Türklerin son dönemde yurtdışı gayrimenkul yatırımlarında artış yaşanıyor. Türkiye’de kira getirilerinin düşük olması, konut fiyatlarının yükselmesi ve amortisman süresinin uzaması yatırımcıları daha cazip görünen yurt dışı pazarlara yönlendiriyor. Özellikle 9-10 yıl gibi kısa sürelerde yatırımın geri dönüşü alınabilen Avrupa ülkeleri bu konuda öne çıkıyor. Merkez Bankası tarafından açıklanan ödemeler dengesi verilerine göre, Türkiye’deki yerleşiklerin yurt dışından yaptığı gayrimenkul alımı için ödediği tutar 2024’te bir önceki yıla göre yüzde 20.5 artarak 2.5 milyar dolara ulaştı. Bu rakam yeni yılın ilk ayında ise 144 milyon dolar olarak gerçekleşti. Ortalama 500 bin dolar ödeyen Türk yatırımcı yurt dışında mülk sahibi oldu. Yurt dışında konut alımlarındaki artışta altın vize programının ve kiracı-ev sahibi arasında yaşanan uyuşmazlıkların etkili olduğu da belirtiliyor.
‘Siyasi güvensizlik var’
Türkiye’den yurt dışına yapılan konut yatırımlarının artma sebeplerini aktaran Gayrimenkul Yatırım Uzmanı Deniz Kezer, “Bu durumun birincisi sebebi kesinlikle siyasi güvensizlik, yetersizlik. Yani insanların mevcut siyasi yapıya güvenmemesi, çocuklar için siyasi ortamın daha rahat olduğunu düşündüğü veya daha rahat edebileceği huzurlu olabileceği yerlere taşınma çabası içerisinde olmaları. İkincisi yurt dışındaki konutların kira getiri oranlarının daha yüksek olması. Türkiye'de pandemiden sonra yüzde 25’lik artış sınırı nedeniyle konutta amortisman dönüşümü 20 yıla kadar çıktı ama yurt dışında bu süreler 9-10 yıllara kadar düşüyor. Hemen hemen aynı parayı ödüyorlar. Yurt dışındaki konutlardan çok kısa sürede geri dönüş sağlanıyor” dedi.
Yeni trend: Kıbrıs
Özellikle vize reddinin arttığı bir dönemde özgürce seyahat etmek isteyenlerin Avrupa’da yatırımcıya sunulan ‘Altın Vize’ için konuta yöneldiğini aktaran Deniz Kezer, “Türklerin konut alımında ilk tercihlerinden biri olan Yunanistan, Avrupa’nın kapılarını 250 bin euroluk yatırım karşılığında açıyor ve AB vizesi sahibi oluyorsunuz. Bu şekilde Avrupa Birliği sınırları içerisinde sınırsız dolaşım hakkına sahip olunuyor. En çok tercih edilen ülkeler Portekiz, İspanya ve Yunanistan” şeklinde konuştu. Türklerin son yıllarda gayrimenkul yatırımı için yönünü Kıbrıs’a çevirdiğinin altını çizen Kezer, “Burasının tercih edilmesinin en önemli nedeni de yüksek kira getirisi. Kıbrıs’ta yazın gidip 1-2 hafta tatil yaparım, geri kalan günlerde de kira geliri elde ederiz düşüncesi var” ifadelerini kullandı.
‘Döviz de kaçıyor’
Sadece yerli değil uluslararası yabancı yatırımcıların da Türkiye’deki gayrimenkule ilgisinin azaldığını belirten Deniz Kezer, “Bunun sonucunda ülkedeki dövizin ciddi kısmını yurt dışına kaçırıyoruz. Burada kazanılan paralar yurt dışındaki konutlarda değerleniyor. Ülkemizdeki konut fiyatları gerçekten çok pahalı. Buna rağmen pahalı kira fiyatları var, kazancımızın çok çok üzerinde kira ödüyoruz. Buna rağmen kira geliri elde eden insanlar doyum sağlayamadı. Biz üst üste yüzde 25’lik zamlar yaptık. Bu da kiradaki amortisman süresini çok uzattı. Gayrimenkul yatırımcı denilen kesim hiçbir şekilde Türkiye'de kalmıyor. Yüzde 25’lik zam sınırı, yatırımcının kaçmasına neden oldu. Açıkçası kaş yapalım derken göz çıkarıldı. Hala yurt dışına kaçış da devam ediyor” sözlerine yer verdi.
‘Dışarı satamıyoruz’
Önceki yıllarda Türkiye’de yabancı yatırımcıya konut satışı oranının fazla olduğunu dile getiren Gayrimenkul Yatırım Uzmanı Deniz Kezer şunları söyledi: “Ukrayna savaşının olması, farklı Ortadoğu coğrafyasından buraya doğru yönelmenin artmasına neden oldu. Ama şu an neredeyse bu ilgi kesildi. Bu sebeple Ukrayna-Rusya savaşı kaynaklı konut gelirleri ile elde edilen dövizleri artık göremiyoruz. Dışarıdan konut alıyoruz ama maalesef yabancıya satamıyoruz.”
