ABD Başkanı Donald Trump’ın açıkladığı yeni gümrük tarifeleri, başta Çin olmak üzere Asya'daki üretim üslerine sahip Apple’ı doğrudan etkiledi. Analistlere göre maliyetlerde yaşanacak artış, iPhone başta olmak üzere Apple ürünlerinin fiyatlarına sert şekilde yansıyabilir.
iPhone’un ABD Satış Maliyetinde Yüzde 43 Artış Beklentisi
Rosenblatt Securities tarafından yapılan değerlendirmelere göre, iPhone’un üretim maliyetinde yüzde 43 oranında bir artış bekleniyor. Bu artış, doğrudan tüketiciye yansıtılırsa, iPhone fiyatlarında rekor seviyede zamlar görülebilir. Türkiye'deki mevcut fiyatlara göre, bu oranların etkisiyle en pahalı iPhone’un 188.758 liraya, en ucuz modelin ise 71.499 liraya çıkabileceği hesaplanıyor.
Apple Bazı Maliyetleri Üstlenebilir
Morgan Stanley analistleri ise Apple’ın tüm maliyet artışlarını kullanıcıya yansıtmadan, bir kısmını kendi bünyesinde karşılayabileceğini belirtiyor. Bu durumda ürün fiyatlarına yüzde 17 ila 18 aralığında zam yapılabileceği öngörülüyor. Bu senaryoda ise Türkiye'deki en pahalı iPhone 154.437 TL, en uygun model ise 58.499 TL’ye yükselecek.
Apple Hisseleri Sert Düştü
Trump’ın duyurduğu tarifeler sonrası Apple hisselerinde de ciddi bir gerileme yaşandı. Şirketin hisse değerinde yüzde 9.2 oranında düşüş görüldü. Özellikle Çin gibi üretim merkezlerine uygulanan vergiler, Apple’ı doğrudan etkilediği için piyasalardaki endişeleri artırdı.
Üretim Tabanı Genişliyor Ama Kaçış Yok
Morgan Stanley analisti Erik Woodring, Apple’ın tedarik zincirini çeşitlendirme çabalarına rağmen, Vietnam, Hindistan ve Tayland gibi ülkelerin de tarifelerden etkilendiğine dikkat çekti. “Kaçış yok” ifadesiyle özetlenen analizde, Apple’ın fiyat artışı kaçınılmaz olarak gösterildi.
Diğer Apple Ürünlerinde de Artış Bekleniyor
Yalnızca iPhone değil, Apple Watch, iPad, Mac ve AirPods ürünlerinde de benzer oranlarda maliyet artışları bekleniyor. Analistlere göre bu ürünlerde maliyet artışı sırasıyla yüzde 43, yüzde 42 ve yüzde 39 olacak şekilde hesaplanıyor.
Türkiye’de Fiyatlara Yansıyacak Vergiler
Türkiye’de iPhone satış fiyatına ABD fiyatı dışında; yüzde 1 Kültür Bakanlığı payı, yüzde 12 TRT bandrol ücreti, yüzde 50 ÖTV ve yüzde 20 KDV gibi vergiler de ekleniyor. Kur dalgalanmaları da fiyatların yukarı yönlü revize edilmesine neden olabiliyor. Geçtiğimiz günlerde yapılan yüzde 10’luk zam, bunun en güncel örneği oldu.
iPhone 16 Pro Max (1 TB) – Fiyat Senaryoları
- Mevcut durumda, cihazın vergisiz fiyatı 64.827 TL. Vergiler eklendiğinde toplam satış fiyatı 131.999 TL seviyesinde.
- %17’lik bir zam gerçekleşirse, vergisiz fiyat 75.847 TL’ye, toplam fiyat ise 154.437 TL’ye yükseliyor.
- %43’lük zam senaryosunda ise vergisiz fiyat 92.703 TL’ye, toplam fiyat 188.758 TL’ye kadar çıkıyor.
iPhone 16e (Giriş Segmenti) – Fiyat Senaryoları
- Şu anki fiyatıyla giriş seviyesi iPhone 16e, vergisiz 24.556 TL, toplamda 49.999 TL seviyesinde satılıyor.
- Eğer fiyatlara %17 zam gelirse, vergisiz bedel 28.730 TL, toplam fiyat ise 58.499 TL olacak.
- %43’lük zam durumunda vergisiz fiyat 35.115 TL’ye, toplamda ise 71.499 TL’ye kadar çıkacak.
Çin'e Yüzde 54 Tarife Uygulaması
Apple’ın tedarik zincirini etkileyen Çin merkezli üretimlere yönelik yüzde 54’lük ek tarife uygulaması, global maliyetleri artırma potansiyeline sahip. Bu durumun iPhone fiyatlarına orta vadede yeni zamlar olarak yansıması beklenebilir.
Apple’ın en büyük üretim ortağı olan Çinli Foxconn’un da içinde bulunduğu Çinli üreticiler, Trump’ın tarifeleriyle ciddi baskı altında. Daha önce yüzde 20 olan ek vergi, yüzde 34’lük ilaveyle toplamda yüzde 54’e ulaştı.
Parçalar Farklı Ülkelerden, Montaj Çin’de
iPhone’un üretim süreci, çok uluslu bir yapıya sahip. Parçaların bir kısmı ABD, Japonya, Güney Kore ve Avrupa’dan sağlanırken, nihai montaj Çin’de yapılıyor. Bu nedenle Çin’e uygulanan tarifeler, tüm ürün maliyetini doğrudan etkileyebiliyor.
Tüketiciyi Sert Fiyat Artışları Bekliyor
Önümüzdeki dönemde Apple’ın nasıl bir fiyatlandırma stratejisi izleyeceği merak konusu. Ancak yapılan analizler, özellikle Türkiye gibi yüksek vergili pazarlarda iPhone fiyatlarının ciddi oranda artabileceğini ortaya koyuyor.
