıntısı çıkarmaz şu an. Suriyeliler gelince sektörde eleman fazlalığı oluştu. Bu sefer Türk vatandaşları iş bulamadıkları için meslekten uzaklaşmak zorunda kaldı. Çünkü bizim bir bölgede yoğun şekilde varlar. Gittiklerinde boşalan yerlere Türk vatandaşlar alabilir. Sektör için daha olumlu bir durum olur. Türk vatandaşına istihdam sağlamış oluruz” dedi.
‘Türklerle çalışırız’
İnşaat sektöründe de çalışan çok Suriyeli vatandaş olduğunu aktaran İzmir Ticaret Odası (İZTO) İnşaat Yapım ve Onarım Komitesi önceki dönem Meclis Üyesi Ziya Dağlıer, “Ülkelerine dönmeleri durumunda çalışan işçi bulmak zaman alır ama sektörü etkileyeceğini düşünmüyorum. Suriyeli vatandaşların çoğuna önce eğitim veriyor sonra çalıştırıyorduk. Usta lazımdı ama inşaat işçisi de zaten yoktu. Biz de onları yetiştiriyorduk. Şimdi de Türk vatandaşları alıp yetiştiririz. Sıkıntı olacağını düşünmüyorum çünkü maaşlar da eskisi gibi düşük değil, çok fazla arttı. İnşaat sektörüne yönelenler çok oldu. O yüzden gitmeleri halinde sektörü biraz duraklatsa da iş gücünün bulunacağını düşünüyorum” sözlerine yer verdi.
‘Gideceklerini sanmam’
Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Burak Sertbaş, “Durumun yeni olmasından dolayı hemen gideceklerini sanmıyorum. Ege Bölgesi zaten çok etkilenmez, burada bizim sektörde çalışan çok fazla Suriyeli vatandaş yok. Ama Güneydoğu'da, özellikle Gaziantep’te, İstanbul'da çok olduğunu biliyoruz. Buralarda birçok Suriyeli vatandaşın çalıştığını biliyoruz. Geri döneceklerinden emin değilim. En azından yakın gelecekte dönmeyeceklerdir diye düşünüyorum. Dolayısıyla istihdam açıyla ilgili bir sıkıntı olacağını sanmıyorum. Dönerlerse illaki sektörde bir istihdam açığı çıkacaktır. Zaten işçi bulmakta zorlanıyoruz. Onlar giderse daha kötü duruma düşebilir. Düzenini kurmuş Suriyeli vatandaş hemen gitmeyecektir” diye konuştu.
‘Sektör diye bir şey kalmaz’
Ayakkabı sektöründe çalışan Suriyelilerin gitmesi halinde sektör diye bir şeyin kalmayacağını belirten İZTO Ayakkabı Komite Üyesi Faruk Hanoğlu, “Sektörde zaten çalışacak zanaatkâr bulamıyoruz. Çünkü bizler maalesef çocuklarımızı sektöre, ticarete vermiyoruz. Özel okullarda okutmak için yarış yapıyoruz. Kimse ‘çocuğum sanatkâr olsun’ derdinde değil. Bu çok ciddi bir durum. Çok acil kamu spotu yapılması lazım ki çocuklarımızın sektöre, zanaata yönelmesi için bir baskı oluşturulsun. Bu ciddi sıkıntıların doğması demek. Kesinlikle istihdam açığı çok olur. Biz küçük işletmeler ülkesiyiz, ağır sanayi devleti değiliz. Ağır sanayi ülkesi olmadığımızdan dolayı bu tür zanaatlara ve sanatkâr yetiştirilmesine önem vermek zorundayız” ifadelerini kullandı.