İncirde fiyat beklentisi!
Harun Raşit Uysal
Aydın‘ın dağlarından yağ, ovalarından bal akar derler. Aydın ilinin başını çektiği incir üretimi ve ihracatı konusunda Türkiye dünya ülkeleri arasında rakipsiz ve dünya incir üretiminin yüzde 60'ını, ihracatının da yüzde 75’ini karşılıyor.
Aydın ilindeki incir ağacı sayısı yaklaşık 6 milyon. Burada her yıl yaklaşık olarak 50 bin tonun üzerinde incir üretiliyor ve 258 yerleşim biriminde, 20 bin ailenin geçim kaynağını incir tarımı oluşturuyor.
İncir, Kuran’da da geçen bir meyve. M.Ö. 484 yılında Herodot, Anadolu'da incir kültürünün insanlık kültürü kadar eski olduğunu, kültür meyveleri içinde, en eski gelişme tarihine sahip meyvenin incir meyvesi olduğunu bildiriyor. İncir, eski Yunan ve Mısır uygarlıklarında verimlilik sembolü olarak kabul ediliyordu. Ayni tarihçiye göre kuru incir, Lydia 'da yaşamın on temel nimetlerinden biri sayılıyordu.
İncir kendini korumaya aldı
Gelelim günümüze. Dünyanın en kaliteli ve en fazla kuru incirinin üretildiği Aydın’da neredeyse incir sezonu yarılandı. Bu yıl aşırı sıcaklar rekolteyi olumsuz etkiledi. Ayrıca incirlerin çoğunun içi de boş.
Aşırı sıcaklar nedeniyle incilerin erken erimesi beklenirken beklenen olmadı ve her sene eridiği dönemde eridi. Üreticiler bu durumu incir ağaçlarının olumsuz hava koşullarına karşı kendini koruma almasına bağlıyorlar.
Bunun yanı sıra yağmura, çiye, kuraklığa son derece hassas olan incir de bu olumsuz hava koşulları nedeniyle kalitesini kaybediyor. Nem nedeniyle birinci kalite kürek (paçal) incir, çatlak (ağzı yarık) ya da kalitesiz hurda incire dönüşüyor ve fiyatı düşüyor. Bu yazı kaleme alındığında bütün yaz yağmayan çiy başlamıştı ve bu yüzden incirler de lekelenmeler ve iç boşalmaları oluşmaya başladı.
Fiyat beklentisi yüksek
Aydınla birlikte incirin yetiştiği bir diğer önemli il olan İzmir’de de bu yıl incir üreticisi gerek ilekleme gerekse sezon öncesi zorlu bir süreç geçirdi. İlekleme yerelde “top” adı da verilen erkek incirin dölleme amacıyla incir ağaçlarına asılmasını ifade ediyor. İncir reçeli işte bu ileklerden üretiliyor. Bu yıl ilek çok pahalıydı.
Aydınlı üreticiler Türkiye’nin dünyada rakibi olmadığı tek tarımsal ürün olan incirin hak ettiği değeri bulmasını istiyorlar. Son bir yılda dövizin artması maliyetleri arttırırken, bu da dikkate alındığında bu yıl üreticinin beklentisi kilogramda 25-30 lira civarı. Ancak bu beklentinin karşılanması zor gibi görünüyor.
Halbuki AB’ye dövizle satılan incirin avro ve doların yükselmesi neticesinde bu fiyatları bulması gerekiyor.
Yorumlar