2025 yılının ilk dört ayı geride kalırken, yüksek enflasyon karşısında sabit gelirli vatandaşın maaşı adeta eridi. Gözler şimdi Temmuz ayında açıklanacak 6 aylık enflasyon verilerine çevrildi. Asgari ücrete zam gelecek mi, emekli zammı ne kadar olacak? Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, SÖZCÜ TV’de merak edilen soruları yanıtladı.
Asgari ücrete zam gelecek mi?
Erdursun’a göre, Temmuz ayında asgari ücrete herhangi bir artış yapılması beklenmiyor. Geçtiğimiz yıl da benzer bir senaryo yaşanmış, “Hedeflenen enflasyonun üzerinde artış yapıldı” gerekçesiyle zam yapılmamıştı. Bu yıl da benzer bir açıklamanın gelmesi muhtemel.
Emekli zammı ne kadar olacak?
TÜİK’in ilk 3 ay için açıkladığı enflasyon oranı yüzde 10,06 seviyesinde. Temmuz ayında bu oranın yüzde 20'ler civarına ulaşması bekleniyor. Erdursun, bu durumda hükümetin yine “Zaten yılın ilk yarısında enflasyonun üzerinde artış yapıldı” diyerek asgari ücrete ek zam yapmayacağını öngörüyor. Ancak memur, memur emeklisi, SSK ve BAĞ-KUR emeklilerine 6 aylık enflasyon farkı yansıtılacak.
Sabit Gelirliler Derin Geçim Sıkıntısı Yaşıyor
Pandemiyle birlikte sabit gelirli sayısında ciddi artış yaşandığını belirten Erdursun, gelirlerin TÜİK enflasyonuna göre artmasına karşın giderlerin piyasa koşullarına göre şekillendiğine dikkat çekti. Gelir ve gider arasındaki bu dengesizlik, sabit maaşlıların alım gücünü ciddi şekilde zayıflatıyor.
Erdursun’un açıklamalarına göre; Türkiye’de ortalama emekli maaşı 17.000 – 17.500 TL bandında seyrediyor. Ancak açlık sınırının bu rakamların üzerine çıktığı, yoksulluk sınırının ise 80.000 TL’ye dayandığı belirtiliyor. Ülkenin büyük kısmı yoksulluk sınırının altında yaşam mücadelesi veriyor.
Seyyanen Zam Çıkış Kapısı Olabilir mi?
2016 yılından bu yana emeklilere seyyanen zam yapılmadığını hatırlatan Erdursun, 2023 yılında verilen “refah payı” artışının ise sınırlı etkide kaldığını ifade etti. Oransal artışların yetersiz kaldığını vurgulayan Erdursun, seyyanen artışın gündeme alınması gerektiğini belirtti.
Bugün en düşük emekli maaşı 14.469 TL seviyesinde. Temmuz ayında enflasyon farkı yansıtıldığında bu maaşın en fazla 17.250 TL’ye çıkması öngörülüyor. Ancak bu artış bile yüksek kiralar karşısında yetersiz kalıyor. Erdursun, “Kirası 14 bin lira olan bir vatandaşın Temmuz’da kira gideri 22 bin liraya çıkacak. Bu durumda maaş artışı anlamını yitiriyor” dedi.
“Devlete 32 Milyon, Emekliye 80 Bin” Gerçeği
Erdursun’un dikkat çektiği bir başka çarpıcı nokta ise vergi yükü. En yüksek emekli maaşı brüt 195 bin, net 130 bin lira civarında. Bu seviyede maaş alan bir kişinin aylık 108 bin lira vergisi oluyor. Yılda 1 milyon 296 bin, 25 yılda ise 32 milyon liradan fazla bir meblağ devlete vergi olarak ödeniyor. Ancak bu kişinin emekli olduğunda alacağı maaş sadece 80 bin lira.
Temmuz Kritik Bir Eşik
Tüm gözler Temmuz ayında açıklanacak düzenlemelere çevrilmiş durumda. Hükümetin, sabit gelirlinin reel kaybını telafi edecek adımlar atıp atmayacağı merakla bekleniyor.
