İzmir’in binlerce yıllık geçmişi ve kültürel mirası, yenilikçi dijital projelerle gün yüzüne çıkıyor. İzmir Kalkınma Ajansı (İZKA) tarafından hayata geçirilen "Hafıza İzmir" platformu, şehrin tarihini ve kimliğini modern teknolojiyle buluşturarak kültürel mirası hem yerel halk hem de yatırımcılar için daha erişilebilir hale getiriyor.
Dijital arşivler, üç boyutlu modellemeler ve yayıncılık çalışmalarıyla İzmir’in zengin geçmişini gelecek nesillere aktarmayı hedefleyen platform, kentin kalkınma sürecine de katkı sunuyor. İZKA Genel Sekreteri Mehmet Yavuz, Hafıza İzmir’in yalnızca ekonomik bir girişim olmadığını, aynı zamanda İzmir’in kültürel ve sosyal kalkınmasına önemli bir destek sunduğunu vurguluyor.
Dijital Kültür Mirası: İzmir'in Zaman Yolculuğu
Hafıza İzmir platformunun üç temel ayağı bulunuyor:
Kültür Yayınları
İzmir Zaman Makinesi
Kent Kimliği Dijital Arşivi
Bunlardan özellikle dikkat çeken İzmir Zaman Makinesi, şehrin 8 bin 500 yıllık tarihini dijital ortamda üç boyutlu olarak canlandırarak kullanıcıların İzmir’in geçmişinde sanal bir yolculuğa çıkmasını sağlıyor.
İnternet sitesi üzerinden erişilebilen bu proje sayesinde, kullanıcılar İzmir’in tarihî yapılarını, kent yaşamının değişimini ve kültürel dokusunu detaylı bir şekilde inceleyebiliyor. Böylece İzmir’in tarihî mirası yalnızca akademisyenler ya da araştırmacılar için değil, tüm halkın kolaylıkla erişebileceği bir bilgi kaynağına dönüşüyor.
Kültürel Miras ve Ekonomik Kalkınma El Ele
Hafıza İzmir’in temellerinin, İzmir’e gelen yatırımcılara şehri daha iyi tanıtmak amacıyla hazırlanan bir kitap fikriyle atıldığını belirten Yavuz, bu çalışmanın zamanla genişletilerek dijital bir platforma dönüştüğünü ifade ediyor.
"İzmir’e gelen yatırımcılarla şehrin kimliği arasında bir bağ kurabilmek için bir kitap hediye edebilir miyiz?" diye düşündük ve bu fikir zamanla gelişerek bir dijital arşiv platformuna dönüştü," diyen Yavuz, kültürel miras ile kalkınma arasında güçlü bir bağ olduğunu keşfettiklerini belirtiyor.
Ekonomik kalkınmanın yalnızca finansal yatırımlarla değil, sosyal, çevresel ve kültürel değerlerle de güçlendirilebileceğini vurgulayan Yavuz, kültürün bir şehri sadece estetik olarak değil, ekonomik ve sosyal olarak da ileriye taşıyan bir unsur olduğunu ifade ediyor.
Kent Kimliği Dijital Arşivi: İzmir’in Hafızası Koruma Altında
Hafıza İzmir’in bir diğer önemli ayağı olan Kent Kimliği Dijital Arşivi, İzmir’in tarihini şekillendiren kişi, kurum ve mekânların belgelerini dijital olarak arşivlemeyi amaçlıyor.
Bu sayede tarihî belgeler, fotoğraflar, haritalar ve yazılı metinler uluslararası standartlara uygun şekilde dijitalleştirilerek Avrupa Birliği’nin kültürel miras platformu "Europeana" üzerinden de erişime açılacak. Böylece İzmir’in kültürel mirası sadece Türkiye’de değil, Avrupa ve dünyada da görünür hâle gelecek.
İzmir’in Kimliği: Liman, Ticaret ve Yaratıcılık
Mehmet Yavuz’a göre, İzmir’in kültürel kimliği üç temel unsur üzerine inşa edilmiş:
Liman: İzmir tarih boyunca önemli bir liman kenti olarak ticaretin merkezlerinden biri olmuştur.
Ticaret: Kent, ticaret sayesinde farklı kültürleri ve insanları bir araya getirmiştir.
Yaratıcılık: Çok kültürlü yapısı, sanayileşme ve modernleşmeyle birlikte İzmir’in birçok alanda yeniliklere öncülük etmesini sağlamıştır.
"Tarih boyunca birçok insan İzmir’e limanı ve ticareti için gelip burada kazanç sağlamak istemiş, zamanla buraya yerleşmiş ve kentin çok kültürlü yapısına katkıda bulunmuş. Bu ortam yaratıcılığa da öncülük etmiş ve İzmir özellikle son 300-400 yıllık süreçte sanayileşme, modernleşme ve yeniliklerde öncü bir şehir hâline gelmiştir," diyen Yavuz, Hafıza İzmir’in bu tarihsel bağlamı görünür kılmayı amaçladığını belirtiyor.
Uluslararası Tanıtım ve Yatırımcıların İlgisi
Hafıza İzmir’in sunduğu içerikler yalnızca akademik araştırmalar ve halk için değil, yerli ve yabancı yatırımcılar için de önemli bir rehber niteliğinde.
Platformun ürettiği eserler ve dijital arşivler, büyükelçiler, uluslararası yatırımcılar ve yabancı kütüphanelerle paylaşılıyor. Bu kapsamda hazırlanan içerikler, İzmir’in kültürel mirasını tanıtarak yatırımcıların kentle bağ kurmasını ve İzmir’e olan ilgilerini artırmasını sağlıyor.
"Yeni yatırımcı çekmek kadar mevcut yatırımcılarımızın da kendilerini İzmir’e ait hissetmeleri çok önemli. Hazırladığımız eserlerle bu aidiyeti vurgulamaya çalışıyoruz," diyen Yavuz, kültürel mirasa yapılan yatırımların ekonomik sürdürülebilirlik açısından da kritik olduğunu belirtiyor.
Hafıza İzmir: Kültürel Kalkınmanın Dijital Yüzü
İZKA tarafından geliştirilen Hafıza İzmir platformu, kültürel mirasın yalnızca korunması değil, aynı zamanda ekonomik, sosyal ve bölgesel kalkınma süreçleriyle entegre edilmesini sağlıyor.
Dijital arşivleme, üç boyutlu modellemeler ve yenilikçi projelerle İzmir’in kültürel hafızası korunurken, aynı zamanda kentin modern yüzüyle de uyumlu hâle getiriliyor.
"İzmir’in geçmişi ve geleceği arasında köprü kurarak kültürel kimliği yaşatmak istiyoruz. Kültürel miras ve kalkınma birbirinden ayrı düşünülemez; birbirini tamamlayan unsurlardır," diyerek projeyi özetleyen Yavuz, Hafıza İzmir’in şehrin kültürel ve ekonomik geleceğinde önemli bir rol üstlendiğini ifade ediyor.
Kültür ve teknolojinin birleştiği bu projeyle İzmir, hem tarihine sahip çıkıyor hem de dijital çağın gerekliliklerine uyum sağlayarak dünyaya açılıyor.