Modern yaşamın getirdiği yoğun tempo nedeniyle birçok kişi uyku düzenine yeterince önem vermiyor. Ancak uyku, fiziksel, zihinsel ve duygusal sağlığın dengede kalması için kritik bir role sahip. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Asiye Kanbay, uyku bozukluklarının halk sağlığı açısından ciddi bir sorun oluşturduğunu ve sağlık profesyonellerinin bu konuya daha fazla odaklanması gerektiğini belirtti. Uyku bozukluklarının erken teşhisi ve doğru tedavi planlarının oluşturulmasının, toplum sağlığını koruma açısından büyük önem taşıdığına dikkat çekti.
Uyku sağlığına öncelik verilmeli
Prof. Dr. Kanbay’a göre hekimler, beslenme ve sigara kullanımı gibi konuları değerlendirdikleri gibi, hastalarının uyku düzenlerini de dikkate almalı ve gerekli durumlarda uyku uzmanlarına yönlendirmeli. Özellikle hastanelerde, servis ve yoğun bakım ünitelerinde yatan hastalara daha kaliteli bir uyku ortamı sağlamak için ışık, ses ve gece tedavileri gibi faktörlerde düzenlemeler yapılması gerektiğini ifade etti.
Uyku alışkanlıkları düzene girmeli
Sağlıklı bir uyku için belirli rutinlerin oluşturulması gerektiğini belirten Prof. Dr. Kanbay, uyku düzenini iyileştirmenin bazı temel yollarını sıraladı:
Düzenli Uyku Saatleri: Her gece aynı saatte uyuyup sabah aynı saatte uyanmak, biyolojik saatin dengede kalmasını sağlar.
Uyku Ortamının Düzeni: Karanlık, sessiz ve ideal ısıda bir ortam, daha kaliteli bir uyku sağlar.
Elektronik Cihazlardan Uzak Durmak: Telefon, tablet ve bilgisayarlardan yayılan mavi ışık, melatonin hormonunun üretimini baskılayarak, uykuya dalmayı zorlaştırır. Bu nedenle yatmadan en az bir saat önce ekran kullanımını azaltmak önemli.
Stres Yönetimi: Meditasyon, yoga ve nefes egzersizleri gibi rahatlatıcı aktiviteler, stres seviyesini düşürerek uykuya geçişi kolaylaştırır.
Beslenme Alışkanlıkları: Yatmadan önce ağır yemekler tüketmek, sindirim sistemini zorlayarak uyku kalitesini olumsuz etkiler. Kafein ve alkol tüketimi de uyku düzenini bozabileceğinden, özellikle akşam saatlerinde bunlardan kaçınılmalı.
Düzenli Egzersiz: Gün içinde yapılan hafif egzersizler uykuya dalmayı kolaylaştırırken, ağır egzersizlerin uyku saatine yakın yapılması tam tersi bir etki yaratabilir.
Multidisipliner bir yaklaşım benimsenmeli
Uyku bozukluklarının tedavisinde farklı uzmanlık alanlarının birlikte çalışması gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Kanbay, uyku uzmanlarının psikologlar, diş hekimleri ve kardiyologlarla iş birliği yapmasının, hastaların daha kapsamlı bir tedavi almasını sağlayacağını ifade etti. Uyku problemlerinin yalnızca bireysel değil, toplum sağlığını da doğrudan etkilediğine dikkat çeken Prof. Dr. Kanbay, bu konunun ihmal edilmemesi gerektiğini vurguladı.