Claros
Efe Çapman
'
İzmir’in daha az bilinen antik yerleşimlerinden biri olan Claros (Klaros) Antik Kenti veya tapınağının tahmin edilen ilk inşa yılları bazı kaynaklarda MÖ 13. Yüzyıl'a dayanmaktadır. Menderes ilçemizde bulunan bu tarihi yapılaşma elimizdeki kaynaklara göre Apollon’a adanmış bir kehanet merkezi idi, aynı Delphi ve Didyma’da görüldüğü gibi. Ancak araştırmacılara göre bu bölgenin bahsettiğimiz inanışlar daha mevcut değilken bile bir ana tanrıça kültüne ev sahipliği yapmış olması mümkün ve ayrıca buradaki tapınağın daha da eski çağlarda da kutsal kabul edilen bir mağaranın yakınlarına inşa edildiği düşünülüyor. Tapınak İyonlar döneminde kuzeyindeki Colophon kentine bağlıydı.
Apollon kahini nedeniyle uzun dönemlerce rağbet gören yerleşke bir bilicilik ve kehanet merkezi haline gelip şöhret kazanmıştır. Buradaki ilk kâhin bir Apollon kahininin kızı olan ve ülkesinden buraya göçen Manto olmasına rağmen ardından gelen kahinler erkekler arasından seçilmiştir. Colophon’a gelen göçmen gruplarından birinin lideri olan Rhaikos ile evlenen Manto’nun oğlu Mopsos zamanında popülerleşen Claros, Hristiyanlığın yayılması ile gittikçe gözden düşmüş ve terk edilmiştir.
Claros’a ilk gittiğim günü hala detaylarıyla hatırlarım, şahsen beni en çok etkileyen şeylerden biri harabelerin özellikle bazı dönemlerde çoğunlukla sular altında kalması olmuştur. Yağmur sularının etkisi yadsınamaz olsa da antik çağlarda kehanet merkezlerinin su kaynaklarına yakın kurulduğu veya suyun kehanetlerde önem taşıdığına dair bazı anlatılar mevcuttur ve kimilerine göre Claros’taki kutsal kaynak ilk kahininin gözyaşlarınca oluşmuştur ve bu kaynağın suyundan eski yazıtlarda bahsedilir.
Yaşadığımız bölgenin tarihi ve efsaneleri hakkında bilgi sahibi olmanın bizlere birçok alanda yardımcı olabileceğine inanıyorum ve bu nedenden ötürü, çevremde daha az tanındığına şahit olduğum Claros hakkında çok detaylandırmaksızın bilgi vererek bir nebze de olsun ilgi uyandırmak istedim.
Yorumlar