Muğla'da, yapay zeka teknolojisiyle hazırlanan “Stratonikeia Gladyatörleri” adlı belgeselin özel gösterimi, Gazi Mustafa Kemal Atatürk Kültür Merkezi'nde büyük bir katılımla gerçekleştirildi. Muğla Büyükşehir Belediyesi'nin öncülüğünde, çeşitli kurumların desteğiyle hayata geçirilen bu proje, dünyanın en büyük mermer kentlerinden biri olan ve “Gladyatörler Kenti” olarak bilinen Stratonikeia Antik Kenti'nin tarihini ve görkemini yapay zeka ile sinemaya taşıyan ilk belgesel olma özelliğini taşıyor.
Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras: "Tarihimizi Geleceğe Taşıyoruz"
Gösterimin açılış konuşmasını yapan Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras, belgeselin hem bölgenin tanıtımı açısından hem de ekonomik değer yaratma potansiyeli bakımından çok kıymetli bir eser olduğunu vurguladı. Hollywood’un ünlü gladyatör temalı yapımlarına atıfta bulunan Aras, şunları söyledi:
“Muğla’mız tam anlamıyla bir açık hava müzesi. Toplam 110 antik kente ev sahipliği yapıyoruz ve her biri ayrı bir hikâyeye sahip. Stratonikeia, bunların arasında en dikkat çekenlerden biri. Bu tür projelerle, yalnızca tarihi değerlerimizi gün yüzüne çıkarmakla kalmıyoruz, aynı zamanda turizm ve ekonomi açısından da büyük bir fırsat yaratıyoruz.”
Kazı Başkanı Prof. Dr. Bilal Söğüt: "Stratonikeia Modeli Büyük İlgi Görüyor"
Stratonikeia ve Lagina Kazı Başkanı Prof. Dr. Bilal Söğüt, antik kentte yürütülen çalışmaların Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın "Geleceğe Miras Projesi" kapsamında sürdürüldüğünü belirtti. Yalnızca 2024 yılı içinde 762 eserin gün yüzüne çıkarıldığını ifade eden Söğüt, bu eserlerin 592’sinin antik döneme, 170’inin ise Türk dönemine ait olduğunu kaydetti.
Stratonikeia’daki koruma çalışmalarının uluslararası alanda büyük ilgi gördüğünü dile getiren Söğüt, projeyi şöyle özetledi:
“Burada oluşturduğumuz Stratonikeia Modeli, bütüncül korumayı esas alıyor ve bu sayede tarihi dokunun özgünlüğünü muhafaza ederek gelecek nesillere aktarılmasını sağlıyoruz. Stratonikeia’ya gelen ziyaretçiler, geçmişin izlerini bizzat deneyimleyebiliyor. Antik dönemin önemli karakterleri olan gladyatörler Krysos, Droseros, Amaraios, Eumelos, Akhilleus ve Vitallis’in yürüdüğü yolları adımlayabiliyor, antik kapılar arasından geçerek, köy meydanlarında tarihi çınarların gölgesinde dinlenebiliyor.”
Yapay Zekayla Hazırlanan İlk Antik Kent Belgeseli
Belgeselin yapım sürecini üstlenen Cengizhan Çelik ve İlker Ulubey, projenin teknik detayları hakkında bilgi verdi. Yapay zeka destekli sinema teknolojilerinin kullanıldığı belgeselde, Stratonikeia’nın geçmişi, gladyatör kültürü ve antik dönem yaşamı detaylı şekilde kurgulandı. Gerçekçi modelleme, yapay zeka destekli sahne tasarımları ve tarihi dokuların dijital olarak canlandırılması, eserin en dikkat çeken özellikleri arasında yer aldı.
Çelik ve Ulubey, belgeselin hazırlanma süreciyle ilgili şu açıklamalarda bulundu:
“Antik dünyanın izlerini yapay zeka ile yeniden inşa ettik. Stratonikeia’nın ihtişamını, gladyatörlerin yaşamını ve dönemin atmosferini gerçeğe en yakın şekilde yansıtmak için yapay zeka destekli modelleme ve animasyon teknolojilerini kullandık. Türkiye'de bu alanda bir ilk olmanın gururunu yaşıyoruz.”
İlber Ortaylı ve Celal Şengör’den Özel Söyleşi
Belgesel gösterimi öncesinde, Türkiye’nin önde gelen tarihçilerinden Prof. Dr. İlber Ortaylı ve yer bilimci Prof. Dr. Celal Şengör, Stratonikeia Antik Kenti’ni ziyaret ederek kazı çalışmalarını yerinde inceledi. Gösterimin ardından düzenlenen söyleşide tarihin korunması, arkeolojik mirasın önemi ve Stratonikeia’nın benzersizliği üzerine değerlendirmelerde bulundular.
Prof. Dr. İlber Ortaylı, Stratonikeia’nın tarihi önemine vurgu yaparak şu ifadeleri kullandı:
“Burası, yalnızca bir antik kent değil, bir yaşayan tarih müzesi. Osmanlı döneminden kalma camileri, hanları, hamamları ile birlikte Helenistik, Roma ve Bizans izlerini barındıran çok katmanlı bir şehir. Stratonikeia’yı özel kılan şey, farklı medeniyetlerin iç içe geçmiş olmasıdır.”
Prof. Dr. Celal Şengör ise, bölgenin jeolojik özelliklerine dikkat çekerek, antik kentlerin korunmasında doğal afetlere karşı alınması gereken önlemler üzerine konuştu.
Ödül Töreni ve Etkinlik Sonu
Programın sonunda, belgeselin hazırlanmasına katkı sağlayan isimlere ödüller takdim edildi. Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras, projeye emek veren sanatçılar, akademisyenler ve destek veren kurum temsilcilerine teşekkürlerini sundu.
Gösterim, tarihi mirasın modern teknolojiyle harmanlanarak geleceğe taşınmasının önemli bir örneği olarak büyük beğeni topladı. Stratonikeia’nın gladyatör geçmişini gözler önüne seren bu özel belgesel, önümüzdeki günlerde farklı platformlarda da izleyiciyle buluşacak.
