Her yıl binlerce doğaseverin merakla beklediği Yaren Leylek’in hikayaesi vatandaşlar tarafından merak ediliyor. Peki, Yaren leylek kim, hikayesi ne? Yaren leylek geldi mi?
Yaren leylek kim?
Bursa’nın Karacabey ilçesine bağlı Eskikaraağaç köyü, her yıl Mart ayında gelen bir misafirle ünlü: Yaren leylek. 2007 veya 2008 doğumlu olduğu tahmin edilen Yaren, her yıl Uluabat Gölü kıyısındaki Eskikaraağaç’a göç ederek burada altı ay boyunca yuvasında kalıyor. İsmini köy muhtarı Rıdvan Çetin’in “dost”, “arkadaş” ve “yoldaş” anlamına gelen kelimelerden esinlenerek verdiği Yaren, 2010’dan bu yana köyde balıkçılık yapan Adem Yılmaz ile kurduğu özel bağ sayesinde tanındı.
Yaren leylek hikayesi ne?
Yaren, her yıl Mart ayında Eskikaraağaç’a döndüğünde, sabahları Adem Yılmaz’ın kayığına konarak onunla birlikte balığa çıkıyor. Adem Yılmaz’ın ifadesine göre bu dostluk, 2010 yılında bir sabah sandalına konan leyleğe balık vermesiyle başladı. O günden sonra Yaren, her yıl Adem Yılmaz’ın kayığına konarak onunla birlikte gölde vakit geçiriyor. Üstelik kayığın rengi veya modeli değişse de, Yaren hep aynı balıkçıyı buluyor.
Yaren’in bu sıra dışı davranışı, ilk kez 2016 yılında doğa fotoğrafçısı Alper Tüydeş tarafından görüntülendi. Fotoğraflar sosyal medyada büyük ilgi gördü ve kısa sürede dünya çapında tanındı. 2019 yılında Burak Doğansoysal tarafından çekilen "Yaren" adlı belgesel film, Prag Film Ödülleri'nde "En İyi Belgesel" ödülünü kazandı. Bu süreçte Yaren ve Adem Yılmaz’ın dostluğu, birçok kişi için doğa ve insan arasındaki uyumun simgesi haline geldi.
2019 yılında Yaren, ilk kez eşini de sandala getirdi. Köy halkı tarafından "Nazlı" adı verilen dişi leylek ile birlikte yuvalarına yakın bir noktada, Karacabey Belediyesi tarafından yerleştirilen kamera ile 7/24 canlı yayın başlatıldı. 2021 yılında Nazlı ile birlikte beş yavru sahibi olan Yaren’in yavrularına yapılan bir anketle “Karaca”, “Kısmet”, “Eda”, “Umut” ve “Beşnumara” isimleri verildi.
Yaren’e uydu vericisi takılamasa da, göç yollarını belirlemek için en küçük yavrusu Beşnumara'ya uydu vericisi yerleştirildi. 2021 yılında göçe başlayan Beşnumara, on gün içinde Afrika’nın Çad bölgesine ulaştı. Türkiye’de uydu vericili ilk leylek olma özelliğini taşıyan Beşnumara, bilim insanları tarafından dikkatle takip ediliyor.
Yaren ve Adem Yılmaz’ın dostluğu, Eskikaraağaç Köyü’nün ekoturizm açısından önemli bir nokta haline gelmesine katkı sağladı. Köyde Yaren’i görmek isteyen ziyaretçiler için gölde balıkçı sandalları ile turlar düzenlenmeye başlandı. Ancak gözlemlere göre, Yaren yalnızca Adem Yılmaz’ın kayığına konuyor ve başkalarıyla aynı ilgiyi göstermiyor.
Bu sıra dışı dostluk, sadece belgesel filmlerle değil, aynı zamanda edebiyat ve sanat dünyasında da yankı buldu. Yaren’in hikâyesi Almanya ve Avusturya’daki Türk okullarında ders kitaplarına girdi, Yunanistan’da bir festivalde gölge oyunu olarak sahnelendi. Adem Yılmaz ve Yaren’in heykeli, heykeltıraş Ahmet Uzun tarafından Eskikaraağaç Meydanı’na dikildi. Ayrıca, "Adem Amca ile Yaren" adlı çocuk kitabı yayımlandı.
Yaren’in hikâyesi, 2023 yılında senarist Arzu Yurtseven tarafından kaleme alındı ve Onur Uzun’un yönetmenliğinde "Yaren Leylek" adlı macera türündeki çocuk filmine uyarlandı. Yaren’in Adem Yılmaz ile olan dostluğu, 2024 yılında The New York Times gazetesinde de haber olarak yer aldı.
Yaren ve Adem Yılmaz’ın dostluğu, insan ve doğa arasındaki benzersiz bağın en güzel örneklerinden biri olarak hafızalarda yer edinmeye devam ediyor.
Yaren leylek geldi mi?
Leyleklerin Afrika'dan Anadolu, Balkanlar ve Avrupa ülkelerindeki yuvalarına göç yolculuğu başladı. Türkiye'nin tanıdığı Yaren leyleğin bu yıl geç kalması, yaşı itibarıyla da tedirginliğe yol açmıştı. Ancak beklenen buluşma gerçekleşti. Yaren leylek 14'üncü senesinde Adem amca olarak bilinen Adem Yılmaz'ın teknesine kondu. Eskikaraağaç Leylek Köyündeki Balıkçı Adem Yılmaz’ın kayığına konan Yaren Leylek’in gelenekselleşmiş fotoğrafları Yaban Hayatı Fotoğrafçısı Alper Tüydeş tarafından çekildi.
