Çocuklukların kapı kapı gezerek şeker topladığı ‘şeker bayramı’ olarak da anılan Ramazan Bayramı yaklaşırken, aile büyüklerini bayram telaşı sardı. Bayramda çocuklarına, torunlarına, gelen misafirlerine ve kapısını çalan komşu çocuklarına şeker ve çikolata ikram etmek isteyen aile büyükleri, artan şeker ve çikolata fiyatları yüzünden bu yıl bayramı buruk geçirecek. Geçtiğimiz yıl 3 bin TL olarak hesaplara yatırılan bayram ikramiyeleri bu yıl 4 bin TL’ye yükseldi yükselmesine ancak, mevcut enflasyon nedeniyle emekli ikramiyesinin alabileceği şeker ve çikolata miktarı düştü.
‘Yılda 4 ikramiye verilmeli’
Emeklilere verilen emekli ikramiyelerinin adeta bir sadakaya dönüştüğünü vurgulayan 2021 Tüm Emekliler Sendikası Örgütleme ve Eğitim Sekreteri İbrahim Yılmaz, emeklilerin bu bayram bayramı kutlayamayacağını belirtti. Emekli ikramiyelerinin en az yılda 4 kez verilmesi ve miktarının da bir emekli maaşına eşit olması gerektiğini vurgulayan Yılmaz, “Biz sendika olarak bayram ikramiyeleri çıktığı zamandan beri, bu ikramiyelerin sadaka veya lütuf gibi bir konuma düşürülmesini doğru bulmadığımızı, yılda 4 emekli maaşı tutarında ikramiye verilmesi gerektiğini söylüyoruz. Bu düzen emekliyi yok saydığı için bu ikramiyeleri sadaka gibi vermeye çalışıyorlar. 1000 TL emekli ikramiyesi verildiği dönemde alınan şeker veya çikolatanın kilosuyla bugün 4 bin TL olarak verilen ikramiyeyle alınan şeker veya çikolata kilosu arasında bir uçurum var. O nedenle emekliye yılda 4 kez maaşı kadar ikramiye verilmesi gerek. Bunu yapmasalar bile en azından bayramlarda bir emekli maaşı üzerinden ikramiye verilmesini istiyoruz. Verilecek olan sadaka gibi ikramiyeyi vermek için de toplantı üzerine toplantılar yapılıyor. Sanki çok yüksek rakamlar verilecek gibi tartışıyorlar. Ancak kendilerine geldiğinde zamları en yüksekten ve özel bir yasayla yapıyorlar” ifadelerini kulandı.
‘Çikolata zamlanabilir’
2024 yılı Ramazan ve Kurban bayramlarında şeker ve çikolata satışlarının beklentileri karşıladığını söyleyen marketler zinciri sahibi Mehmet Feyzi Başdaş, bayramlar yaklaştıkça şeker ve çikolata satışlarının arttığını kaydetti. Türkiye’de üretilen şekerlemelerde, şeker fiyatında yüksek oranda bir artış olmadığından, büyük zamların yaşanmayacağını belirten Başdaş, kakao fiyatlarının hızla yükselmesi nedeniyle çikolata fiyatlarında yükselmeler görülebileceğini vurguladı. Başdaş, “Kakao ithal olarak geldiği ve kakaonun fiyatları her geçen gün arttığı için bayram çikolatasının fiyatlarının artması normal. Ancak yerelde üretilen bayram şekerlerine büyük zamlar gelmemesi gerekiyor. Çünkü şekere fazla zam gelmediği için onlara çok yüksek zam gelmiyor. Çikolata ise global pazarda zaten her geçen gün fiyatı artan bir ürün. Dolayısıyla zam oranları yükselebilir” diye konuştu.
Şekerde fiyatlar katlandı
2020 yılında 1000 TL ikramiye alan bir emekli, kilosu ortalama 35 TL olan bayram şekerlerinden 28 kilo alabilirken, 2025 yılında ikramiye 4 bin TL olmasına rağmen kilosu ortalama 300 TL’ye çıkan bayram şekerlerinden sadece 13 kilo alabiliyor. Aynı şekilde 2020 yılında kilosu ortalama 100 TL olan bayram çikolatalarından 10 kilo alabilen bir emekli, 2025 yılında kilosu ortalama 1100 TL’ye çıkan çikolatalardan yalnızca 3 kilo alabiliyor. Yani 5 yılda bayram şekeri fiyatlarına 9 kat, bayram çikolatası fiyatlarına 11 kat zam yapılırken, emekli ikramiyelerine ise yalnızca 4 kat zam yapılmış durumda. Hal böyle olunca çarşı ve pazardaki esnaf şeker ve çikolatalarını satamazken, emekliler de bu Ramazan Bayramı’nda şeker için kapısını çalan çocuklara kapılarını açamayacak.
