Temmuz ayı içinde yapılan ek bütçe neticesinde birçok kalemde vergi artışına gidildi ancak bunlardan en yaratıcı olanı Motorlu Taşıtlar Vergisi’nin (MTV) 2023 yılında bir daha ödenecek olunmasıydı.
Otomobil, arazi taşıtları, motosiklet, minibüs, otobüs, kamyon, kamyonet, uçak, helikopter gibi kayıt ve tescile tabi motorlu araçlar için her yılbaşında MTV tarifesi belirleniyor ve iki eşit taksitte (Ocak ve Temmuz) ödeniyor.
2023 için bütçe yapıldığında yıllık 38.6 milyar TL MTV tahsilatı öngörülüyordu. İki eşit taksitte ödenmesi sebebiyle Ocak/2023 ve Temmuz/2023 dönemlerinde 19.3 milyar TL MTV tahsilat hedefi bekleniyordu.
Ocak/2023 döneminde tahsil edilen MTV tutarı 13.1 milyar TL olunca tahsilat oranı % 67,8 kaldı. 2023 dönemi MTV tutarları 7440 sayılı af yasasına kapsamına da alınmadığı için buradan tahsilat anlamında bir olumlu dönüşte olmadı.
Temmuz/2023 dönemine geldiğimizde tahsil edilen MTV tutarı 12.5 milyar TL ile daha da düşük seviyelere geriledi ve tahsilat oranı % 64.8’de kaldı.
Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, KDV, ÖTV gibi diğer vergi kalemleri ile mukayese ettiğimizde tahsilat oranlarının hedeflerin baya altında kaldığını söyleyebiliriz.
Üstün bir seçim ekonomisi izlememiz, kamu mali disiplininin bozulması ve 6 Şubat depremi sebebiyle yapılan ek bütçeyle içinde bulunduğunuz yıl MTV’nin bir kez daha alınacağı söylendi. Yıllık toplam tahsilat hedefi ise bu suretle 71.2 milyar TL’ye yükseltildi.
Deprem bölgesinin ek vergiden muaf olması, tescil edilen araç sayısındaki değişiklik dikkate alınarak ek MTV’den (71.2-38.6=) 32.6 milyar TL tahsil beklentisi oluştu. Bu tutarın yarısı ağustos ayında, diğer yarısı ise kasım ayında ödenmesi şeklinde düzenleme yapıldı.
Ağustos/2023 dönemine ilişkin bütçe verilerine baktığımızda 3.4 milyar TL MTV tahsil edildiğini görüyoruz. Bu durumda tahsilat oranının (3.4/16.3=) % 20.8 olarak gerçekleştiği ortaya çıkıyor. Bu tablo, bir vergi unsuru açısından tahsilat oranlarında gelinen dip nokta diyebiliriz.
Bunun sebepleri içinde belki yaşanan ekonomik zorluklar gösterilebilir ama vatandaşın ödediği bir vergiyi bir daha ödeme noktasında net tavır koyduğu görülüyor.
Diğer taraftan konu ile ilgili Anayasa Mahkemesi’nin vereceği karar da kamuoyunda beklenti oluşturdu. Bilindiği üzere Anayasa Mahkemesi kararları geriye yürümüyor ve ödediğimle kalmayayım düşüncesi ile vatandaşın ek MTV’de bekleyişe geçmiş olması da muhtemel.
Ödenmiş verginin bir daha ödenmesini talep etmenin Anayasa’nın 73. maddesine aykırı olduğunu daha önce de belirttik ve böyle bir düzenlemeyi öneren kişinin vergi ve hukuk nosyonunun noksan olduğu açık. Umarım Anayasa Mahkemesi kısa sürede konuya ilişkin kararını verir ve bu garabet te sona ermiş olur.
