İnsanoğlunun geçmişine dair çizdiğimiz resim her geçen gün değişiyor ve yeniden şekilleniyor. İçinde bulunduğumuz bilim ve teknolojinin bilinen medeniyetimiz tarihindeki en hızlı ilerleyişi dönemi, taş, toprak ve bitkiler ile örtülmüş kadim izlerin açığa çıkarılmasını sağlıyor.
Yakın zamanda yapılan bir araştırmaya göre, Homo Sapiens, Batı Afrika’daki yağmur ormanlarında tahmin edilenden çok daha önce, yaklaşık 150.000 yıl önce yaşamış olabilir. Araştırmacılara göre Fildişi Sahili’nin güneyinde bulunan “Béte 1” arkeolojik sahasındaki analizler ve incelenen taş aletler, bölgenin günümüzde bile yoğun tropikal ormanlarla ve zorlu arazilerle kaplı olmasına rağmen insan yerleşiminin çok uzun süredir bu konumda mevcut olduğunu gösteriyor.
Bu keşif, insanlığın farklı ekosistemlere nasıl uyum sağladıklarını anlamamız açısından büyük önem taşıyor. Daha önce yağmur ormanlarında yaşayan en eski insan topluluklarına dair güvenilir bulgular Güneydoğu Asya’da yaklaşık 70.000 yıl öncesine ve Afrika’da sadece 18.000 yıl öncesine tarihlenmekteydi. Ancak Béte 1 sahasındaki yeni bulgular ve bunlara dair analizler, insanlığın yağmur ormanlarındaki bilinen en eski yaşam tarihini iki katından da fazla geriye çekiyor. Yani bu bulgular, insanların tropikal orman ekosistemine tahmin edilenden çok daha erken uyum sağladığını gösteriyor.
Araştırmacılar, toprağı, tortu katmanlarını ve taş aletleri elektron spin rezonansı, radyokarbon teknikleri ve optik olarak uyarılmış lüminesans (OSL) yöntemlerinin de dahil olduğu pek çok metot ile tarihlendirdi. Elde edilen sonuçlar, Homo Sapiens’in sadece açık “savan” yani tropik ormanlar ile kurak bölgeler arasında kalan ekosistemlerinde değil, aynı zamanda zorlu ve nemli yağmur ormanı ortamlarında da hayatta kalabildiğini gösteriyor. Bu, insan evrimi ve göçleriyle ilgili mevcut teorilere yeni bir perspektif kazandırıyor.
Fildişi Sahili’ndeki bu keşif, tarih öncesi Afrika toplumlarının yaşam biçimleri ve doğal çevreye uyum sağlama stratejileri hakkında daha fazla bilgi edinmemizi sağlayabilir. Aynı zamanda, iklim değişiklikleri ve ekosistemlerin insan toplulukları üzerindeki etkisini daha iyi anlamamıza da yardımcı olabilir.
Bu önemli araştırma, Homo Sapiens’in hayatta kalabileceği ve yerleşmeyi seçebileceği çevresel yelpazenin genişliğini ve esnekliğini vurgularken, aynı zamanda insanlık tarihine dair bilinmeyen sayfaların ortaya çıkarılmasını sağlayabilecek nitelikte. Böyle arkeolojik eforlar, gelecekte daha fazla çalışma ve dolayısıyla keşifler doğurarak, Afrika’daki erken insan topluluklarının izlerini daha iyi anlamanın önünü açabilir ve insanlık hakkında bildiklerimizi daha da ileriye taşımamıza öncülük edebilirler.
