yeşil cevheri
Efe Çapman
İnsanoğlunun hayatta kalma mücadelesi sırasında ardında bıraktığı izler ile sanatsal dışavurumları bugün bizlerin geçmişimizi anlamak ve tanımak için faydalandığı kaynakların büyük bölümünü oluşturmakta ve tabii ki, kendine yabancılaşmış bir canlı grubunun dünyada anlam ararken güncel merceklerinden zamanda geriye bakması normal karşılanabilir.
Hükmü süresince yaşadığı topraklarda büyük değişikliklere sebep olmuş bir kişi olan IV. Amenhotep yani Firavun Akhenaton, Amarna’yı yani Nil’in doğu tarafında bulunan ve kendi kurmuş olduğu şehri başkent ilan etmiştir. Ayrıca Eşi Nefertiti ile beraber toplum üzerinde sahip oldukları büyük etkiden de faydalanarak uzun zamandır süregelmekte olan yaygın çok tanrılı inancın yerine tek tanrılı bir din ortaya sunmuştur. Ancak bu köklü değişiklikler firavunun ölümünün ardından birer birer yok edilmiştir: Amarna büyük ölçüde terk edilmiş, Akhenaton görselleri ve heykelleri parçalanmış ve silinmiştir.
Tüm bu kargaşanın arasından sağ olarak çıkmış olan eserlerin içinde yer alan ve Antik Mısır’a ait sanatsal bir başyapıt olarak bile nitelendirilebilecek görsel “Yeşil Oda” olarak anılan bir yerde bulunmaktadır. Yeşil oda 1924 yılında Amarna’da Akhenaton ve Nefertiti’nin kızı olduğu düşünülen Meritaten’e ait bir sarayın kazıları sırasında bulunmuştur. İçinde bol miktarda yeşil tonlarıyla çizilmiş sazlık manzaraları ve bunlara eşlik eden hayvan görselleri bulunmaktadır. Tüm özelliklerinin yanı sıra bu odanın en akıl almaz noktası ise resmedilmiş kuşların ileri derecede detaylı ve gerçekçi olması. Binlerce yıldır yıpranmış ve 1926 civarındaki bir takım restorasyon çalışmasında hasar görmüş kuş türlerinin hepsi tanımlanamamış olsa da resimlerin inanılmaz detayları sayesinde bir takım spesifik tür tanımlanabilmiştir. Göçmen kuşların resimlerde gözlemlenen üçgen sembolleriyle bir bağlantısı olabileceğini düşünen araştırmacılar el değmemiş bir şekilde betimlenmiş doğa görüntüleri içeren bu odanın kadınların dinlenmesi ve sosyalleşmesi gibi aktiviteler için yapılmış olduğunu tahmin etmekteler.
Yorumlar